Namık Alkan
İZMİR – 14 Mayıs 2023’de yapılması konuşulan Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekilliği Genel Seçimleri için Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) 40 vilayet lideri ve 39 ilçe lideri milletvekili aday adayı olmak için istifa etti. Milletvekilliği aday adaylığı için istifa eden liderlerden birisi de son 5 yıldır CHP İzmir Vilayet Başkanlığı vazifesini yürüten Avukat Deniz Yücel oldu. Hukukçu ve siyasetçi bir aileden gelen Yücel ile milletvekili aday adayı olma sürecini ve siyasetteki gelecek amaçlarını konuştuk.
1977 İzmir doğumlu olan Deniz Yücel, 1999 yılında CHP üyesi oldu. 2014 yılındaki mahallî seçimlerde belediye meclis üyeliği ile birlikte faal siyasi hayatı başladı. Buca ve Büyükşehir Belediyesi meclis üyeliğinin yanı sıra, CHP’nin büyükşehir meclis kümesinin sözcülüğünde bulundu. Meclis üyeliğinin bitmesine 1 yıl kala misyonundan istifa ederek vilayet lideri seçildi. 5 sene boyunca bu vazifesi kesintisiz bir formda sürdüren Yücel, 26 Aralık’ta parti genelgesi doğrultusunda istifa ederek, misyonunu Şenol Aslanoğlu’na devretti.
‘HUKUKUN SİYASETTEN ARINMASI GEREKİYOR’
CHP İzmir Vilayet Başkanlığı misyonundan ayrılıp milletvekili aday adayı olma fikriniz nasıl ortaya çıktı? Bu kararınız siyasi meslek planınızın bir kesimi mıydı?
Milletvekili adaylığı benim geçmişten beri planladığım bir şey değil. Ben aldığım misyona, yaptığım işe odaklanarak, o işi, o vazifesi hakkıyla, layıkıyla yapmaya çalışırım. Vilayet başkanlığı ve belediye meclis üyeliği vazifemi bu biçimde yaptım. Vilayet başkanlığı çok onurlu bir vazife. Bir taraftan da sıkıntı ve fedakârlık isteyen bir vazife. İzmir, partimizin güçlü olduğu, her vakit enerjik ve dinamik olduğu bir kent. Bu türlü bir kentte bir taraftan Genel Lideri temsil ediyorsunuz, bir taraftan örgütleri çalıştırmak üzere bir misyonunuz ve misyonunuz var. Örgütlerin çalışması demek, ilçe örgütlerimizin alanda olması demek. Hemşerilerimizle, esnafla, gençlerle, bayanlarla, mesken bayanlarıyla, personelle, işçiyle, emekliyle, iş dünyasıyla güzel ve gerçek ilgiler kurabilmesi demek. Bunu sağlayabilmeniz için bir komutanın ordusunun başında uğraş etmesi üzere vilayet liderinin da örgütünün başında olması gerekiyor. İlçeler özelinde birebir şey ilçe liderlerimiz için geçerli. Misyon yaptığım müddet zarfında her vakit en önde hem yöneticilerimizi hem ilçe liderlerimizi hem de örgütümüzü sürüklemek, motive etmek için çaba ettim.
Ancak bir vazifesi aşikâr bir mühlet yaptıktan sonra noktalamak gerekir. Bazen öbür bir misyon almak, bazen de birilerinin önünü açmak için. Siyasette yazılı olmayan birtakım kurallar vardır. Ben bir genel ve mahallî seçim yaşadım. İki olağan kurultay süreci yaşadım. Bir fevkalâde kurultay imza süreci yaşadım. Bunlar çok hareketli devirlerdi. İzmir’de sarsıntısı, tüm Türkiye’de pandemiyi yaşadık. Çok şiddetli süreçlerde 5 sene bu misyonu yaptım. Diğerlerine el vermek için muhakkak bir noktada noktalamak gerekiyor. Bu bir bayrak yarışı ve bayrak değişimi…
Türkiye’nin üçüncü büyük kentinde vilayet lideri olarak kentin siyasetine hakim bir durumdasınız. Neden vilayet başkanlığı değil de milletvekilliği?
İl başkanlığı bir örgüt vazifesi. Bir yerde parti içi bir vazife. Vilayet başkanlığının icracı bir durumu yok. Milletvekilliği ise bir kamu misyonudur. Milletvekili icracıdır, yasama faaliyeti görür ve bir yerde yürütmeyi denetler. Kamusal bir vazife olduğu için icracı yanı daha yüksek. Sonsuza kadar vilayet başkanlığı vazifesi yapılmayacağı için bir yerde bu vazifeye (milletvekilliği) bir geçiş olması gerekirdi.
‘MUHALEFETE ÖNEMLİ BİR BASKI VAR’
Hedefleriniz neler? Siyasette milletvekili olarak neleri değiştirmek istiyorsunuz?
Türkiye’nin çok önemli meseleleri var. Meselelerin hiçbiri tahlilsiz meseleler değil. Bunlardan en başta geleni demokrasi sorunu. Birçok sorun da birbiriyle ilişkili. Türkiye’de ülkeyi tek başına yöneten iktidar, ‘benim üzere düşünmeyen ya da benim güdümümde, benim denetimimde olmayan herkes düşmandır ya da ötekidir, vakit zaman teröristtir’ üzere bir siyasi anlayışla ülkeyi yönetiyor. Muhalefete önemli bir baskı var. Demokrasi yalnızca sandıktan çıkmak seçilmek demek değildir. Demokrasi uzlaşı, istişare gerektirir. Ortak akıl gerektirir. Demokrasinin kapsayıcı, çoğulcu olması gerekir. Yani “sandıktan çıktıktan sonra ben her şeyi yaparım” anlayışı demokrasi değildir. Türkiye’de ne yazık ki bu türlü bir tablo var. Öbür yandan bütün problemler birbiri ile temaslı. Hukuk siyasallaşmış durumda. Demokrasinin üstün olduğu bir yerde hukuk siyasallaşmaz. Hukuk siyasetten bağımsız olur. Hukuka inanç olur. Devletin kurumlarına, devlet sistemine bir itimat olur. Lakin bilhassa 2010 referandumu ve AK Parti’nin o devirde cemaatle birlikte yargıyı siyasallaştırması ve dizayn etmesi sonucunda yargıya ve devletin kurumlarına inanılmaz bir güvensizlik oluştu.
Bakıyorsunuz bilhassa siyasi davalarda iktidarın beklentisine, iktidarın isteklerine muhalif karar veren yargıçların ya misyon yerleri değiştiriliyor ya soruşturmalara maruz kalıyorlar ya da bir biçimde birtakım yaptırımlara uğruyorlar. Ekonomik duruma baktığımızda Türkiye Cumhuriyeti devletinin geçmişte yaşamadığı kadar ağır bir ekonomik krizle iç içe yaşıyoruz. Bunun demokrasi ile hukukun üstünlüğü ile devletin liyakatli, deneyimli takımlar tarafından yönetilmemesi ile direkt doğruya bağlantısı var. Bilhassa yargı bağımsızlığı sağlandığında birçok hususun birbiriyle kontaklı olarak düzeleceğini düşünüyorum. Alışılmış iktisadın başına o işten anlayan, o işin eğitimini almış, iktisat bilimine hayatını adamış liyakatli takımları getirmeyip de büsbütün size bağlı olan, sizin talimatınız ile hareket eden bir kişiyi getirirseniz iktisadın düzelme talihi yok. Dünyada iktisat biliminin birtakım kuralları vardır. Onları uygulamayıp da belirli bireylere belirli kümelere ileti vererek ekonomiyi düzeltmeye çalışırsanız bu tabloyu yaşamanız çok doğal. O yüzden ülkenin problemleri çözülebilecek sıkıntılar. Kâfi ki biz kendimize aklı ve bilimi rehber edinelim. Liyakatli takımlarla çalışalım.
Herkesin siyasetçi olması gerekmez. Türkiye Cumhuriyeti devletinin çok önemli, varlıklı bir insan kaynağı var. O yüzden bu atamalarda adaleti sağlayalım. KPSS’nin, devlet memurları ile ilgili yapılan imtihanların, mülakatların, bunların kontrole açık bir biçimde, şeffaf bir halde yapılmasını sağlayalım. Bu sıkıntıların hepsi aşikâr bir süreçte çözülecektir.
Hukukun da siyasetten ari bir biçimde, hukuk kurallarına nazaran yürümesi gerekir. Yani yargıçlar, savcılar ve doğal ki yargının sacayağı avukatlar, yargıyı adalet dağıtma işini hukuk kurallarına, anayasamıza, ceza kanunlarımıza nazaran yani siyasi erkten etkilenmeden onların tesiri ve baskısı altında kalmadan yaparlarsa bunların hepsi düzelir. Bu iş tabi bir anda olabilecek bir iş değil. 2010 anayasa referandumu ile HSYK’nın iktidara bağımlı hale getirilmesi sonucunda yargıdaki siyasallaşma tepe noktasına ulaştı. Bir iktidar değişikliğinde, yargıda yapılacak bir yapılanma sonrasında, siyasal tesir altında süren birtakım davaların da yine yargılama yolu ile olağan seyrine gireceğine inanıyorum.
İzmir yurdun her bölgesinden göç alan bir kent. Etnik kümelerin yanı sıra, Türkiye’nin her bölgesinden yurttaşların kümelendiği mahalleler de oluşmuş. Seçmenlerin değerli bir kısmını de Kürt nüfusu oluşturuyor. Deniz Yücel İzmir’de nasıl bir çalışma yürütecek? Toplumun bütün bölümlerinden oy alabileceğini düşünüyor mu?
Ben genciyle yaşlısıyla, farklı etnik kökenlerden gelen bireylerle ya da toplumun tüm sınıfları ile tüm katmanları ile diyalog kurabilen bir yapıdayım. Bu, siyasetten de evvel tahminen avukatlık yapmamdan ötürü edindiğim bir özelliğim diye düşünüyorum. Herkesle bağlantı, diyalog kurabilirim. Vilayet başkanlığında da siyasette de bunu bu türlü yaptım. Karşınızdakini dinlemezseniz irtibat kuramazsınız. Ben düzgün bir dinleyiciyim. Hem sorunu anlamak için hem de karşıdaki kişiyi anlamak için. Ayrıyeten empati yapmayı da içselleştirmiş bir yanım var. Alışılmış toplumun farklı kesitlerinin farklı beklentileri, talepleri oluyor. Bunlar vakit zaman haklı, vakit zaman haksız oluyor. Empati yapabildiğimiz, karşımızdaki kişinin bakış açısını kavrayabildiğimiz vakit bir orta yol bulabiliyoruz. Talebi haklı bir talep değilse bunun neden haklı bir talep olmadığını anlatabiliyoruz. İkna edebiliyoruz ya da uzlaşabiliyoruz. O yüzden toplumun muhakkak bir bölümünden oy alamama üzere bir korkum hiç olmadı. Sonuçta vazife yaptığım beş yıl boyunca İzmir’in 30 ilçesinde her yere gittik. Alanda olmaya itina gösterdik. Ezilen, mağdur edilen, şiddete, ayrımcılığa uğrayan herkesin yanında olduk. Esnafın yanında olduk. Hasebiyle, toplumun farklı bölümlerinin beklentileri ile ilgili birikimimiz oluştu. Yarın, öbür gün milletvekilliği vazifesine gelirsem, bu birikimimden faydalanacağım.
‘KEMAL KILIÇDAROĞLU SEÇİLEBİLECEK ADAYDIR’
Türkiye seçim sürecine girdi ve kesin olmamakla bir arada 14 Mayıs’ta cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri yapılacak. Millet ittifakı ise hala cumhurbaşkanı adayını açıklamadı. Size nazaran Millet İttifakı’nın adayı kim olmalıdır ya da kim olur?
Siyasette zamanlama çok değerlidir. Bazen hayatidir. O yüzden adayın açıklanmaması aşikâr bir plan program dahilinde ve şuurlu bir halde yapılan hareket. Artık birileri, AK Parti, Cumhur İttifakı istiyor diye 6’lı Masa’nın aday açıklaması kelam konusu bile olamaz. Bu işin bir vakti var. Şu anda Cumhur İttifakı’nın tek devası, tek kurtuluşu 6’lı Masa’yı bozmak. Tüm yaptıkları atılımlar, attıkları bütün adımlar 6’lı Masa’yı bozmak üzerine lakin 6’lı Masa bozulmaz. 6’lı Masa Türkiye Cumhuriyeti devletinin siyasi tarihinde bir ihtilal niteliğindedir. Çok farklı siyasi geleneklerden, farklı ideolojilerden gelen, farklı ideolojileri ve tabanı temsil eden 6 siyasi parti başta Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem olmak üzere birçok hususta mutabakat sağladılar. Aşikâr periyodlarda ülkemizi demokrasiye kavuşturmak, iktidar değişikliğinden sonra 20-21 yıllık AK Parti iktidarının ülkeye vermiş olduğu ziyanı ve tahribatı onarmak, ekonomik krizi sonlandırmak ve yargı bağımsızlığını sağlamak için bir ortaya geliyorlar.
Aday yakın vakitte açıklanacak. 6’lı Masa’nın aday belirleyememe üzere bir sorunu hiç olmadı ve bundan sonra da olmaz. 6’lı Masa’nın birlikteliği bozulmaz. 6’lı Masa adayı mutabakatla belirler. CHP’li kimliğimizle Genel Liderimiz Kemal Kılıçdaroğlu’nun 6’lı Masa’nın adayı olması bizi memnun eder. Bizim gönlümüzden o geçiyor. Kemal Kılıçdaroğlu seçilebilecek bir adaydır. Bir de siyasetin bir gerçeği var; Millet İttifakı ve 6’lı Masa’nın kuruluşuna öncülük eden, CHP ve onun Genel Lideri Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’dur. Orada lokomotif misyonu gören ve en yüksek oya sahip parti olması hasebiyle yeniden CHP’dir lakin aday 6’lı Masa mensubu genel liderlerin mutabakatı ile belirlenecek. 6’lı Masa’nın adayı Türkiye’nin 13. Cumhurbaşkanı olacak. Bundan bizim hiçbir kuşkumuz yok. Kazanamayacak bir adayla ne CHP ne de 6’lı Masa seçime girer. Biz yaptığımız bütün saha çalışmalarında Genel Liderimiz Kemal Kılıçdaroğlu ile ilgili bir beklenti olduğunu görüyoruz. Bu İzmir’de de bu türlü, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da da bu türlü. Lakin tekrar söz edeyim, aday mutabakatla belirlenir.
‘HDP İLE DOĞAL Kİ GÖRÜŞÜRÜZ’
HDP kendi adayını çıkartacağını açıkladı. Hatta bir adım daha ileri giderek Millet İttifakı’nın kendi adaylarını desteklemesini istedi. Gerek Cumhur İttifakı’nın gerekse Millet İttifakı’nın birinci tıpta seçimi kazanamayacağı ortak kabul görüyor. HDP’nin de içinde bulunduğu Emek ve Özgürlük İttifakı’nın tutumu bu noktada belirleyici görülüyor. Ortak bir aday üzerine bir uzlaşı sağlanabilir mi?
Başka bir partinin aday çıkarıp çıkarmaması ile ilgili olarak siyasi nezaket kuralları gereği yorum yapmak istemem. Fakat ben şuna inanıyorum; Türkiye’nin gereksinimi olan demokratik ortam, huzur ve barış ortamı, ekonomik krizin ve hayat değerliğinin son bulması iktidar değişikliği ile mümkün. İktidar değişikliğini nasıl sağlayabiliyoruz? Burada bir ortak akılla yürümek, ülkemizin ve toplumun menfaatine. Bu türlü kritik bir seçime girerken, kişisel hareket etmek ya da bu işi bir ego sorununa çevirmek yanlışsız bir şey değil. Bu nedenle muhalefette olan tüm siyasi partilerin bu bahiste ülkemizin geleceğini, menfaatini önceleyerek bir karar vereceklerini düşünüyorum.
HDP, TBMM’de kümesi olan bir siyasi parti. HDP ile olağan ki görüşürüz. CHP yeri geldiğinde AK Parti ile de MHP ile de görüşüyor. Bütün siyasi partilerle görüşen tek partiyiz diyebiliriz. Bu görüşmeler yapılır. HDP’nin, AK Parti’nin değirmenine su taşıyacak bir adım atmayacağına inanıyorum. Zira Türkiye’de en çok ezilen, ötekileştirilen kesim Kürt vatandaşlarımız. İktidar değişikliğinin, ülkemizin demokratikleşmesi ismine toplumun tüm kısımlarına, Kürt seçmenin ya da HDP’nin temsil ettiği seçmenlere de bilhassa bir yarar sağlayacağını düşünüyorum. Ezilen, ötekileştirilen ya da dışlanan bir kesim var. O yüzden değişim HDP’nin de beklentisi. AK Parti iktidarının devam etmesine, etkin de pasif de katkı koyacaklarını düşünmüyorum.