Gerçeklik sorgulaması: Kendinde Değil Gibisin

Romanın kahramanı ellili yaşlarda takıntılı hastalık hastası ve yaşantısından pek de mutlu görünmeyen bir edebiyat profesörü Sabahları konutta bir şeyler unuttuğunu sanarak yüreğinde koca bir boşlukla çıkıyor konuttan Bir sivrisinek ısırığı yüzünden yakında bu hayattan göçeceğine inanıyor Sık sık sivrisineklere ve sivrisinek ısırığının insan üzerindeki ölümcül tesirlerine dair yazılar okuyor Okudukça öleceğine daha çok inanıyor Dışarıdan bakıldığında uygun bir evliliğe ortalamanın üzerinde sayılabilecek bir maddi yaşama özenilecek bir mesleğe ve mesleğinin getirdiği profesyonel birikimle katlanarak artmış yüksek entelektüel bir zekaya sahip olan Metin bir türlü içindeki koca boşluğu dolduramıyor

Roman aslında kendi içinde bâtın iki ana kısımdan oluşuyor Profesör ile hoş ve başarılı öğrencisi Ceylan ortasındaki bağlantıyla başlıyor kıssa Metin in yıllardır süregelen genç ve hoş öğrencilerine yönelen tutkusu birinci sefer Ceylan la birlikte bir gerçeklik kazanmakta Ceylan hoşluğunun farkında kendine güvenen ve kelamlarını sakınmadan lisana getiren bir karakter

Bir gün eşi Hasret Metin in eline lise arkadaşı Caner in yeni yayımlanan Ne Okursan Onu Yaşarsın isimli romanını tutuşturur Metin bu romanı görünce evvel çok sonlanır bu kadar vakit roman yazamamış olmasının getirdiği suçluluk ve pişmanlık hislerini Caner den nefret ederek bastırmaya çalışsa da kitabın bir hoca ve öğrenci ilgisini anlatmakta olduğunu fark edince acilen kitabı okumaya koyulur Ceylan la olan platonik bağlantısını romandan aldığı yürekle gerçeğe dönüştürür

Bu birinci kısım boyunca Metin ve Ceylan ortasındaki alakayı Metin in ağzından dinleriz Metin in çanta takıntısı ise tüm kurguyu baştan sona çevreler ve çantalar okurun zihninde basitçe canlandırılmasına ve ince ayrıntılarının roman bittikten sonra bile akılda kalmasına imkan sağlayacak kadar âlâ betimlenmiştir Bunun yanı sıra kitapta kahramanın çanta takıntısının bağlandığı ruhsal altyapı da başarılı bir formda sunulmakta

İlgimi çeken bir çanta gördüğümde ona harikulade bir dokunma dileği duyuyordum Dokunmak okşamak sahibinin elinden alıp çantayı süreksiz bir müddetliğine kendime ilişkin kılmak Güya benim olması gereken bir kesim oburunun elindeymiş bir uzvum diğerinin bedenindeymiş üzere açlıkla kıvranıyordum s 76 77

Farklı okumaları mümkün olan fakat bir tarafıyla de arzulanan ve hiçbir vakit sahip olunamayan şuur objesini vurgulayan çantalar kahramanın asla sahip olamayacağı oburlarının hayatları üzeredir Metin zihninin ürettiği olumsuz kanılar ve pişmanlıklarla baş edememiş ve güya artık zihnine ve onun ürettiği senaryolara teslim olmuştur Hayatım yolunda gittiğinde huzursuz olanlardandım zira biliyordum tıpkı o sivrisinek ısırığı üzere bir şey ömrüme çomak sokacaktı hangisini olduğunu bilmediğim bir sabah uyanamayacaktım hayat sona erecekti s 92 Metin in kendi başında yarattığı bu karamsar dünyada en azından birtakım isteklerini gerçekleştirebilmesine hizmet eden bir yardımcısı vardır Caner in romanı İsteklerinin bir diğeri tarafından yazılmış bir müsveddesi Romandaki kıssayı hayatına eklemleyerek canlılığını ve yaşama dileğini tekrar yeşertmek düzgün bir hayatta kalma sistemi üzere görünür bu romanı rehber edinmek Yeni maceralara koşarak başına geleceklerin belirsizliğiyle artık bir nebze olsun yaşadığını ve sivrisinek ısırığı yüzünden ölmeden evvel gizli kalan hayallerini gerçekleştirdiğini hissedecektir

Metin in bu çeşit varoluşsal sancılar ortasında Ceylan la olan ilgisindeki iniş çıkışları kitabın ikinci yarısından sonra daha farklı bir gözden okumaya başlıyoruz Metin in ana takıntısı biçim değiştirerek bayanlardan çantalara çantalardan da çocukluğundaki travmalara hakikat çözümlenirken roman başlangıçta öngörülmesi epeyce sıkıntı olan farklı bir öyküyle sonlanarak okuru zıt yüz ediyor

Roman birinci bakışta bir hoca öğrenci bağlantısı üzerine üzere görünse de kendi başının içinde bireyler ve eşyalarla hengame eden yasak tutkularla boğuşan sahip olduklarından daha fazlasına yönelen ve zihnin ürettiği senaryolardan özgürleşemeyen insanlığımızı okuruz Başımızın içindeki kurguyu yahut bir diğerinden üzerimize yüklediğimiz bir kıssayı nasıl da kendi hayatlarımızda sorgusuz sualsiz yaratmaya devam edebildiğimizi görürüz Tüm kurgu sahne sistem ve repliklerin hazır olduğu bir hayat inşa etmeli ki düşmek güç olsun

Neden toplumsallaşmaktan hoşlanmıyorsun diyorlar Yoruluyorum hazırlanmaktan olaylar kurguladığım üzere gelişmezse repliğini unutmuş bir oyuncu üzere kalakalıyorum da ondan s 11

Kendinde Değil Gibisin yalnızca bir müellifin üretim sürecinde gerçek ömürden ve kurgudan ne kadar beslendiğini değil birebir vakitte okuyucunun da bir kıssayı okurken kendi hayatını ne ölçüde kurguya nazaran yönlendirebileceğini sorgulatmakta Bir kişinin en yakınındaki beş kişinin o kişi hakkında ortalama bilgiyi vereceği klasik görüşü sanki kişinin okudukları için de geçerli mi Sanki nitekim de ne okuyorsak onu mu yaşıyoruz ve bunun ötesinde isteyerek yahut istemeyerek ne duyuyorsak onu mu gerçeğimiz kılıyoruz İnsanlar ya kendi fikirlerini diğerlerinin zihnine koyuyordu ya da oburlarının fikirlerini kendi zihinlerine der Metin öyküsünün can alıcı bir noktasında s 86 Pekala şayet o denli ise bundan nasıl özgürleşebiliriz