Yatılı okulda okuduğu yıllarda müzik hocası “Hem sesi hoş hem de zeki” demiştir onun için. Okulda düzenlenen etkinliklerde koroda yer alarak, ‘Ayvası Var Narı Var’ üzere türküler söylemiştir. Geçmiş vakit, gülerek ve hafif alaycı anlatıyor yatılı okuldaki müzik eğitimini. “Çünkü bize hiç müzik öğretmediler, yalnızca müzik ezberletip söylettiler” diyor. Temel müzik eğitimini Aram Tigran Kent Konservatuarı’nda almaya başladığını ve Ma Music’te devam ettiğini belirterek.
Kendisiyle ilgili bu bilgileri, değişik etkinliklerde söylediği ‘Fadikê’, ‘Yar Gijlokê’ üzere müziklerden tanıdığımız Meskenin Dulek veriyor. İki yaşındayken babasını kaybetmiş Konutun. Annesi Xerîb (Garip) 6 kızıyla bir başına kalmış. Birçok işte çalışarak kızlarına bakmaya çalışmış Xerîb. Ekonomik gücü yetmese de kızlarının okumasını istemiş ve onları yatılı okula vermiş. Meskenin, yatılı okul günlerini hiç âlâ hatırlamıyor: “Dünyayla bağlantımız kopuktu. Verdikleri eğitimle robot yetiştiriyorlardı. Bu kalıpların dışına çıkmak çok zordu.”
Neyse ki ablaları mezun olunca annesi onu da almış okuldan ve Siverek’te liseye yazdırmış Evîn’i. Annesi Xerîb, bu sırada bir hekimin yanında çalışıyor. Konutun, “Karı koca doktordular. Benim ikinci anne babam üzereydiler. Çocuklarıyla birlikte büyüdük” diyerek çocukluğunun hoş vakitlerini hatırlıyor.
“Annem partinin (HDP) ilçe eşbaşkanlığını yaptı” diyen Meskenin, lise yıllarında Kürt sorununa hassas politik bir çocuk olduğunu da vurgulamış oluyor. 2015’te Bitlis’te üniversite okuduğu sırada Kobanê direnişi, akabinde Sur ve öteki vilayetlerde meydana gelen olaylar birçok genç üzere onu da okumaktan soğuttu. Okulu bırakıp Siverek’e döndü. Bir mühlet değişik işlerde çalıştı lakin ele avuca sığmaz ruhu, feodal diye nitelendirdiği Siverek’e sığmıyordu.
ARAM TİGRAN KENT KONSERVATUARI
Bu sırada Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Aram Tigran Kent Konservatuarı’ndan hocalar, Siverek’te Evîn’in annesi Xerîb ile tanışıyorlar: “Konservatuar hocaları partide annemle tanışıyorlar. Yetenekli öğrenciler aradıklarını söylüyorlar. Annem de ‘Benim bir kızım var, sesi hoştur. Okulu da bıraktı aslında, alın onu götürün’ diyor.”
Diyarbakır’a geliyor Konutun, hocalarla görüşüyor, öğrenci olmak için müracaatta bulunuyor. Siverek’e döndükten bir mühlet sonra konservatuardan arıyorlar, başvurun kabul edildi, diye bilgi veriyorlar.
Konservatuarda bir yıl boyunca çok şey öğreniyor Konutun. Müzik teorisiyle birinci burada tanışıyor, yanı sıra enstrüman dersi almaya başlıyor.
Bir yılın sonunda belediyelere kayyım atanıyor. Aram Tigran Kent Konservatuarı’nın içeriği değiştiriliyor. Meskenin, yeni işleyişe karşı olduğu için, birçok arkadaşıyla birlikte konservatuarı terk ediyor. Ancak bu o kadar kolay bir karar olmamıştır elbette. Konutun, “Biz orada yalnızca müzik dersi almıyorduk, hayatı da keşfediyorduk. Her mevzuda konuşabileceğimiz hocalarımız, arkadaşlarımız vardı. Hâlâ konservatuarın önünden geçerken yüreğim sızlıyor” diyor.
ARAM TİGRAN’IN KÜLLERİNDEN DOĞAN MA MUSİC
Konservatuar macerası bitince tekrar Siverek’e dönüyor Meskenin. Kürt kültürüne, lisanına ve müziğine emek veren arkadaşlarının bir arayış içinde olduğundan haberdardır lakin nasıl bir çıkış yapılacağını şimdi kimse bilmiyordur. Darbe teşebbüsü ile ilan edilen Harika Hal, kente bir kabus üzere çökmüştür zira. Birçok sivil toplum kurumu kapatılmış, binlerce insan bir anda işsiz kalmış, kültür sanat aktiflikleri sıfıra inmiştir.
Böyle bir vakitte, büyük çoğunluğu Aram Tigran Kent Konservatuarı işçisi olan bir küme, Ma Music’i inşa etmek için kolları sıvıyor. Eğitmenler, öğrenciler, öğrenci velileri, iş çevreleri… Herkesin ortak maddi manevi emeği ile daha evvel beyaz eşya mağazası olan binayı yine dizayn ediyorlar. Konutun, Ma Music’in oluşum sürecini, “Binayı istediğimiz hale getirebilmek için herkes çalıştı. Kimi para verdi, kimi inşaatta çalıştı. Kimi vakit aç kaldık ve ‘bu işi yapamazsınız’ diyenler oldu ancak moralimizi bozmadık Ma Music kuruldu” kelamlarıyla anlatıyor.
EVÎN MÜZİK EĞİTMENİ OLDU
Ma Music, 3 Mart 2017’de kuruldu. “Ma” Zazacada “anne” demek, Kurmancîde ise “kaldı”, “kalan” manasına geliyor. Metafor olarak bir anne şefkatini ve her şey, herkes gitse de ısrarla ülkülerinin ardında duranı temsil ediyor “ma”. Ma Music, asimilasyon siyasetlerine karşı bir direniş mevzisi ve bu savını 5 yıldır sürdürüyor.
Evîn, müzik eğitimini burada tamamladı. Eğitmen ve müzisyen olarak çalışmalarını burada sürdürüyor. Ma Music’in kıymetli özelliklerinden biri de budur esasen. Burada eğitimini tamamlayanlar daha sonra gönüllülük temelinde eğitmen olarak kalabiliyorlar. 26 kişilik bir eğitmen takımı var Ma Music’in ve bunlardan 23’ü buradan mezun.
MA MUSİC YA DA BİR MUCİZE
Aslında Ma Music, tahminen dünyada çok az örneği olan bir muvaffakiyete imza attı. “Herkes için müzik, her yerde müzik” ideolojisi ile kurulan Ma Music, çok dilliliği, çok kültürlülüğü ötelemeden akademik seviyede anadilde müzik eğitimi veriyor. Çocuklar ve gençler, haftanın 5 günü dünya müzik tarihi, Kürt müziği tarihi, Kürt ve dünya müzik formları, orkestra, repertuar, solfej, enstrüman dersleri alıyorlar. Kolektif bir emekle kuruldu ve bu biçimde yoluna devam ediyor.
Ma Music öğrencileri ile kurslara katılanların sayısı şu anda 600 civarında. Buradan yetişenlerin 5 yılda kurduğu orkestraların çalışmaları da ilgiyle takip ediliyor. Ma Müzik Orkestrası’nda Kürtçenin Kurmanci, Sorani, Zazaki, Hawrami, Lori, Kelhori lehçelerindeki klâsik ezgileri yine aranje ederek dinleyicilere sunuyor. Koma Ma, bayanlardan oluşan Jin Ma, Ma Çocuk Orkestrası… Bütün bunlara, çocuklara anne karnında müzik eğitimi vermeyi hedefleyen Zarok Ma’yı da ekleyince, Ma Music için neden mucize dediğimiz daha uygun anlaşılır sanıyorum.
Evîn, “Evet, bu bir mucize gibi” diyor ve ekliyor: “Ma Music kurulduğunda kimi kuşkularımız vardı, sanki öğrenciler gelir mi, diye. Meğerse öğrenciler ve aileleri bu türlü bir kurumun açılmasını bekliyormuş. Kayıt yapmakla kalmadılar, Ma Music’i kolektif bir güçle inşa ettiler ve bugüne kadar ayakta tuttular. Gayelerimizi büyütmemiz de bu gücün verdiği moralle oldu.”
HAYALLERİN GERÇEKLEŞTİĞİ YER
Evin, “Bu mucizevi yerdeki çalışmalarda yer almak elbette beni memnun ediyor. Burada hem ben hem öğrenciler kendimizi konutumuzda hissediyoruz. Ma Music’in sloganı da bu taraftadır zati. Hayallerim vardı ve onları burada gerçekleştirdim” diyor.
Evîn, müzik eğitimi almadan evvel, birçok sanatkarın yanı sıra Kardeş Türküler ve Mikail Aslan hayranıdır. “Burada hayallerimi gerçekleştirdim” derken, Amida Konserleri sırasında Kardeş Türküler ile birlikte müzik söylemesinden kelam ediyor. Mikail Aslan ile sahneye çıkmasını ise şöyle anlatıyor: “Gece aradılar, ‘Yarın Mikail Aslan ile 3 müzik söyleyeceksin’ dediler. Ne yapacağımı şaşırdım sevinçten. Fakat hiç hazırlıklı değildim. Sabah saatlerine kadar 3 şarkıyı çalıştım. Sonraki gün Mikail Aslan’la müzikleri birlikte söyledik. Çok heyecanlıydım fakat küçük teknik külfetler dışında çok hoş bir konser oldu ve benim hayalim gerçekleşti.”
‘FADİKÊ’NİN HİKAYESİ
Evin, ‘Fadikê’ müziğini Amida Konserleri sırasında okudu ve bunun için çekilen klip pek çok şahsa ulaştı. Müziğin kelamları ne anlatıyor bilmeseniz de müzik sıcak ve buruk bir aşkı hissettiriyor.
Evîn, kelamları Zazaca olan ‘Fadikê’ müziğini Rojhilatlı orkestra şefi Ramîn Rebî’î’ye götürüyor, “Bunu ben okumak istiyorum” diyerek. Rebî’î şarkıyı seviyor ve tekrar aranje ediyor.
“Bu şarkıyı çok sevmiştim” diyor Konutun: “Ama kıssası, çocuk yaşta evlilikleri anlattığı için trajiktir. Müziğin değişik yanı ise şöyle: Ahmet Sarıgül bu şiiri eşi için yazmış. Evlendiğinde eşinin yaşı çok küçükmüş, sokakta oyun oynuyormuş. Şiir bunu anlatıyor. Daha sonra Hawar Tornêcengi bu şiiri besteliyor. Bugüne kadar birçok sanatçı okudu bu şarkıyı.”
‘Fadikê’ müziği Evîn’in klipiyle birlikte yine yaygınlaştı. Fakat buna sevinse de Meskenin, bayanların çocuk yaşta evlendirilmesine yönelik tenkitlerini de lisana getiriyor.
26 ŞUBAT’TA BÜYÜK KONSER
Evîn’le uzunca bir sohbetimiz oldu. Sıra Ma Music’in yakın vakitte yapacağı etkinliklere geldi. Ma Music, korona pandemisi nedeniyle daha evvel düzenlediği ‘Müzik Günleri’ aktifliklerine orta vermişti. Bu yıl Kürt kaval ustası Egîdê Cimo’ya adanan ‘Müzik Günleri’, çocuk öğrencilerin verdiği ve 3 gün süren konserlerle başladı. Konserlerin sonuncusu 26 Şubat’ta Ava Düğün Salonu’nda gerçekleşecek. Ma orkestra ve Dicle Fırat Kültür Merkezi sanatkarlarının birlikte vereceği konserin bilet fiyatları, Evîn’in dediğine nazaran, uygun olacak. “Öyle 100-200 lira değil, 30 lira olacak. Zira biz para için değil, halkımızla bir ortaya gelmek için konser veriyoruz” diyor Meskenin.
Yakın vakitte Ma Music’in bir de albüm çalışması olacak. Birinci müzikler okunmaya başlamış. Meskenin de bu albümde iki müzikle yer alacak.
Söyleşi biterken Meskenin, “Evîn saatlerce Ma’yı, arkadaşlarını överek anlatmış, diyecekler” diyor gülerek. Hakikaten de kendisinden çok Ma Music’i, “Babam” dediği Şêrko Kanîwar’ı, koro şefi Ramîn’i ve başka arkadaşlarını anlattı. Bu tenkitlere karşılığı ise, “Ama ne yapabilirim, ben burada büyüdüm” oluyor.