ANKARA – CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun davetiyle bir ortaya gelen 6 muhalefet önderini gerçekleştirdiği 5.5 saatlik toplantının yankıları sürüyor. Parlamenter sistem çalışmasında vardıkları uzlaşmayı kamuoyuna açıklama takvimi için buluşan başkanlar ayrıyeten geçiş sürecinin yol haritası ve seçim sonrası siyasetler konusunda ortak çalışma kararı aldı. Önümüzdeki süreçte de vakit zaman bir ortaya gelecek başkanlar başlatılacak çalışmaların sonunda uzlaşabilirlerse ittifakı da ortak cumhurbaşkanı adayını da konuşacak. Başkanların birlikte yol yürüme maksadı doğrultusunda şimdilik “niyet beyanı” olarak gerçekleşen buluşma iktidarın da yakın takibinde.
‘GÜÇ DEĞİL ZAYIFLIK GÖSTERGESİ’
Muhalefette 6 siyasi parti genel liderinin bir ortaya gelmesi “birlik, güç” yorumlarına neden olsa da iktidar cephesinde 6 başkanın fotoğrafı “zayıflık” olarak yorumlanıyor. İktidar kulislerinde, “Her biri tek başına Türkiye’yi yönetmeye aday olması gereken 6 genel lider bir ortaya gelip fotoğraf vermesi güç değil, zayıflık göstergesidir. Bu fotoğraf aslında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor” değerlendirmesi dikkat çekiyor.
‘6’SI DEĞİL 23’Ü GELSİN’
Yüksek Seçim Şurası yeni yılın başında seçime girme yeterliliği olan partileri açıkladı. Kamuoyuna duyurulan listede 24 siyasi parti yer aldı. Memleket Partisi ve Türkiye Değişim Partisi de önümüzdeki aylarda örgütlenme kuralını tamamlayarak bu listeye eklendiğinde seçime girecek parti sayısı 26’ya çıkacak. AK Parti, MHP ve BBP’den oluşan Cumhur İttifakı’na katılan parti sayısının bu tabloda çok değişmesi beklenmiyor. İktidar cephesinde “özgüven” sözü olarak “6’sı değil 23’ü gelsin” değerlendirmesi yapılıyor.
‘EKONOMİ DÜZELİRSE KARARSIZ SEÇMEN GERİ DÖNECEK’
Ekonomik badireleri gördüklerini tabir eden Cumhur İttifakı bileşenlerinde genel görüş bu meseleler aşıldığında “kararsızlarda bekleyen seçmen” dayanağının geri döneceği istikametinde. Memleketler arası bağlantılarda olağanlaşma süreci kapsamında yapılan temasların olumlu sonuç getireceği düşünülüyor. Ayrıyeten toplumun bilhassa dezavantajlı bölümlerine yapılacak takviyeyle hükümete itimadın yine tesis edilebileceği görüşü hakim.
‘SİSTEMDE 3 REVİZYON ÖNERİSİ’
İktidar partilerine nazaran Cumhurbaşkanlığı Sistemine yönelik meseleleri da kimi revizyon adımlarıyla gidermek mümkün. Bu noktada 3 teklif dikkat çekiyor. Bunlar Cumhurbaşkanı Yardımcısının seçimle gelmesi, Bakanların Meclis’ten seçilip Kabine’ye hukuksal statü sağlanması ve Hükümet Programının Meclis’e getirilmesi olarak sıralanıyor. Bu hususlarda adım atılırsa yürütme Meclis istikrarına dair tenkitlerin giderileceği görüşü dikkat çekiyor.
MUHALEFETİN CUMHURBAŞKANI İÇİN 3.5 MİLYON DAHA OYA MUHTAÇLIĞI VAR
AK Parti kulislerinde seçime dair teknik hesaplar yapan siyasetçiler de var. Cumhurbaşkanı adayının 2023 seçimlerinde oy kullanacak yaklaşık 54 milyon seçmenin yarısının oyunu alması gerektiğine dikkat çekiliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan 2018 seçimlerinde 26 milyon 325 bin oy aldı. Seçmen artışı ve geçerli oylar dikkate alındığında Erdoğan’ın seçilmek için 2018 seçimlerindeki mevcut oy oranını koruyup üzerine yaklaşık 250 bin oy eklemesi kâfi görüşü var. Muhalefet cephesinde ise 2018 seçimlerinde her parti kendi adayını gösterdi. Erdoğan dışındaki 5 adayın toplam aldığı oy 23 milyon 736 bin. Bu durumda muhalefet cephesinin farklı başka ya da ortak adayla çıksa da 2023 seçimlerinde yaklaşık 3.5 milyon seçmene daha gereksinim duyacağı hesabı yapılıyor. Bu hesap iktidar cephesinde yapılacak seçimde “başarıya en yakın biziz” halinde yorumlanıyor.
MUHALEFETİN SİSTEM DEĞİŞİKLİĞİ YAPMASI İÇİN EN AZ 10 MİLYON SEÇMENİ DAHA İKNA ETMESİ GEREKİYOR
Bir diğer hesap da Meclis seçimleri için yapılıyor. Meclis seçimi bilhassa muhalefetin sistem değişikliği vaadi açısından çok değerli. İktidarın Meclis seçimlerine dair hesabına nazaran Meclis’te anayasa değişikliğini en azından referanduma sunmak için gerekli 360 milletvekilini çıkarmak için gerekli oy yaklaşık 33 milyon. 400 milletvekili çıkarmak içinse yaklaşık 37 milyon oy almak gerekiyor. 2018 seçimleri üzerinden bir kıymetlendirme yapıldığında anayasa değişikliğini için gerekli 400 milletvekilini çıkarmak için tüm muhalefet partilerinin toplamda alması gereken en az 10 milyon daha oy var. (2018 seçimlerinde Cumhur İttifakı dışında tüm muhalefet partilerinin aldığı toplam oy 28.7 milyon) Bu hesabı yapan iktidar mensupları sistem değişikliği vaadiyle yol yürüyen muhalefetin bunu başarma mümkünlüğünü çok düşük görüyor.
‘MİLLETVEKİLİ LİSTESİNDE KRİZ YAŞANIR’ İDDİASI
İktidar cephesinde bedellendirilen bir öbür husus da muhalefetin kurmaya çalıştığı ittifakın milletvekili seçimleri için liste hazırlanırken yaşayacağı külfet. İttifak kurulsa dahi 6 partinin milletvekili listesi hazırlanırken önemli krizler yaşayabileceği, bunun partilerin içinde ayrışmalara yol açıp birlikteliği zedeleyeceğine kesin gözüyle bakılıyor. Hatta bu mevzuda yaşanan büyük tartışmaların AK Parti’ye ilgiyi daha da arttırabileceği savunuluyor.