Mart 2021’den itibaren geçen bir yıllık periyotta Türkiye genelinde konut kiraları yüzde 100’ün üzerinde artış gösterdi. Dünya gazetesinin, Emlakjet.com bilgilerine dayandırdığı haberine nazaran Türkiye genelinde ortalama kira sayısı 3 bin 100 TL olurken, İstanbul’da Türkiye ortalamasının iki katının üzerine çıkarak 6 bin 500 TL’yi buldu. Kiralar süratle yükselince, vatandaşın kiralık mesken kriteri de değişti. Evvelden, ev–iş ortasındaki uzaklık, bina yaşı ve sarsıntıya dayanıklılık üzere kriterler ön planda iken, artık öncelik en uygun fiyatlı mesken oldu.
GELİRİN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU KİRAYA GİDİYOR
Yükselen kiraların bütçe içindeki hissesi da yükseldi. Datalara nazaran TÜİK 2020 yılı ortalama kişi başı yıllık geliri 33 bin 428 TL açıklarken, Türkiye’de ortalama aylık kira fiyatı 1300 TL oldu. Bu da şahısların yıllık gelirinin yüzde 47’sine denk gelirken, daha sonraki yıllarda kişi başı gelirin taban fiyattaki artırım kadar arttığı varsayılarak yapılan hesaplamada vatandaşların gelirinin yüzde 61’ini kira masrafına ayırdığı kestirim ediliyor.
YENİ KONUT ARTIK ÖNCELİK DEĞİL
Kira artışlarının, konut satış fiyatlarının artmasının gerisinden geldiğini söyleyen TSKB Gayrimenkul İdare Heyeti Lideri Makbule Yönel Maya, “Pandemi ile birlikte 2 yıla yakın bir mühlet toplumun büyük kısmı çevrimiçi kendi konutlarında ya da memleketlerinde yaşamıştı. Münasebetiyle bu kopuştan sonra farklı gayelerle kent merkezine dönme talebi tıpkı anda oluştu. Birden artan talep canlılığı da yükselen satış fiyatları ile birlikte kiralarda artışı hızlandırdı. Yeni konut sayısındaki azalma da artışlarda tesirli oldu” dedi. Merkezi yerlerde kiralar arttıkça yönelimin daha çeperlere ya da eski konut stokuna kaydığını aktaran Maya, “Ayrıca kiralamalarda evvelce bilhassa sarsıntıya sağlam olmasından ötürü tercih edilen yeni konutların artan sayılar karşısında eskisi kadar ana belirleyici etken olmadığını görebiliyoruz” açıklamasını yaptı.
ULAŞIM KOLAYLIĞI DA ‘VAZGEÇİLENLER’ ARASINDA
Paylaşımlı kira ödeyenlerin sayısının arttığına dikkat çeken Maya, “Paylaşımlı kira evvelden daha çok üniversite öğrencilerinde görülürken artık bekar nüfus için de bir alternatif, yeniden oda kiralamak da artan kira sayıları karşısında masraf tarafını kişi bazında düşürebilmek ismine bir alternatif olarak karşımıza daha sık çıkıyor. Ev-iş, ev-okul ortasındaki uzaklık uzaklığından çok artık ev-iş/ev-okul ortasındaki ulaşım irtibatları ve alternatif toplu ulaşım ağları da belirleyici kriter olarak daha sık karşımıza çıkıyor” diye konuştu.
1000 TL ALTINDA KİRALIK DAİRE YALNIZCA 16 İLDE
Tapusor.com ‘Gayrimenkul Dalı Piyasa Tahlili 2022 1. Çeyrek’ raporuna nazaran Türkiye genelinde vilayet bazında 1.000 TL altında kiralık konut bulunan kent sayısı 16’ya düştü. Adıyaman, Ağrı, Bingöl, Erzurum, Gümüşhane, Kastamonu, Kırşehir, Mardin, Nevşehir, Niğde, Siirt, Aksaray, Kırıkkale ve Iğdır dışında tüm kentlerde kira bedelleri 1.000 TL’nin üzerine çıktı. Birinci çeyrekte kiralık daire metrekare ünite fiyatı 10 TL’den 14 TL’ye çıkan Konya yüzde 40 kıymet artışıyla birinci sırada yer alırken İstanbul, Nevşehir ve Yalova yüzde 33 artışla ikinciliği paylaştı. Bu vilayetleri yüzde 31 bedel artışıyla Adana takip etti. İstanbul’da kiralık daire ünite metrekare fiyatları 40 TL’ye ulaştı. (HABER MERKEZİ)
