HDP Iğdır Milletvekili Habip Eksik, ABD ve Avrupa’dan ithal edilen plastik atık ve çöplerin beşere, etrafa verdiği ziyanların araştırılması ve gerekli tedbirlerin alınması için önerge verdi. HDP’nin Meclis araştırma komitesi kurulmasına yönelik talebi, AK Parti-MHP oylarıyla reddedildi. Eksik, “Yaşadığımız coğrafya inşaat, maden ve güç şirketlerinin azami çıkarları uğruna süratli bir biçimde yok edilmektedir. Hayat alanları, tarım alanları, güç ve maden projelerinin kullanımına açılmakta, böylelikle tabiatın ziyan görmesine sebep olunmaktadır” dedi.
‘DOĞA, SERMAYENİN YAĞMA VE TALANINA AÇILMIŞ’
Evrensel’in aktardığına nazaran, iktidarın 20 yıllık karnesine bakıldığında ekoloji açısından kapkara bir tablo ile karşı karşıya kalındığını anlatan Eksik, şu tabirleri kullandı: “Doğa hudut tanımaz bir formda sermayenin yağma ve talanına açılmış, ekonomik krizden çıkış yolu olarak tabiatın talan edilmesi temel alınmıştır. Kuzey Marmara Otoyolu ve havaalanı inşaatı İstanbul’un ekosistemi açısından adeta bir kıyıma yol açmış, ülkenin doğusunda orman yangınları yaşanırken, batısı ise ranta peşkeş çekilmiştir. Altın arama çalışmalarından kaynaklı milyonlarca ağaç kesilirken, onlarca siyanürlü atık barajı ve cehennem çukurlarının oluşmasına sebep olunmuştur. 686 lisanslı Hidroelektrik santralinin bulunduğu Türkiye’de ırmakların aktığı vadilerde yaşayan milyonlarca canlı yok edilmiştir. 12 bin 500 yıllık Hasankeyf, ömrü 40-50 yıl olacağı belirtilen Ilısu Barajının suları altında bırakılmıştır. Tarihî istilalarda bile ziyan görmeyen binlerce yıllık kent, iktidarın talanından kurtarılamadı ve gelecek nesillere taşınamamıştır.”
‘TÜRKİYE, AVRUPA’NIN PLASTİK ÇÖP ROTASI HALİNE GELDİ’
İktidarın, diğer ülkelerden plastik atık ithal ederek daha büyük etraf problemlerinin oluşmasına sebep olduğuna dikkat çeken Eksik., “Geri dönüşümü hayli maliyetli ve zahmetli olan plastik atıkların büyük bir kısmının yalnızca yüzde 9’unun geriye dönüştürülebildiği belirtilmektedir. Kendi çöpü ile baş edemeyen Türkiye’nin plastik atık ithalatı 2014-2019 yılları ortasında 173 kat arttığı Greenpeace raporlarına yansımıştır” dedi.
Eurostat bilgilerine nazaran Avrupa’nın plastik çöpünü en çok alan ülkenin Türkiye olduğunu da belirten Eksik, “Türkiye sadece Avrupa’dan 2020’de yaklaşık 660.000 ton plastik atık ithal etmiştir. Evvel Çin, sonra Malezya, Vietnam ve Tayland’ın plastik atık ithalatına kısıtlama getirmesiyle Türkiye Avrupa’nın yeni plastik çöp rotası haline gelmiştir. Kendi ülkelerinde plastik kullanımına kısıtlama getiren Avrupa ülkeleri, baş edemedikleri plastik atıkları ise öbür ülkelere göndererek kendi sorumluluklarını Türkiye üzere ülkelere havale etmektedirler. Gelişmiş batı ülkelerinde bu atıkları bertaraf etmenin maliyetinin yüksek olması ve tabiatlarına ziyan vermeleri nedeniyle gelişmemiş ülkelere bu atıklar ihraç edilmektedir” tabirlerini kullandı.
Nisan 2021’de Greenpeace’in saha araştırmasına nazaran çoğunluğu İngiltere ve Avrupa Birliği ülkelerinden ithal edilen plastik atıkların Adana vilayetinde yasadışı bir halde etrafa döküldüğü ve açıkta yakıldığının tespit edildiğini anlatan Eksik, şöyle devam etti: “Adana’da topraktaki poliklorlu bifenillerin (PCB’ler) toplam konsatrasyonunun, embriyo ve fetüse ziyan verebildiği ve hormonlarda bozulmaya yol açabilen PCB’lerin emzirme yoluyla anneden bebeğe geçebildiği tespit edilmiştir. Alınan numuneler üzerinde 18 farklı metal ve metaloid tipi araştırılmış ve insan sıhhati için pek çok ziyanı olduğu bilinen kurşun düzeyinin denetim toprağından 15 kat ve tekrar insan için kanserojen olan kadmiyum düzeyinin de denetim toprağında 30 kat yüksek olduğu tespit edilmiştir.”
Ayrıca Adana’daki beş bölgenin dördünde yüksek oranda klorlu benzen bileşikleri tespit edildiğini söyleyen Eksik, “Bunların kimileri kanı etkileyebilir, cilt lezyonlarına ve karaciğer hastalığına neden olabilir. Kimi bölgelerde tespit edilen ve insan için kanserojen olduğu bilinen benzo(a)piren konsantrasyonu, Türkiye’de meskun topraklar için müsaade verilen hududun üzerinde olduğu tespit edilmiştir. İnsan sıhhati, hayvan sıhhati ve bitki örtüsü açısından son derece tehlikeli bir durum oluşturmaktadır. Plastik atıkların toprağa, suya ve havaya verdiği ziyan tesirini on yıllarca hatta asırlarca sürdürmektedir. Ayrıyeten İzmir-Kemalpaşa ve son olarak İstanbul-Sultangazi ilçesinde ithal edilmiş çöplerin olduğu basına yansımıştır.” (HABER MERKEZİ)
