Rusya-Ukrayna krizinde tarafların Belarus’un Gomel kentinde yaptığı görüşme yaklaşık 6 saat sürdü. Rusya ve Ukrayna heyetleri, ateşkesin sağlanması için yakın gelecekte, ikinci çeşit müzakerelerin yapılması konusunda anlaştı.
Krizdeki son gelişmeler şöyle:
Rusya ve Ukrayna heyetleri ortasında Belarus’un Gomel kentinde yapılan görüşme sona erdi. Toplantı yaklaşık 6 saat sürdü. Önümüzdeki günlerde Polonya-Belarus hududunda ikinci cins görüşmelerin yapılacağı açıklandı.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, imzaladığı kararnameyle, Rusya vatandaşlarının ve şirketlerinin döviz cinsinden dış borç vermelerini ve Rusya dışındaki banka hesaplarına döviz yatırmalarını yasakladı.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Ukrayna için bir trajedi ile karşı karşıyayız, birebir anda hepimiz için potansiyel olarak feci sonuçları olabilecek büyük bir bölgesel krizle karşı karşıyayız” dedi.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesinde, ülkesinin ilerleyen saatler ve günlerde Ukrayna’ya “daha fazla askeri destek” vereceğini bildirdi. Başbakanlık Ofisi 10 Numara’dan yapılan yazılı açıklamada, “Başbakan Johnson, Zelenskiy’yi, İngiltere’nin Ukrayna’ya gönderdiği askeri takviye konusunda bilgilendirdi ve önümüzdeki saatlerde ve günlerde daha fazla askeri harcama yapmayı taahhüt etti” sözü kullanıldı.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Dış Siyaset Başdanışmanı Yuri Uşakov ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmede diplomatik teşebbüslerin sonuç vermesinin ve ateşkes müzakerelerinin muvaffakiyetle sonuçlanmasının, bölgenin barış ve istikrarı açısından ehemmiyetine vurgu yapıldığı kaydedildi. Görüşmede, çatışma ve gerginlik ortamının bir an evvel sonlandırılması için ortak gayretlerin arttırılması konusunda mutabık kalındığı da belirtildi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in bir görüşme yaptığı açıklandı. Macron, telefonda görüştüğü Putin’e acil ateşkes uygulanması gerektiğini söyledi. Putin’in bu davete karşılık Macron’a “Ukrayna’da tahlil, tarafsızlık statüsü ve Kırım’ın tanınması ile mümkün” dediği belirtildi.
AB Dış İlgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell düzenlediği basın toplantısında, “Rusya iktisadına ziyan vermek için neler yapabileceğimize bakacağız. Daha fazlasını yapmamız gerekirdi diye düşünmeye başladık. Rusya Merkez Bankası’nın kaynaklarının yarısını yok etmek ziyan verici olacak. Rus oligarklar artık İsviçre’ye para transfer edemeyecek. Bu, nitekim hoş haber. Bir taraftan Ukrayna’nın taleplerini kıymetlendiriyoruz. Gayemiz azamî verimlilik ve eşgüdüm sağlamak” dedi. “AB, Rus petrolü ve gazına gereksinimini mümkün olduğu kadar çabuk azaltmalı” diyen Borrell, “Rusya’ya yönelik yaptırımlar geri dönüp bizi de vuracak, ancak bunun bedelini ödemeye hazır olmalıyız” sözlerini kullandı.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), milletlerarası spor federasyonlarına, Rus ve Belaruslu atletleri ve yetkilileri milletlerarası tertiplere davet etmemeleri ya da iştiraklerine müsaade vermemeleri tavsiyesinde bulundu. IOC İcra Heyeti, 25 Şubat’ta yayımladığı “Rusya ve Belarus’ta rastgele bir spor aktifliği düzenlememesi” konusundaki acil tavsiyesini de yineledi.
İsviçre Savunma Bakanı Viola Amherd, Putin’in nükleer caydırıcı güçleri alarma geçirmesi sonrasında Rusya’nın nükleer silah kullanmasının ‘düşük ihtimal’ olduğu değerlendirmesinde bulundu. Amherd, “Tabii ki bütün senaryoları inceliyoruz ancak araştırmalarımız, bu nükleer silahların kullanılma ihtimalinin düşük olduğuna işaret ediyor” dedi.
ABD Hazine Bakanlığı, yaptırım uygulanan Rus bankalarıyla güç alanındaki mali süreçleri 24 Haziran’a kadar sürdürmeye müsaade verdi.
ABD Hazine Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya nazaran, güç alanıyla ilgili süreçlere müsaade verilen Rus bankaları şöyle: Vneşekonombank, Otkritiye, Sovkombank, Sberbank, VTB. Listeye ayrıyeten Rusya Merkez Bankası da dahil edildi.
‘Enerji alanıyla ilgili’ tabiri, ham petrol, gaz, kömür, kereste, tarım eserleri ve uranyum dahil çeşitli yakıt çeşitlerinin çıkarılması, işlenmesi, zenginleştirilmesi, taşınması ile ilgili kontratları kapsıyor.
AB üyesi Macaristan, kuzeydoğu komşusu Ukrayna’ya gönderilecek öldürücü silahların topraklarından geçmesine müsaade vermeyeceğini açıkladı. Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, “Bu kararı almamızın nedeni, bu çeşit sevkıyatlar düşmanca askeri aksiyonların amacı olabilir ve Macaristan’ın güvenliğini garanti almak zorundayız. Bu savaşa müdahil olmayacağız” dedi.
Ukrayna krizi, İsviçre’nin de tarafsızlık siyasetini değiştirmiş görünüyor. İsviçre, AB’nin Rusya yaptırımlarını benimsediğini açıkladı. İsviçre hükümeti, makul Rus isimlerin ve şirketlerin mal varlıklarının dondurulduğunu duyurdu. Açıklamada, Putin ve başka Rus yetkililere karşı mali yaptırım getirildiği belirtildi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Batılı ülkelerin hava alanı kapatma kararları nedeniyle bugün Cenevre’de yapılacak silahsızlanma görüşmelerine gidemedi. RIA ajansı, Lavrov’un uçağının AB ülkelerinin yasağı nedeniyle İsviçre’ye gidemediğini duyurdu.
Rusya, hava alanını Almanya, Fransa, İspanya, İtalya ve Fransa dahil 36 ülkeye kapattı. Kelam konusu 36 ülke içinde Avrupa ülkeleri ile Kanada’nın da yer aldığı belirtildi.
Zelenskiy’nin ofisi: Belarus’ta yapılan görüşmelerde Ukrayna heyeti Rus güçlerinin Kırım ve Donbass da dahil bütün Ukrayna topraklarından çekilmesini istedi.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, yaptırımların devreye girmesinin akabinde yaptığı birinci açıklamada Batı’dan ‘yalanlar imparatorluğu’ diye kelam etti.
Rusya’nın kara, hava ve denizde konuşlandırılabilen caydırıcı nükleer güçlerinin genişletilmiş işçi ile alarm durumuna geçirildikleri belirtildi. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Devlet Lideri Vladimir Putin ile görüşmesinde, ülkenin stratejik füze birliklerinin, kuzey ile pasifik filolarının ve uzun menzilli hava güçlerinin genişletilmiş işçi ile muharebe misyonu moduna geçirildiğine dair rapor verdi. Rusya ordusunun caydırıcı güçlerinin alarma geçirilmesi buyruğunu, Rusya başkanı Putin vermişti. Kelam konusu güçler, Rusya’nın nükleer kuvvetlerini de içeriyor.
ABD Hazine Bakanlığı, Rusya Merkez Bankası’na karşı yeni yaptırım kararı alındığını açıkladı. Bakanlık, Rusya Merkez Bankası ve Rusya Varlık Fonu’nun dolar rezervlerine erişimini kesti. Batı basınında ‘Putin’in savaş kasası’ olarak isimlendirilen yaklaşık 640 milyar dolarlık paranın ne kadarının dolarda tutulduğu net olarak bilinmiyor.
Ukrayna Ortodoks kilisesinin sözcüsü, Kiev’de bir kiliseye sabotajcıların atak düzenlediğini açıkladı.
Rus devlet ajansı TASS’ın internet sitesi hacklendi. Reuters’ın haberine nazaran, ajansın sitesinde bir müddetliğine, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in ‘kendilerini palavra söylemeye zorladığına’ dair bir bildiri yayınlandı. İletide, “Sizi bu deliliğe son vermeye çağırıyoruz. Oğullarınızı ve kocalarınızı vefata yollamayın. Putin bizi palavra söylemeye zorluyor ve tehlikeye atıyor. Bu bizim savaşımız değil. Onu durduralım!” yazıldı. İleti kısa müddet sonra kaldırılırken, sitede bu kere de “Aradığınız sayfaya ulaşılamıyor” uyarısı görüldü.
Rusya Başbakan Yardımcısı Dmitriy Çernışenko, Rus turizm ajansı Rosturizm’e Rusya ile uçuşlara kısıtlama getiren ülkelere cins satışlarının askıya alınması, Rusya’nın bölgelerinde yaz turizmi için kampanya teklifleri hazırlaması talimatı verdi. Çernışenko ayrıyeten ulaştırma ve dışişleri bakanlığı ile yurtdışındaki Rus turistlerin tahliyesinin organize edilmesini istedi.
Ukrayna, Rusya ordusunun Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporizhzhia santralini ele geçirdiği argümanlarını yalanladı. Devletin nükleer şirketi Energoatom, Interfax haber ajansına yaptığı açıklamada, Moskova’nın tezlerinin hakikat olmadığını savundu.
Alman spor kulübü Schalke, Gazprom ile iştirakini sonlandırdı.
Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, “NATO Rusya’ya yönelik bir tehdit değildir, hiçbir vakit olmamıştır ve hiçbir vakit olmayacaktır” dedi
Yunanistan Göçmen Bakanlığı, ülkeye yatırım yapan güçlü Ruslara yeni oturma müsaadesi vermeyeceğini açıkladı. Mühleti dolan mevcut oturma müsaadelerinin de ‘bir dahaki ikaza kadar’ yenilenmeyeceği belirtildi. Kararın şu an inceleme sürecinde olan müracaatları da etkileyeceği açıklandı.
Ukrayna Devlet Başkanlığı danışmanı Mykhailo Podolyak, Rusya’yla görüşmelerin başladığını açıkladı.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, yaptırımların devreye girmesinin ve Merkez Bankası’nın kalkan olarak faiz oranlarını yüzde 20’ye çıkarmasının akabinde, ‘Rusya’nın ekonomik gerçekliğinin değiştiğini’ söyledi. Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Peskov, “Rusya’nın ekonomik gerçekliği değişti ancak Merkez Bankası’nın güvenilirliğinden ve tesirinden kuşku duymak için bir sebep yok” dedi. Peskov, “Bunlar ağır, problemli yaptırımlar ancak Rusya hasarı tazmin etme potansiyeline sahip” sözlerini kullandı. Kremlin Sözcüsü, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in bugün Merkez Bankası lideri ve maliye bakanı dahil, yetkililerle biraraya geleceğini de açıkladı.
Peskov, kendilerinin de bilhassa havacılık bölümünde olmak üzere yaptırımlara cevap vereceklerini söyledi.
Kremlin Sözcüsü, Putin’in kamuoyuna açıkladığının ötesinde bir malvarlığının olduğu savı için ‘absürd’ derken, Rusya Devlet Lideri’nin bu nedenle ‘malvarlığının dondurulması’ yaptırımına kayıtsız olduğunu belirtti.
Kremlin Sözcüsü, Ukrayna tarafıyla bugün yapılması planlanan görüşmelerin bir an önce başlamasını umduğunu söyledi. Peskov, görüşmelerin bir gün evvel başlamamış olmasından ıstırap duyduğunu belirtirken, müzakerelerdeki gayelerine dair soruyu cevapsız bıraktı.
Peskov, Ukrayna’da sivillerin canlı kalkan olarak kullanılması tarafında çok sayıda teşebbüse şahit olduklarını söyleyerek, “Ukraynalı milliyetçiler kabahat işliyor” dedi. Kremlin sözcüsü, “Çok sayıda Ukraynalı milliyetçilerin esiri ve propagandanın kurbanı” dedi.
Peskov, Ukrayna’ya silah tedarik edilmesini istikrarsızlaştırıcı ve tehlikeli bulduklarını, AB’nin kendilerine düşmanca davrandığını söyleyerek, “Bu durum, Ukrayna’nın silahsızlandırılması için aldığımız tedbirlerde haklı olduğumuzu gösteriyor” dedi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO ortaklarının Ukrayna’ya hava savunma sistemleri ve tank savar silahlar göndererek takviyesi artırdığını açıkladı.
Rusya’nın İstanbul Başkonsolosluğu, Türkiye’nin Boğazları Rus gemilerine kapama mümkünlüğü hakkında kendilerine rastgele bir bilgi vermediğini açıkladı. Sputnik İngilizce’ye yapılan açıklamada, bu tarafta rastgele bir bildirim alınmadığı belirtildi. Açıklamada, Montrö Boğazlar Mukavelesi’nin uygulanmasıyla ilgili bahislerin öncelikli olarak Rusya Federasyonu’nun Ankara Büyükelçiliği ile Türkiye Dışişleri Bakanlığı ortasında ele alındığı da vurgulandı.
Rusya’yla müzakereler için Belarus’a giden Ukraynalı heyette yer alan isimler açıklandı. Buna nazaran, heyette şu isimler yer alıyor: Ukrayna Savunma Bakanı Oleksi Reznikov, Cumhurbaşkanlığı Ofisi Lider Danışmanı Podolyak, Halkın Hizmetkarı kümesinin Lideri David Arakhamia, Ukrayna Delegasyonu Üçlü Temas Kümesi Birinci Lider Yardımcısı Andriy Kostin, Milletvekili Rüstem Ömerov ve Ukrayna Dışişleri Bakanlığı yetkilileri.
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy, Moskova’yla görüşmelerin başlamasına dakikalar kala Rus askerlerine seslendi. Zelenskiy, “Hayatınızı kurtarın ve Ukrayna’yı terk edin” dedi.
Zelenskiy’nin, Rusya’yla savaşmaya istekli olmaları halinde askeri tecrübesi olan mahkumları hür bırakacaklarını söylemesi de dikkat çekti.
Zelenskiy Rusya’nın operasyonunun başlamasından bu yana ülkede 16 çocuğun öldüğünü, 45 çocuğun yaralandığını açıkladı. Zelenskiy, çatışmalarda şu ana dek 4 bin 500 Rus askerinin öldüğünü de söyledi.
Ukrayna devlet lideri, Rusya’ya karşı Avrupa Birliği’nde de derhal üye olmak istediklerini söyledi.
Rus şirketi Gazprom, müşterilerin talepleri doğrultusunda Avrupa’ya Ukrayna üzerinden gaz akışının sürdüğünü açıkladı.
Bulgaristan Başbakanı Kiril Petkov, Rusya’nın Ukrayna’daki harekâtına ‘savaş’ demekte isteksiz davrandığı için istifası istenen Savunma Bakanı Stefan Yanev’in vazifeden alınmasını istediğini açıkladı. Petkov, bugün partisiyle yapacağı görüşmede savunma bakanının değiştirilmesi konusunun ele alınacağını söyledi.
Zelenskiy’nin ofisinden yapılan açıklamada, Ukrayna heyetinin Rus heyetiyle görüşmeler için Belarus hududuna ulaştığı belirtildi. Açıklamada, ana maksadın ateşkes sağlanması ve Rus askerlerinin çekilmesi olacağını duyurdu.
Heyette Savunma Bakanı Oleksii Reznikov ve cumhurbaşkanlığı danışmanı Mykhailo Podolyak da bulunuyor.
Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in nükleer caydırıcı kuvvetleri alarma geçirmesini yorumladı. BBC Radyosu’na konuşan Borrell, “Bu tansiyonu tırmandırmayacağız” dedi.
Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov ile bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmede Ukrayna’daki son gelişmeler ele alındı. Görüşmede Bakan Akar tarafından Türkiye’nin Ukrayna’ya insani yardımlarını sürdürürken bölgede barış için çalışmaya devam edeceği söz edildi. Reznikov tarafından da Türkiye’nin hem insani yardımları hem de barış eforlarından ötürü teşekkür edildi.
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy’nin dünkü ‘uluslararası lejyon’ davetinin akabinde, Letonya parlamentosu isteyen vatandaşlarının savaşmak için Ukrayna’ya gitmesine müsaade verdi. Karar oybirliğiyle alındı.
Politico sitesinin haberine nazaran Pentagon, Rusya ile 2015’te Suriye’de oluşturulana emsal bir bağlantı kanalı kurmak istiyor. Haberde, Washington’ın mümkün bir nükleer krizden kaçınmak istediği belirtildi.
Belarus’un Gomel kentinde Rusya ile Ukrayna ortasında başlayacak müzakereler öncesi Ukrayna heyetinin lideri Leonid Kravçuk açıklama yaptı. Sputnik’in aktardığına nazaran Kravçuk, heyetin Polonya’ya ilişkin bir helikopterle seyahat ettiğini ve görüşmelerin bir buçuk saat içinde başlayacağını belirtti.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Batı dünyasının Rusya’ya yaptırımlarına reaksiyon gösterdi. Açıklamada Çin’in ‘sorunları çözmek için yaptırımlara başvurulmasını tasvip etmediği’ vurgulandı. “Yaptırımlar sıkıntıları çözmez ve yalnızca yeni meseleler yaratır” denilen açıklamada, “Çin yasadışı tek taraflı yaptırımlara karşı” sözleri kullanıldı.
Ukrayna’nın doğusundaki Harkov kentinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Kentte birçoğu öğrenci, çok sayıda Türkiye vatandaşı da yaşıyor.
Müzakere beklentisinin gölgesinde Rusya’nın Ukrayna’daki ilerleyişi sürüyor. Rusya Savunma Bakanlığı, sanayi bölgesi Zaporijya’daki nükleer santralin etrafındaki bölgeleri ele geçirdiklerini duyurdu. Açıklamada, Rus askerlerinin Zaporijya bölgesindeki Berdyansk ve Energodar kentlerini de ele geçirdiği belirtildi.
Bakanlık, Kiev idaresini başkentteki yerleşim yerlerine askeri teçhizat yerleştirerek ‘sivilleri milliyetçilere karşı’ canlı kalkan olarak kullanmakla da suçladı.
Rusya’ya hava alanını kapatan Avrupa ülkelerine Yunanistan da eklendi.
Rusya, yaptırımların iktisadı üzerindeki tesirlerini hafifletmek hedefiyle bir dizi kararlar aldı. Rusya Merkez Bankası faizi 1050 baz puanlık (10,5 puan) artışla yüzde 9,5’ten yüzde 20’ye yükseltti. Rusya’da salgının birinci periyotlarında yüzde 4,25’e kadar indirilen faiz, 2021 Mart ayından itibaren kademeli olarak artırılarak yüzde 9,50’ye kadar çıkartılmıştı.
Belarus Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna ile Rusya ortasında yapılacak görüşmeler için hazırlıkların tamamlandığını açıkladı. Bakanlık sözcüsü Anatoly Glaz, “Müzakere platformu hazırlandı, heyetlerin gelmesi bekleniyor” dedi. Toplantı salonunun bir fotoğrafı da yayınlandı.
Beyaz Saray, ABD Lideri Joe Biden’ın bugün krizdeki gelişmeleri görüşmek ve ‘birleşik cevabı koordine etmek’ için müttefikleri ve ortaklarıyla bir görüşme yapacağını açıkladı. Görüşmeye hangi ülkelerin katılacağı konusunda detaylı bilgi verilmedi.
Batı dünyasının haftasonunda açıkladığı yaptırım serisinin devreye girmesiyle, Rusya’nın para ünitesi ruble güne rekor düşüşle başladı. Doların ruble karşısında yüzde 41.5 oranında bedel kazandığı belirtildi.
Avrupa Birliği ülkelerinin güç bakanları bugün Brüksel’de fevkalâde bir toplantı düzenleyecek. Bakanlar, Rusya’nın Avrupa’ya gönderdiği gazı azaltmasından endişeleniyor. Avrupa Birliği doğal gaz muhtaçlığının yüzde 40’ını, petrol gereksiniminin ise çeyreğinden fazlasını Rusya’dan karşılıyor.
İsmini açıklamayan bir ABD’li yetkili, Rus askerlerinin Ukrayna’yı işgal etmek için kullandığı Belarus’ta da ordunun savaşa hazırlandığını sav etti. Washington Post’a konuşan yetkili, Belarus ordusunun bugün Ukrayna’ya girebileceğini öne sürdü. Kyiv Independent gazetesi de birden fazla kaynağa dayandırdığı haberinde Belaruslu paraşütçü askerlerin Ukrayna’ya gönderilebileceğini yazdı.
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy, dün akşam telefon görüşmesi yaptığı İngiltere Başbakanı Boris Johnson’a ‘önümüzdeki 24 saatin Ukrayna’nın geleceği için kritik ehemmiyete sahip olduğunu’ söyledi. İngiltere hükümetinden bir sözcünün yaptığı açıklamaya nazaran görüşmede Boris Johnson, Zelenskiy’in işgal başından bu yana gösterdiği liderliği tebrik etti.
Ukrayna’dan yapılan açıklamada, sabah saatlerinde Kiev ve Harkov’da patlamalar yaşandığı belirtildi.
