İngiliz yardım kuruluşu Oxfam, gelir adaletsizliğini ortaya koyan ‘En Zenginlerin Hayatta Kalması’ isimli bir rapor hazırladı. Buna nazaran, pandeminin başlangıcından bugüne, dünyadaki servetin üçte ikisi en güçlü yüzde 1’lik bölüme gitti.
Oxfam Konfederasyonu üyesi Bayan Emeğini Kıymetlendirme Vakfı’nın (KEDV) paylaştığı bilgilere nazaran, Türkiye’deki en varlıklı yüzde 1’lik kısmının serveti, en alttaki yüzde 90’lık kısmın servetinin 1,4 katına ulaştı.
YOKSULLARIN KAZANDIĞI 1 DOLARA KARŞILIK MİLYARDERLER 1,7 MİLYON DOLAR KAZANDI
BBC’nin haberine nazaran, Oxfam, ‘Survival of the Richest’ (En Zenginlerin Hayatta Kalması) isimli raporunu, İsviçre’nin Davos kasabasında bugün Dünya Ekonomik Forumu toplantılarının başlaması öncesi kamuoyuna açıkladı. Raporda, 25 yıldır birinci sefer çok zenginlik ve çok yoksulluğun birebir anda arttığı vurguladı. Rapora nazaran, Covid-19’un ekonomik tesirleriyle gayret etmek üzere uygulamaya konulan faiz oranlarını düşürme ve mali gevşeme üzere siyasetler, zenginlerin sahip olduğu mülk ve pay senetlerinin kıymetini artırdı. Raporda, son iki yılda en alttaki yüzde 90’lık dilimde yer alan bir kişinin kazandığı her 1 dolarlık yeni global servete karşılık, her milyarderin yaklaşık 1,7 milyon dolar kazandığı belirtildi.
‘ZENGİNLERE DAHA YÜKSEK VERGİ GETİRİLMELİ’
2022’deki küçük düşüşlere karşın, milyarderlerin toplam serveti günde 2.7 milyar dolar arttı. Pandemi periyodundaki kazanımlar, milyarderlerin hem sayısının hem de servetinin iki katına çıktığı 10 yılın akabinde geldi. Oxfam İngiltere İcra Şurası Lideri Danny Sriskandarajah, “Mevcut ekonomik gerçeklik temel insani kıymetlere hakarettir. Çok yoksulluk son 25 yıldır birinci defa artıyor ve bir milyara yakın insan açlık çekiyor lakin milyarderler her gün kazanıyor” dedi. Hükümetlerin azınlığın çıkarları için hareket etmeyi bırakması gerektiğini vurgulayan Sriskandarajah, “Pek çok ülkede en fakirlerin muhteşem zenginlerden çok daha yüksek vergi oranlarına tabi olduğu bir sistemi nasıl kabul edebiliriz?” diye sordu. Sriskandarajah, üstün zenginlere daha yüksek vergiler getirilmesi daveti yaptı.
TÜRKİYE’DEKİ 13 MİLYARDERİN SERVETİ NÜFUSUN YARISININ TOPLAM SERVETİNE EŞİT
Oxfam Konfederasyonu üyesi Bayan Emeğini Kıymetlendirme Vakfı’nın (KEDV) paylaştığı datalara nazaran, Türkiye’de en güçlü 13 milyarderin serveti 38,9 milyar dolara ulaştı. Nüfusun yarısının toplam serveti ise 38,5 milyar dolar. Türkiye’deki en güçlü yüzde 1’lik bölümünün serveti, en alttaki yüzde 90’lık bölümün servetinin 1,4 katı.
Oxfam raporunda, servetin yine dağıtılması konusunda şunlar vurgulandı:
– Besin ve güç şirketleri 2022 yılında kârlarını iki katından fazla arttırarak, 800 milyondan fazla insanın açlık çektiği bir devirde varlıklı hissedarlarına 257 milyar dolar ödedi.
– Vergi gelirinin yalnızca yüzde 4’ü servet vergilerinden elde ediliyor ve dünyadaki milyarderlerin yarısı veraset vergisi olmayan ülkelerde yaşıyor.
– Dünyadaki multimilyoner ve milyarderlerden yüzde 5’e kadar vergi alınması halinde yılda 1.7 trilyon dolar gelir elde edilebilir ve bu 2 milyar insanı yoksulluktan kurtaracak ve açlığı sonlandıracak global bir planı finanse etmeye kâfi.
– Kolombiya Maliye Bakanı José Antonio Ocampo rapora yazdığı önsözde, “En zenginleri vergilendirmek artık bir seçenek değil, bir mecburilik. Global eşitsizlik tırmandı ve eşitsizlikle gayrette serveti yine dağıtmaktan daha uygun bir yol yok” dedi.
– Oxfam, çok servet ağırlaşmasının büyümeyi zayıflattığını, siyaseti ve medyayı yozlaştırdığını, demokrasiyi aşındırdığını ve siyasi kutuplaşmaya yol açtığını vurguladı.
– Yardım kuruluşu, harika zenginlerin iklim krizinin en önemli sorumluları olduğunu ve bir milyarderin ortalama bir beşerden bir milyon kat daha fazla karbon saldığını, ortalama bir yatırımcıya kıyasla kirletici sanayilere yatırım yapma olasılıklarının da iki kat fazla olduğunu kaydetti.
