ABD, NATO, Rusya ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin önderleri Ukrayna ekseninde bir savaş ihtimalinden kelam ederken, dünyanın dört bir yanında barış sesleri yükseliyor. Rus ve Ukraynalı gençler muhtemel bir savaşın askeri olmak istemediklerini belirtiyor; ABD’de de “Savaşa hayır” sloganlarıyla barış hareketleri düzenleniyor. AB ve NATO üyesi Belçika’da ise yurttaşlar, doğalgaz faturalarına artırım yapılırken Ukrayna krizi nedeniyle savaş harcamalarının artırılmasına yansılı. Savaş tersleri, egemenlerin güç arbedesinde piyon olmak istemediklerini belirtiyor, halkların savaş tasasıyla daha fazla ekonomik dert, gelecek korkusu, karamsarlık üzere hislerle boğuştuğunu hatırlatıyor.
‘SAVAŞ ÇIKARSA DİYE PARA BİRİKTİRİYORUM’
Savaş mümkünlüğünü en yakından hisseden Ukraynalı gençler ise barış umudunu lisana getiriyor. Katar merkezli yayın El Cezire’den Victor Jack’in haberine nazaran, Rus ve Ukraynalı gençler bölgedeki silahlı tansiyondan çok gelecekle ilgili tasalar yaşıyor. Ukrayna Gençlik Parlamentosu Lideri Vitaly Kolschitzky, çatışma muhtemelliğine karşı besin depoladığını ve para biriktirmeye çalıştığını belirterek, “Bence savaş olası. Keşke bunu söylemek zorunda kalmasaydım” diyor.
Habere nazaran, Rusya hududuna 50 kilometre uzaklıktaki Sumi kenti doğumlu olan Kolschitzky, ülke çapında genç Ukraynalılarla tertipli olarak buluştuğunu belirtiyor. “Gençler hakikaten savaştan korkuyor” diyen 27 yaşındaki Kolschitzky, hükümetin Rusya’yla muhtemel bir çatışmada daha fazla askere gereksinimi olacağı için askere alınma riskleri olduğunu belirtiyor. Bir ilkokul arkadaşını Donbass’taki çatışmada kaybettiğini belirten 27 yaşındaki genç, “Artık daha fazla genç eline silah almak zorunda kalacağına inanıyor” diyor.
GENÇLER ORDUYA KATILMAK İSTEMİYOR
Kiev Taras Shevchenko Ulusal Üniversitesi’nde Tarih kısmı öğrencisi olan 18 yaşındaki Max Kovalev, Rusya’yla muhtemel bir savaşta kumandanların kaçacağını düşünüyor. Kovalev, “Generallerin birden fazla yozlaşmış şahıslar ve bir savaş çıkarsa birinci onlar kaçacak. Bence savaşmanın manası yok” dedi. Kievli 18 yaşındaki Sasha Ivanitski ise “Gençlerin yarısı bu tansiyonu umursamıyor üzere görünüyor lakin öteki yarısı savaş çıkarsa ne yapacağını tartışıyor. Dürüst olmak gerekirse, bir savaş başlarsa ben de giderdim” dedi. Kiev Memleketler arası Sosyoloji Enstitüsü’nün aralık ayında yaptığı bir ankette, Ukraynalı 18-29 yaş ortası gençlerin neredeyse yarısının Rusya’yla bir savaş halinde ülkeden kaçacağını söylediği aktarılmıştı. Ukraine World mecmuasının editörü Volodymyr Yermolenko ise gençlerin bir savaşta zarurî olarak askere alınmasının “oldukça muhtemel” olacağı görüşünde. 41 yaşındaki editör, Ukraynalıların “normal bir hayat” yaşamak istediklerini belirterek ülkede genel olarak gençlerin savaşmaya istekli olmadığını belirtti.
‘DAHA BÜYÜK MESELELER VAR, GELECEK DERDİ GİBİ’
Rusya’da gençler ise hudutlarda yıllardır süren askeri hareketliliğe alışık olmaları nedeniyle bir savaş çıkacağına mümkünlük vermiyor. Moskova’da siyaset kısmı öğrencisi 20 yaşındaki Bogdan Ilyk, “Savaş gerçek üzere görünmüyor. Biraz korkutucu lakin sahiden hiçbir şey olmayacak” diyor. Gençlerin Ukrayna kriziyle ilgili haberleri takip etmediğini de belirten Ilyk, savaşa karşı reaksiyonunu ise “NATO’nun emeli ne? Rusya’yı yok etmek mi? Bu çok saçma” kelamlarıyla veriyor.
Moskova’da hukuk öğrencisi 20 yaşındaki Ravil de “Bir yandan vatansever hisler hissediyorum ancak bu aptalca savaşa katılmazdım” diyor ve şöyle devam ediyor: “Gençlerin öbür kaygıları var. İmtihanlar, maddi zorluklar, mesleksel gelecek dertleri. Meselelerimiz daha büyük.”
Rusya ve Ukrayna’da gençler ortasında yükselen savaş aksisi sesler ABD’de de yankılanıyor. ABD’de barış örgütleri ortalarında Washington, New York, Seattle, Boston, Huntsville, Dallas’ın bulunduğu onlarca kentte savaş aksisi kampanyalar yürütüyor. Barış Hareketi (Peace Action) Code Pink (Pembe Kod), Black Alliance for Peace (Barış İçin Siyah İttifak) örgütlerinin davetiyle hafta sonu Beyaz Saray önünde protestolar düzenlenirken Ukrayna sonlarına ek ABD birlikleri gönderilmesine de reaksiyon gösterildi.
TRİLYONLARCA DOLARLIK ASKERİ BÜTÇELERE HAYIR
Eylemlere katılan Barış koalisyonu ANSWER (Act Now to Stop War and End Racism) Sözcüsü Brian Becker, ABD halkına her yıl askeri bütçeye trilyonlarca dolar harcanmasını kabul ettirmek için bir dehşet öznesi yaratılması gerektiği görüşünde. Becker, “Bu harcamalara ‘evet’ dedirtmenin tek yolu, diğerlerinden korkmak yahut nefret etmek. Bu nedenle bize Ruslardan korkmamızı söylüyorlar. Çinlilerden korkun, Kübalı ve Venezuelalılardan nefret edin, daima tıpkı propaganda. Onlardan korktuğunuz ve nefret ettiğiniz sürece hükümetin her yıl vefat ve yıkım için trilyon dolarlar harcamasında haklı olduğunu düşünebilirsiniz” diyor. Barış aktivistlerinden Nino Brown da “ABD’nin Romanya, Letonya, Polonya dahil ülkelerde 800 askeri üssü var. Dünyada 800 ülke bile yok” reaksiyonu verirken bir öteki aktivist Susan McLucas ise “Hükümete tehlikeli hareketler ve telaffuzlara son verme daveti yapıyoruz. Tansiyonu düşürmeli, güçlü ve samimi bir diplomasi yolu izlenmeli”.diyor.
Almanya merkezli Robert Koch Enstitüsü (RKI) geçen yıl aralık ayında açıkladığı bir raporda, Cumhuriyetçi ve Demokrat partilerden seçmenlerin değerli bir kısmının Ukrayna kriziyle ilgili bir çatışma değil diplomasi istediği vurgulanmıştı. Raporda, “Yurtdışında 20 yılı aşkın süren savaşlardan sonra Amerikan halkı, onları daha inançlı ve müreffeh kılmayacak diğer bir savaşa karşı ihtiyatlı” sözleri yer almıştı.
BELÇİKA’DA ÖFKE: HALK YOKSULLUKLA SAVAŞIYOR
Öte yandan, Avrupa ülkelerinde de askeri hareketlilik sürerken askeri harcamaların artırılması halkın reaksiyon nedeni. Avrupa Birliği (AB) ve NATO üyesi Belçika’da hükümetin, Rusya-Ukrayna krizi nedeniyle 10,2 milyar avro (11,4 milyar ABD doları) ek savunma bütçesini onaylaması protestolarla karşılandı. Belçika Personel Partisi (PVDA) ve gençlik örgütü Comac’ın davetiyle hafta sonu düzenlenen hareketlerde, yurttaşların kış ayı ortasında yüksek güç faturalarını ödemekte zahmet çekerken askeri harcamaların artırıldığına dikkat çekildi.
PVDA başkanı Raoul Hedebouw, “Hükümet güç bütçesine para olmadığını söylüyor lakin savaş mühimmatlarına 10 milyar harcamaya karar veriyor. Toplumsal gereksinimlere bütçe ayrılmalı, barış ve diyalog öne çıkarılmalı. Halklar yoksullukla savaşıyor” açıklaması yaptı. (DIŞ HABERLER)
