ANKARA – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2 Mart 2021’de kamuoyuna açıkladığı ‘İnsan Hakları Hareket Planı’nın üzerinden 1 yıl geçti.
Bu süreçte ortaya konulan maksatların büyük oranda gerçekleşmediğini tabir eden Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA), ‘İnsan Hakları Aksiyon Planı Takip Raporu’ hazırladı.
TBMM’de düzenlenen basın toplantısıyla rapora yansıyan bilgileri açıklayan DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Siyasetlerinden sorumlu Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, bugüne kadar toplam 261 gayeden 96’sının hayata geçirildiğini, 165’inin ise unutulduğunu söyledi.
‘İKTİDAR İNSAN HAKLARI HAREKET PLANINI HİÇ İLAN ETMEMİŞ ÜZERE YAPAMAZ’
İktidarın, büyük bir gürültüyle ilan ettiği İnsan Hakları Hareket Planı’nı unuttuğunu söz eden Yeneroğlu, “Şimdi bu aksiyon planının ismini bile anmıyor. İnsan Hakları Aksiyon Planı hiç ilan edilmemiş üzere yapılamaz. Buna müsaade vermeyeceğiz. Bu emelle DEVA Partisi olarak ‘İnsan Hakları Aksiyon Planı’nın karnesini çıkardık. İktidarın vatandaşlarımızı aldatmasının önüne geçmek için bahsin sonuna kadar takipçisi olacağız” dedi.
‘261 GAYENİN 165’İ UNUTULDU’
Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından ortaya konan maksatlardan büyük çoğunluğunun hayata geçirilemediğine dikkat çeken Yeneroğlu, şu açıklamayı yaptı:
“Bir yıldır ortaya konulan amaçlar büyük oranda gerçekleşmedi. Toplam 261 gayenin sadece 96’sı hayata geçirilirken, 165 maksat ise unutuldu. İktidar, verdiği kelamların yarısını bile yerine getiremedi. Örneğin, sulh ceza hâkimliklerine yapılacak görevlendirmelerde minimum kıdem koşulu uygulanacaktı ama uygulanmadı. Tabir özgürlüğü teminat altına alınacaktı lakin uygulama tam bilakis oldu, RTÜK ağır cezalarla televizyonları yıldırma siyasetine devam etti. Mahkumların cezaları ailelerinin ikametine yakın cezaevlerinde infaz edilecekti fakat sürgün eder üzere uzak vilayetlere gönderme uygulaması devam ediyor. Bu örneklerde de görüldüğü üzere kendi aldığı kararlara bile uymayan bir anlayışla karşı karşıyayız.”
‘İŞKENCE VE MAKUS MUAMELE HADİSELERİNDE İLERLEME KAYDEDİLMEDİ’
İnsan Hakları Hareket Planı’nda ilerleme kaydedilmeyen maksatların bir kısmını açıklayan Yeneroğlu, “Kolluk güçlerinin toplantı ve şov yürüyüşlerine ölçüsüz müdahalesi, azap ve makus muamele olayları, kuşkulu ve sanık hakları ihlalleri, tabiri alınacak şahısların çok müddetler boyunca bekletilmesi, irtibatın tespiti ve dinlenmesi ile bu kayıtların silinmesi mevzularında gerekli hassasiyet gösterilmemektedir. Ayrıyeten eşe ve boşanmış eşe karşı müdafaa tedbirlerindeki yetersizlikler üzere hususlarda ilerleme kaydedilemedi” tabirlerine yer verdi.
‘İŞKENCECİLERİ CESARETLENDİRMEK AKSİYON PLANININ NERESİNDE YAZIYOR?’
Yapılan iyileştirmelerin bir kısmında başta İçişleri Bakanlığı olmak üzere bakanlıkların ve yönetimlerin işbirliği ve uyumunun gerektiğini hatırlatan Yeneroğlu şöyle devam etti:
“İlgili bakanlıklar ve kurumlar vazifelerini yerine getirmek mecburiyetindedir. Ancak iktidar mensupları işkenceyi ve şiddeti yasallaştırılmaktadır. İktidar ortağının geçtiğimiz günlerde Adana’da anayasal haklarını kullanan vatandaşlarımıza kameralar önünde şiddet ve azap uygulayan polislere sahip çıkması, iktidarın insan haklarına hürmet gösterme konusundaki halini net bir biçimde ortaya koymaktadır. İşkencecileri alınlarından öperek cesaretlendirmek İnsan Hakları Hareket Planı’nın neresine uyar? Aksiyon planında azapta idari soruşturma vakit aşımını da kaldıracağız dedikten sonra Emniyet Genel Müdürlüğü’nün azap ve makûs muameleler ortaya çıkmasın ve ispat edilemesin diye toplumsal olaylarda ses ve manzara alınmasının engellenmesi talimatı içeren genelgesi neyle izah edilebilir?”
‘İNSAN HAKLARI HAREKET PLANI’NDAN SONRA TÜRKİYE DAHA DA BERBATA GİTTİ’
Avrupa Komisyonu’nun Türkiye hakkındaki ‘AB Genişleme Siyasetine Ait 2021 Bilgilendirmesi’ raporuna atıfta bulunan Yeneroğlu, raporda tespit edilen eksiklikleri hatırlattı.
Raporda; İnsan Hakları Aksiyon Planı’nda yargı bağımsızlığı konusundaki kıymetli eksikliklere değinilmediği belirtilirken, Türkiye’de kuvvetler ayrılığı unsuruna riayet edilmediği, Yargıçlar ve Savcılar Kurulu’nun yapısının ve üyelerinin seçim sürecinin güzelleştirilmesine yönelik hiçbir önlem öngörülmediği tespit edildi.
Yeneroğlu, “Avrupa Kurulu raporunda darbe teşebbüsünün akabinde ihraç edilen hakim ve savcılardan hiçbirinin, beraat etmiş olmalarına karşın vazifelerine iade edilmediği, hakim ve savcıların mesleğe alınmasında ve terfiinde objektif, liyakate dayalı, tekdüze ve evvelden belirlenmiş kriterlerin bulunmadığı tespit edilmiş ve bu durum telaş verici olarak nitelendirilmiştir. Keyfi tutuklamaların devamı ve bu nedenle oto-sansürün yaygınlaşması, tabir özgürlüğünün gerilemesi eleştirilmiştir. Avrupa Komisyonu’nun hakikat olarak tespit ettiği üzere 2 Mart 2021’de ilan edilen İnsan Hakları Hareket Planı’nda kayda paha yapısal iyileştirmeler öngörülmediği üzere bu hareket planı bir yeterli niyet açıklaması olarak görülse dahi o tarihten bugüne Türkiye, demokrasi ve hukuk devleti standartlarında güzelleşmek yerine her geçen gün daha da berbata gitmiştir” biçiminde konuştu. (DUVAR)