Savaş nedeniyle Ukrayna’dan ayda ortalama 200 bin tonluk ayçiçek yağı arzının Avrupa limanlarına arzının durması, yağ piyasasında krize neden oldu. Avrupa Birliği Bitkisel Yağ ve Protein Küspesi Sanayisi Birliği (FEDIOL), yıla bağlı olarak AB’de tüketilen ayçiçeği yağının yüzde 35 ila yüzde 45’inin Ukrayna’dan temin edildiğini hatırlatarak, önümüzdeki günlerde piyasada yağ meşakkati yaşanacağı ikazında bulundu. Açıklamada, “AB’deki mevcut stokların 4 ila 6 hafta süreceği varsayım edilmektedir. Bu müddetin ötesinde, ham ayçiçeği tohumu yağı ve sonlu alternatiflerin bulunmamasının Avrupa pazarında rafine/şişelenmiş ayçiçeği yağı açığına yol açması ve bunun tüketici seviyesinde hissedilmesi muhtemeldir” tespiti yapıldı.
FRY: GERÇEK ZORLUK ÖNÜMÜZDEKİ 6 AYDA YAŞANACAK
Tarım emtiası konusunda uzmanlaşmış global danışmanlık şirketi LMC International İdare Konseyi Lideri James Fry’a göreyse, yemeklik yağ fiyatları önümüzdeki aylarda yüksek kalmaya devam edecek. Bloomberght’nin aktardığına nazaran “Fiyatların istikametini aşağı çevirmeden evvel daha da yükselmesi muhtemel” diyen Fry, “Petroldeki sıkılaşma ve ayçiçek yağı arzındaki oluşan kaybın yanında bu boşluğu dolduracak bir alternatifin yokluğu, piyasanın bir iki ay evvel kimsenin öngörmediği halde sıkılaşacağına işaret ediyor” değerlendirmesinde bulundu.
Sebze yağında yaşanacak gerçek zorluğun önümüzdeki 6 ay içinde yaşanacağını belirten Fry, kanola yağı üretiminin Kanada’da yaşanan sıkıntılar nedeniyle düştüğünü, soya yağında bir artış görülmediğini ve palm yağının ise düşük üretim döneminde olduğuna dikkat çekerek Malezya’daki palm yağı üretiminin bu yıl içinde yalnızca yüzde 3-4 artabileceğini tabir etti. Dünyanın en büyük üreticisi olan Endonezya’nın iç pazar talebi nedeniyle ihracatı kısıtladığı belirtilen açıklamada bu durumun ikinci en büyük üretici olan Malezya stoklarını da azaltacağına dikkat çekildi.
‘YAĞ AÇIĞINI KAPATMAK ZOR’
Fry, Endonezya üretimindeki artışın da Malezya’nın oranlarına yakın gerçekleşerek beklentilerin altına kalabileceğini söylerken palm yağı üretimindeki artışın global piyasalarda oluşan ayçiçek yağı açığını kapatmaya yetmeyeceğine vurgu yaptı.
Artan petrol fiyatlarının da zerzevat yağında yaşanan eksiksiz fırtınaya takviye verdiğini belirten deneyimli analist, “Eğer Ukrayna’daki durumu bilakis çevirecek bir şey olmazsa fiyatlardaki risk priminde düşüş görülmesi sıkıntı üzere görünüyor. İçtenlikle yılın ikinci yarısında Kremlin’dekilerin aklının başına geleceğini umuyorum” tabirlerini kullandı. (EKONOMİ SERVİSİ)