KHK ve Kod 37 kâbusu: İşveren duyunca kaçıyor

Kod 37 yani kamu vazifesinden KHK yoluyla ihraç edilenler için Toplumsal Güvenlik Kurumu SGK tarafından oluşturulan etiket KHK yle kamu misyonundan ihraç edilenler bu kodun manasını artık çok âlâ biliyor Bu kod KHK liler için son basamağa geldikleri iş görüşmelerinden hayal kırıklığıyla ayrılmak demek

İşverenler de SGK sisteminde karşılaştıkları KHK ile kamu misyonundan çıkarıldı yazısının Bu kişi devlet tarafından muteber bulunmuyor Bu kişiyi işe almak istediğinden emin misin manasına geldiğinin farkında Kod 37 yle kamu misyonundan ihraç edilen bireyleri işe almalarının önünde aslında yasal bir pürüz yok Lakin patron işe alım kademesinde SGK kayıtlarını açıp KHK ibaresini karşısında görünce geri adım atıyor Patron karşısındaki kişiyi işe almaktan son anda neden vazgeçtiğini yazılı olarak bildirmiyor çoğunlukla Bizden karşılık bekleyin ya da Kamu misyonundan ihraç edildiğiniz için sizi işe alamayız cevabını vermekle yetiniyor Bunu yalnızca özel bölüm değil bakanlıklara bağlı özel eğitim kurumları da yapıyor

YETKİLİ KOD 37 Yİ GÖRÜNCE

672 sayılı KHK ile 1 Eylül 2016 da ihraç edilen eski bir kamu çalışanı olan Mesut kamudan ihraç sonrası özel kesimde iş bulmanın o kadar da kolay olmadığını kısa müddette anlamıştı Çok geçmeden belli bir bölümde kendine uygun bulduğu işlere başvurmaktan vazgeçti ve ne iş olursa olsun yaparım diyerek Mersin de gözüne çarpan tüm iş ilanlarına müracaat yapmaya başladı

Aylarca iş aradı ancak kimse bir KHK liyi işe almak istemiyordu Nihayet Trendyol da kargolama kısmında çalışmak üzere internetten yaptığı bir müracaata olumlu dönüş yapıldı ve iş görüşmesine davet edildi Üstelik görüşme de olumlu geçti

İşveren işe giriş evraklarını hazırlayan KHK liye TC kimlik numaranızı verir misiniz diye sordu Patron KHK linin evvelki iş yerinden neden işten ayrıldığını araştırınca karşısına Kod 37 uyarısı çıktı Bu uyarıyı gören patron KHK liye Biz seni ararız dedi

Bundan sonrasını Mesut şu sözlerle anlatıyor Görüşme bittikten sonra çabucak işe almak istediler SGK sistemi üzerinden sigorta başlangıcım yapılacakken yetkili bana Sen KHK li misin diye sordu Dediklerine nazaran prosedür böyleymiş bunu sormak zorundaymış Beni bu yüzden işe almaktan vazgeçtiler İnsan haklarını alışılmamış ayrımcı bir uygulamada bulunduklarını anlattım Beni dinlemediler Şirketin aldığı karar bu yönde deyiverdiler Bu olaydan sonra iş aramaktan vazgeçtim

KHK lileri neden işe almadıklarını sormak için aradığımız Trendyol dan cevap alamadık

ÖZEL HASTANELER DE İHRAÇ İŞÇİ ALMIYOR

Bir öteki KHK’li radyoloji Teknikeri Yezdan Burak Tekdal Tekdal Nusaybin Devlet Hastanesi nde çalışırken vazifesinden ihraç edildi Yeni bir iş bulmak için uzun mühlet çabalayan Tekdal tüm kapıların yüzüne kapandığını gördü Bir müddet ailesi ve yakınlarının takviyesiyle hayatını sürdürmeye çalışan Tekdal Kimseye daha fazla külfet olamam dedi ve yakın etrafına haber salıp tekrar iş aramaya girişti Özel hastanelerde çalışan arkadaşlarına uygun bir konuma rastlamaları halinde kendisine haber vermelerini istemişti Nihayet arkadaşlarından birinin tavsiyesiyle Mardin de bulunan Mardin Park Hastanesi ne gitti

Kod 37 daha iş görüşmesi başlamadan karşısına çıktı Mülakat öncesinde idari işler işçisiyle görüşen Tekdal a Hangi belgeden ihraç edildin sorusunun yöneltilmesi çok sürmedi Tekdal bu soruya karşılık verdikten sonra kendisine hiçbir formda geri dönüş yapılmadığını söylüyor Tekdal karamsarlığa kapılmadan iş aramaya devam etti Kent değiştirmeyi bile göze alan Tekdal iş görüşmesi için Diyarbakır daki Memorial Hastanesi ne gitti Lakin Diyarbakır da da tıpkı soru kendisini bekliyordu Hangi evraktan ihraç edildiniz

Tekdal KHK yle ihraç edildiğini idari işlere söyledikten sonra görüşme olumsuz sonuçlandı Tekdal Diyarbakır daki görüşmesini ise şöyle anlatıyor Zaten KHK li olduğumu söyledikten sonra rastgele bir tebligat alamadan şimdi iş görüşmesi bile gerçekleştirilmeden kelamlı olarak işe alınmayacağım bildirildi Daha sonra ne yazık ki birçok özel hastanede sigortasız çalıştırıldım Beni işe almayı kabul eden birtakım hastaneler ihraç olduğumu duyunca çabucak geri adım attılar

ÖZEL HASTANE İŞE ALMAMA ÜZERE BİR DURUM KELAM KONUSU DEĞİL

Tekdal ı KHK li olduğu gerekçesiyle işe almayan Diyarbakır Memorial Hastanesi nden görüştüğümüz bir yetkili KHK lilerin hastanede çalışmasına pürüz olan rastgele bir durum bulunmadığını söylüyor Hastanenin insan kaynaklarından sorumlu yetkili KHK yle ihraç edilmiş ve şu an hastanemizde çalışan işçi mevcut KHK lileri işe almama üzere bir durum kelam konusu değil açıklamalarında bulundu

Defalarca aradığımız Mardin Park Hastanesi nden ise karşılık alamadık

SENİ İŞE ALIRSAK BAŞIMIZA İŞ AÇARIZ

Bünyamin Karataş eski bir polis memuru 2016 da çıkarılan bir KHK yle ihraç edildi Malatya da yaşayan Karataş iş bulabilmek için kentteki marketlere ve halı fabrikalarına başvurdu Hatta ortaya tanıdık bile koydu lakin buna karşın ihraç bir polise kimse iş vermek istemedi

Karataş Patronların neredeyse yüzde 99 u kapıları yüzüme kapattı diyor Pekala Karataş ın iş arama süreci nasıl geçti Karataş korona virüsü pandemisinden bir ay evvel Malatya da Meltem Mobilya ismindeki bir firmada nihayet iş bulabildi Fakat Karataş ın buradaki çalışma hayatı çok kısa sürdü

Karataş şöyle konuşuyor Meltem Mobilya nın Malatya daki müdürü KHK li olduğumu bilerek işe aldı Lakin firmanın büyük işvereni İstanbul da yaşıyordu Malatya ya geldiğinde beni işe alan kişiyi Ben size demedim mi 20 gün sonra bunu gönderin diye azarladı Korona virüsü pandemisi sırasında bu kişi yanıma gelerek Seni fiyatsız müsaadeye gönderiyorum dedi Birinci gözden çıkarılan ben oldum zira beni gözden çıkarmak çok kolaydı Yapmayın etmeyin Ailemi geçindiriyorum Meskenim kira çoluk çocuk sahibiyim dedim lakin Burası hayır kurumu değil yanıtını aldım Hiçbir sözümü dinlemediler ve işime son verdiler

Kod 37 yüzünden işe başlayamayan ya da başladıkları işlerden kısa müddette çıkartılan KHK lilerin ümitsizliğe kapılıp iş aramayı bıraktığı çok oluyor Fakat bir tarafta da geçim sorunu var

Karataş işsiz kaldıktan sonra bahtını bir de ŞOK Market te denemeye karar verdi İş müracaatından kısa müddet sonra telefonla arandı ve mülakata çağrıldı Büyük umutla girilen mülakat da başarılı geçti Karataş tüm evraklarını hazırladı ve ailesine iş bulduğu muştusunu verdi Karataş dokümanlarını alıp müdürün yanına gitti Market müdürü Karataş ın işe girişini yapmak için TC kimlik numarasını istedi Müdür bir anda Karataş a dönüp Seni işe alamayız deyiverdi SGK kayıtlarında KHK li olduğun görünüyor

Karataş ın müdürü ikna eforları başarısız oldu Müdür bana Seni işe başlatırsak başımıza iş alırız Hükümetle aramız berbat olur dedi Yazılı tebligat istedim vermedi Bu yüzden de hukuk yoluna gidemiyorum ŞOK Market kayıtlarına baksın Beni KHK li olduğum için işe almadılar İki üniversite bitirmek tecrübeli olmak işe girmek için yetmiyor Bir defa yere düşmüşüz kimse elimizden tutmaz artık Giden tekme atar gelen takma atar

.

ŞOK MARKET NE DİYOR

ŞOK Market Genel Müdürlüğü nden bir yetkiliye KHK lileri işe almamalarının sebeplerini sorduk Yetkili Bilgiler bilinmeyen tutulur cevabını vererek şu açıklamalarda bulundu İş kanunuyla ilgili bilgiler yalnızca bireye verilir Hangi ünitede çalışacağı işe neden alınmadığı iş prosedürü sorumlulukları kendisine kelamlı anlatılır Bu prosedürlerle ilgili bilgi dışardan rastgele birine verilmez

İŞVEREN KHK Lİ SÖZÜ DUR VE UYGUN DÜŞÜN DEMEK

İşveren bir KHK liyi işe alırken nelere dikkat ediyor bir insanın evvelki iş yerinden hangi münasebetlerle işten ayrıldığını hangi basamaklardan sonra görüyor KHK yle işten çıkartılmıştır yazısını görünce nasıl bir yol izliyor Bu soruların cevaplarını alabilmek için patronla görüşüyoruz

Bir şirkette 7 personel çalıştıran bir patron işe alım sürecinde adayla evvel mülakat yaptıklarını söylüyor Bu süreç olumlu geçtiğinde kişinin işe alım süreci için dokümanlar istediklerini ve sigorta girişinin yapılması için hazırlık basamağının yapıldığını beliriyor Patron işe alımlar için bir insanı işe alırken sigorta geçmişine baktıklarını ve burada hangi nedenlerle kişinin işten ayrıldığını gördüklerini söylüyor Kamuda çalışıp sonrasında KHK yle işten çıkartılanların çalışma geçmişleri SGK Tescil ve Hizmetleri Dökümünde görebiliyoruz Zati burada kişi şayet KHK liyse kamu vazifesinden çıkarıldı yazısını görüyoruz Bu yazı patron için dur ve yeterli düşün’ demek Zira bu kişiyi işe alırsan başına iş alabilirsin hissiyatı oluşuyor Şayet KHK liyi işe alırsan denetleme esnasında öteki şeyleri mazeret ederek ceza verebilirler Bu nedenle bu uyarıyı ne yazık ki dikkate alan çok patron bulunuyor

Dijital reklam ve tertip şirketi olan öbür bir patron ise şu an yanında 4 emekçi çalıştırıyor Bu patron ise KHK yle işten çıkarıldı yazısını gördüğünde bunun kendisi için işe alma sürecinde bir sorun olmadığını tabir ediyor Fakat bu patron de KHK liyi işe aldığı an başında birçok soru işareti oluştuğunu söylüyor Birini işe almak için evvel gerekli görüşmeleri yapıyorum Görüşmelerde bir çalışanın evvelki tecrübelerini elbette bilmek istiyoruz lakin bunu yeniden firmanın beklentilerini karşılayıp karşılamayacağını anlayabilmek ismine yetenekler ve iş tecrübeleri üzerine yapıyoruz Birinin KHK li olması benim için işe almamak manasına gelmiyor Elbette kişinin çalıştığı yerlerde neden işten ayrıldığı kıymetli Şayet evvelki iş yerinde Kamu vazifesinden KHK ile çıkarıldı yazısını görürsem alışılmış ki tedirginlik yaşarım Zira yaptırımlara maruz kalabilirim diye düşünürüm Lakin bu kişinin firmamıza ahenk sağlaması ve nitelikli olması durumunda KHK li de olsa işe alırım

İLGİLİ BAKANLIK NE DİYOR

Peki KHK lilerin özel kesimde çalışmasına mahzur olan bir yasa var mı Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı na Kanun Kararında Kararname ile ihraç edilmek özel dalda çalışmaya mahzur mi Kanun Kararında Kararname ile ihraç edilen bir kişinin işe alınmaması için özel kesime bir talimat verilmiş midir sorularını yönelttik

Bakanlığa bağlı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü İŞKUR İstihdam Hizmetleri Dairesi Başkanlığı KHK lilerin özel kesimde çalışmasının önünde bir mani olmadığını söylüyor Verilen karşılık şöyle Kurumumuz kayıtlarında işe yerleştirme hizmetlerinden yararlanmayı engelleyici rastgele bir kod bulunmamaktadır

.

MEB ÇALIŞMA MÜSAADELERİNİ İPTAL EDİYOR

KHK ler birtakım kurumlara başkalarına kıyasla daha büyük tesir yaptı İhraçlar eğitim topluluğunu ve okulları çok ağır etkiledi

KHK yoluyla ihraçların akabinde çalışma müsaadeleri de iptal edilen öğretmenler özel dalda de iş bulamıyor Ulusal Eğitim Bakanlığı bilgilerine nazaran çalışma müsaadesi iptal edilen öğretmen sayısı 13 bin 187 Çalışma müsaadesi iptal edilen öğretmenlerin 1993 ü misyona tekrar başlamış

.

Ramazan Tekin de önüne mani koyulan ve çalışma müsaadesi iptal edilen binlerce KHK li öğretmenden biri Tekin in iş arama süreci öteki KHK lilerinkinden biraz farklı Mersin de kafe açan Tekin e dört ay boyunca ruhsat verilmedi Anamur Belediyesi ndeki yetkililerle görüşen Tekin Sakıncalısınız Bu nedenle ruhsat alamazsınız karşılığını aldı Tekin e nihayet Anamur Belediyesi tarafından kafeyi açmaya mani bir tebligat verildi Belediye yazılı bildiriminde güvenlik soruşturması nedeniyle Tekin e ruhsat verilemeyeceğini bildirdi Tekin bir türlü ruhsat alamayınca kafenin kapılarına kilit vurdu

.

Aradan aylar geçti ve Tekin bu sefer de Ulusal Eğitim Bakanlığı na bağlı özel eğitim kurumlarında çalışmak istedi Mersin deki özel bir kolej Tekin i işe almaya karar verdi Lakin TC kimlik numarası sisteme girilince Tekin le yapılması planlanan iş mukavelesi imzalanmadı Tekin özel kolejle ortasında geçen diyaloğu şöyle anlatıyor Beni işe almaya karar veren kurum ilçe ulusal eğitim müdürlüğünü aradı Bu telefon görüşmesinin akabinde kurum kelamlı olarak bana Seni işe alamayız dedi

Tekin şu an iş bulamadığı için özel ders veriyor Devlete bağlı kurumlar kimlik numaramı görünce işe almıyor İŞKUR a başvurdum Maalesef oradan da karşılık alamadım Bize yardımcı olmuyorlar Yardımcı olmak isteyen de başıma bir şey gelir endişesiyle geri adım atıyor

İŞKUR DA KHK LİLERİN İŞ AKDİNİ FESHEDİYOR

Milli Eğitim Bakanlığı nın akabinde KHK lilere çalışma müsaadesi manisi koyan diğer bir kurum ise Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığına bağlı Türkiye İş Kurumu İŞKUR Özel dalda iş bulmak için çırpınan fakat hiçbir formda işe alınmayan birçok KHK li İŞKUR a başvuruyor İŞKUR ise işe şimdiye kadar aldığı ve KHK li olduğu anlaşılan çalışanları tek tek işten çıkardı

701 Sayılı Kanun Kararında Kararname ile Ekim 2018 tarihinde kamu vazifesinden ihraç edilen Erkan Özdemir isimli bir KHK li geçen Mayıs 2021 de İŞKUR Adana Vilayet Müdürlüğü üzerinden Sasa Fabrikası nda işe girmek için müracaat yaptı KHK li olduğu anlaşılınca fabrikada bir hafta çalışabilen Özdemir in işine son verildi

KHK lilerin özel kesimde çalışmasına mahzur olan ve bir türlü resmi evraklara dökülemeyen bu durumu daha evvel HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu tekraren Meclis gündemine taşıdı

Tunceli Vilayet ve Tarım Müdürlüğü ndeki seracılık kursunda bir hafta çalıştıktan sonra işine son verilen KHK li Nebi Toylak ın yaşadıkları hakkında ilgili bakanlıklara soru önergesi veren Gergerlioğlu na İŞKUR ise 11 Kasım 2020 de şu cevabı verdi İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından açılan seracı kursuna Faal İşgücü Hizmetleri Yönetmeliğimizin 32 Unsuruna belirtilen kursa iştirak kurallarını taşımamanız nedeniyle kursiyer olarak katılmanız uygun değerlendirilmemiştir

İŞKUR un kursa iştirak koşullarının yer aldığı 32 Maddesi nde ise İstihdam edilmeye mahzur durum ibaresi yer alıyor

.

OHAL KOMİSYONU NDA SONA DOĞRU

OHAL Süreçleri İnceleme Kurulu Faaliyet Raporu na nazaran darbe teşebbüsünden sonra 125 bin 678 kamu vazifelisi ihraç edildi OHAL sürecinde çıkartılan 35 KHK en çok eğitim topluluğunu vurdu KHK lerle toplam 33 bin 597 öğretmen ve 5 bin 925 akademisyen misyonlarından ihraç edildi Başka kurumlardan ihraç edilenlerin sayısı ise şöyle İçişleri Bakanlığı 41 bin 77 Ulusal Savunma Bakanlığı 13 bin 410 YÖK üniversite 7 bin 323 Sıhhat Bakanlığı 7 bin 299 Adalet Bakanlığı 6 bin 994 Başbakanlık 4 bin 384 Maliye Bakanlığı 2 bin 491

Varlığı ve verdiği kararlarla tenkit konusu olan OHAL Süreçleri İnceleme Komitesi bugüne kadar 126 bin 758 başvuruyu karara bağladı Kurul yalnızca 15 bin 50 KHK liyi işe iade ederken 103 bin 365 kişinin başvurusunu reddetti İnceleme bekleyen KHK li sayısı ise 8 bin 343 OHAL Komisyonu nun en dikkat çeken kararlarından biri de Barış Akademisyenleriyle ilgili oldu Anayasa Mahkemesi nin Bu suça ortak olmayacağız bildirisine imza atan akademisyenlerle ilgili verdiği hak ihlali kararına karşın OHAL Komitesi ret kararları vermeye başladı Misyonlarından ihraç edilen 406 akademisyenden hiçbiri işine iade edilmedi

Bu haber Medya Araştırmaları Derneği’nin ICFJ International Center for Journalists Uluslararası Gazeteciler Merkezi işbirliğiyle yürüttüğü Yeni Jenerasyon Araştırmacı Gazetecilik Eğitimleri Projesi kapsamında hazırlanmıştır