Dünyanın önde gelen merkez bankalarının mayıs ayı takvimi ağır olmasa da global iktisat ve finans piyasalarının tarafı açısından rehber niteliği taşıyan ABD Merkez Bankası’nın (Fed) açıklayacağı kararların, yılın geri kalanı için para siyasetleri rotasını çizeceği belirtiliyor.
Avrupa Merkez Bankası (ECB), Japonya Merkez Bankası (BoJ) ve İngiltere Merkez Bankası (BoE) üzere öteki önde gelen merkez bankalarının mayıs ayında planlanmış toplantısı bulunmazken, Fed’in ay başında açıklayacağı kararları ile para siyasetlerinde sıkılaşma ivmesine istikamet vermesi bekleniyor. Bu kapsamda banka yetkililerinin toplantı öncesi ve sonrasında yapacağı kelamla yönlendirmelerin, para siyasetlerinin seyrine dair tabloyu netleştireceği öngörülüyor.
50 BAZ PUAN FAİZ ARTIRIMINA KESİN GÖZÜYLE BAKILIYOR
AA’nın haberine Fed Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC), 3-4 Mayıs’ta gerçekleştireceği toplantıda, faizlerde 50 baz puanlık artırıma gideceğine neredeyse kesin gözüyle bakılıyor. Banka’nın bilanço küçültme sürecine de başlayacağı toplantıda, sıkılaşma takvimi ve suratına dair vereceği sinyaller kritik ehemmiyet taşıyor.
Fed Lideri Jerome Powell’ın son devirde yaptığı açıklamalarla “agresif sıkılaşma sürecine” işaret etmesi ve Banka yetkililerinin 75 baz puanlık faiz artırımını tartışmaya açmaları, yüksek faiz ortamına süratli geçişin sinyalini vermişti. Kelam konusu açıklamalar sonrası tahvil piyasalarında mayıs ayındaki yarım puanlık artırımın akabinde haziranda da 75 baz puanlık faiz artırımına gidileceği ihtimali yüzde 80’e dayanmıştı.
Halihazırda Banka’nın temmuz ve ağustos aylarında da 50’şer baz puanlık faiz artırımı yapacağı fiyatlanıyor. Böylelikle art geriye 4 toplantıda Fed’in, faiz oranlarını 225 baz puan artırarak yüzde 2,50-2,75 bandına yükseltmesi bekleniyor.
PBoC
Fed’in akabinde gelecek ay planlı toplantısı bulunan merkez bankaları ortasında, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) olay sayısındaki artış karşısında tekrar kent kapatma önlemlerini devreye almak zorunda kalan Çin Merkez Bankası da (PBoC) yer alıyor.
PBoC’den, faizleri indirerek kapanma önlemlerinden etkilenen ülke iktisadına takviye bekleniyor.
Banka, geçen hafta mecburî karşılık oranlarında indirime gitmiş, bu adımı siyaset faizinde indirim bekleyen yatırımcılar tarafından kâfi bulunmamıştı. Bu gelişme sonrası Banka, kapanma önlemlerinden etkilenen küçük firmalara yönelik likidite dayanağı verileceğini açıklamıştı. Banka ayrıyeten, destekleyici makro ihtiyati siyaset dayanağı kelamı de vermişti.
PBoC, en son ocak ayında bir yıl vadeli kredi faiz oranını yüzde 2,95’ten yüzde 2,85’e, 7 gün vadeli karşıt repo anlaşmalarındaki faiz oranını da yüzde 2,2’den yüzde 2,1’e düşürmüştü. Banka, nisan ayı toplantısında ise indirim beklentilerinin tersine faiz oranlarını değiştirmemişti.
ECB
ECB’nin mayıs ayında planlanmış bir toplantısı bulunmazken, Banka’nın Fed’in ortaya koyacağı tablo sonrası yapacağı kelamla yönlendirmeler yakından takip edilecek. Bu kapsamda yatırımcılar, Avrupa ve ABD ekonomileri ortasındaki toparlanma farkının para siyasetine ne ölçüde yansıyacağını anlamaya çalışacak.
Rusya-Ukrayna savaşı sonrası artan güç maliyetleri ve besin fiyatları ile “yüksek ve uzun süreli” enflasyonla karşı karşıya kalan Avrupa’da, halihazırda zayıf seyreden iktisat ECB’nin para siyasetine ait belirsizliklerin sürmesine neden oluyor. Buna rağmen ECB Lideri Christine Lagarde’ın son açıklamaları ile piyasalarda “beklenenden daha süratli sıkılaşma” görüşleri de yük kazanmış durumda.
Lagarde, Avro Bölgesi’nde enflasyonun nisanda yıllık bazda yüzde 7,5 ile tarihi düzeye ulaşmasının akabinde yaptığı açıklama ile Banka’nın yıl sonundan evvel faiz artırımına gidebileceğini, varlık alımlarının ise üçüncü çeyrek sonunda bitirilmesinin mümkün olduğunu söyledi.
Açıklamanın akabinde ECB’nin eylül ayına kadar 50 baz puanlık artış gerçekleştireceği fiyatlanıyor. Banka nisan ayı toplantısında siyaset faizini sıfır, mevduat faizini yüzde eksi 0,50 ve marjinal fonlama faizini de yüzde 0,25’te sabit bırakmıştı.
BoJ
Enflasyonun seyri açısından dünya ülkelerinden ayrışan Japonya’da, para siyaseti da emsallerine kıyasla gevşek kalmaya devam ediyor.
Uzun yıllardır düşük enflasyonla gayret eden ülkede, Rusya-Ukrayna savaşı sonrası artan emtia fiyatlarına rağmen Tüketici Fiyat Endeksi’nin sonlu yükselmesi, ultra gevşek para siyasetinin sürdürülmesinin en değerli münasebeti olarak öne çıkıyor. Buna rağmen memleketler arası çapta dolara olan talebin artması ile dolar/yen paritesindeki süratli yükseliş, iktisat yetkilileri ve BoJ’un tetikte kalmasına neden oluyor.
BoJ Lideri Haruhiko Kuroda, Banka’nın son toplantısında, yüzde eksi 0,1 seviyesindeki faizlerde ve sınırsız tahvil alım programında değişikliğe gitmemesinin akabinde yaptığı açıklamada, “Kur hareketlerinin Japon iktisadı ve fiyatlar üzerindeki tesirini yakından takip ediyoruz. Gerekirse para siyasetini daha fazla gevşetmekten çekinmeyiz lakin Japonya iktisadının, salgın öncesi düzeylere dönememesi nedeniyle öbür ülkelerde olduğu üzere faizleri artırma durumumuz yok.” sözlerini kullanmıştı.
BoE
İngiltere’de, yüksek güç fiyatları nedeniyle martta son 30 yılın en yüksek düzeyine çıkan enflasyon karşısında BoE’nin siyaset faizini daha fazla artırması bekleniyor.
En son toplantısını mart ayında gerçekleştiren BoE, siyaset faizini 25 baz puan artırarak yüzde 0,75’e çıkarmıştı. Banka, siyaset faizini, geçen yılın aralık ayında 15 baz puan ve bu yılın şubat ayında 25 baz puan artırmıştı.
Faiz artırım kararına münasebet olarak enflasyon beklentilerinin gelişimini gösteren Banka, daha fazla faiz artırımı için her iki tarafta de riskler olduğuna işaret etmişti.
Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle güç fiyatlarındaki artışın İngiltere’nin ekonomik büyümesine ziyan vereceğini ve kısa vadeli enflasyon baskılarını artıracağını kıymetlendiren Banka’nın, haziranda 25 baz puan daha faizlerde artırıma gideceği, oranların yıl sonuna kadar yüzde 2 düzeyine yükselteceği fiyatlanıyor. (HABER MERKEZİ)
