Şırnak’ın Besta bölgesinde iki yıldır ağaç kısımları sürüyor. Yaşananlarla ilgili Şırnak Barosu iki kere cürüm duyurusunda bulundu. Bölge halkı ise ormansız kaldıklarını belirterek ağaç kesim işlerinin son bulmasını istiyor. Son olarak HDP Şırnak Milletvekili Nuran İmir de, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yanıtlaması talebiyle bir dizi soru sordu. Bakanlık ise birçok soruya cevap vermezken kesilen ağaçlar için, “Sürgün yoluyla tekrar yeşererek alanın gençleşmesi sağlanmakta” karşılığını verdi. İmir ise önergeye verilen cevaba reaksiyon göstererek, “Kürt coğrafyası talan ediliyor” dedi.
BAKANLIK: MEVZUATA UYGUN
Tarım ve Orman Bakanlığı, Şırnak’ın Keniyamîr, Birateto, Birapeşo, Deyndarok, Cinîwer, Belûzer, Rîsor, Serêrû, Tîkera, Qûrteka Pêşya, Girêdeyincê, Şerevan, Xirtikbestê ve Navyan bölgelerindeki ağaç kısmını ‘gençleştirme’ olarak savundu. Soru önergesine karşılık veren bakanlık, buradaki meşe ağaçlarının süresini doldurduğunu sav etti.
Bakanlığın ağaç bölümüyle ilgili önergeye verdiği cevap şöyle: “Meşe ağaçlarının sürgün vermek suretiyle gençleşmesi sağlanmakta. Şırnak ili ormanlarının azalması kelam konusu değil. Şırnak vilayetinde yapılan üretim çalışmaları 6831 sayılı Orman Kanunu kapsamında mevzuatlara uygun olarak yapılmakta. Üretim çalışmaları 6831 sayılı Orman Kanunu’un 40. Unsuruna istinaden ilana çıkılmak suretiyle yapılmakta. Üretim çalışmaları mevzuatlara uygun olarak kontrolleri yapılarak gerçekleştirilmekte. Üretim çalışmaları yapılan alanlar meşe ağaç çeşidi olduğundan sürgün yoluyla tekrar yeşererek alanın gençleşmesi sağlanmakta.”
İMİR: GÜVENLİK MAZERET EDİLİYOR
İmir ise iki yıldır Şırnak’ta orman bölümlerinin devam ettiğini, bütün teşebbüslere karşın ağaç kısımlarının durdurulmadığını söyledi. “Yıllardır tabiatımızın üzerinde yapılan tahribatlar gün geçtikçe farklı boyutlara evirilerek devam ediyor” diyen İmir şöyle devam etti: “Her seferinde güvenlik mazeretiyle bunu sürdürüyorlar. Rant odaklı orman katliamı ve yandaşı güçlü etme makyajını güvenlik siyasetleriyle sunuyorlar. Resmi sayılara nazaran 2021 yılı bilgilerini incelediğimizde Şırnak’taki orman varlığı Şubat-Eylül ayları ortasında yüzde 8 azaldı. Şırnak Barosu Etraf ve Kent Kurulu tarafından hazırlanan rapora nazaran, Şırnak’ın Cudi, Gabar dağları ile Besta bölgesinde 2020 Mayıs ayından Kasım ayına kadar 31 kere orman yangını çıktı. Ayrıyeten Şırnak’ta yaklaşık 500 kişinin ortaklaşa aşıladığı fıstık ağaçlarının yandığı yahut büyük oranda ziyan gördüğü kestirim ediliyor.”
‘GÖZLERİMİZLE GÖRDÜĞÜMÜZE Mİ İNANALIM BAKANLIĞIN VERDİĞİ YANITA MI?’
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın önergeye verdiği cevabı eleştiren İmir kelamlarına şöyle devam etti: “Verdiğimiz soru önergemize bakanlık yanıt olarak ‘Şırnak’ta ormanların azalması kelam konusu değildir’ diyebilmekte. Uydudan çekilen fotoğraflarda bariz azalma görülürken bakanlık bunu inkar ediyor. Günde onlarca araç kent merkezinden geçiyor. Gözlerimizle gördüğümüze mi inanalım, bakanlığın Ankara’dan verdiği karşılığa mı? Açıkçası bu bir tabiat düşmanlığıdır. Orman kesitlerinden barajlara ve maden arama alanlarına kadar Şırnak’ta tabiat bir bütün olarak yok ediliyor. Bakanlık ise ‘Meşe ağaçlarının gençleştirilmesi sağlanmakta’ diyerek ağaç kıyımını legalleştiriyor. Bu kaçamak karşılıklar asla kabul edeceğimiz bir usul değildir, ormanlarımızın kesilmesine karşı çabamızı sürdüreceğiz.”
‘KÜRT COĞRAFYASINDA TABİAT TALAN EDİLİYOR’
İmir, ağaçların köy korucularının denetiminde kesildiğini belirterek son olarak şöyle konuştu: “Şırnak’ta kesilen ormanlarla ilgili hiçbir tüzel taraf bulunmazken hukuk dışı bir biçimde köy korucularına ağaçlar kestirilirken bakanlık bize verdiği karşılıkta ‘mevzuata uygun olarak kesiliyor’ demekte. Orman Kanunu’nda güvenlik dahil olmak üzere hiçbir mazeret ile ağaçların tek bir kolu kesilmez hele toptan orman bölümü diye bir kanun ve yasa olamaz. Her alanda olduğu üzere burada da iktidar devletin hukukunu tanımıyor. Şunu net olarak belirtelim bu sıradan bir ağaç kesiti, gençleştirme falan değil Cudi’de toptan bir formda ormanlar yok ediliyor. ‘Yeniden yeşerecek’ üzere bir sistem kelam konusu değildir. Kökünden söktüğünden katlettiğin ağacın tekrar yeşermesi mümkün mü? Bizim ismine orman katliamı dediğimiz, günde onlarca kamyonun odun taşıdığı Şırnak’taki orman kesitine bakanlık ‘üretim’ diye isimlendiriyor, ‘ormanı gençleştirmek’ diye isimlendiriyor. Bu kabul edilebilir, görmezden gelinebilir bir durum değil. Bunun bir teknik durum ile ya da iktidarın kanunları ile açıklamaları kabul edilemez. Bariz bir formda Kürt coğrafyasında tabiat talan ediliyor ve bu devlet eli ile yapılıyor bu da yetmiyor bu gün bunu yasallaştırıyorlar.”
YANITSIZ KALAN SORULAR…
Kamuoyunun reaksiyonlarına neden olan ağaç kısmıyla ilgili birçok soru işareti de gündemdeki yerini koruyor. İmir’in bakanlığa sunduğu lakin cevapsız bırakılan sorular ise şöyle:
– Orman Genel Müdürlüğü’nün 6831 Orman Kanunu’nda ağaç kesme cezasına baktığımızda ormanda bir ağacın tek bir kolunu kesene 3 bin TL idari para cezası kesilmekte. Maddede belirtilen bu cezai süreçler hangi kaidelerde ve kimleri kapsamakta?
– Ağaçlardan elde edilen rant kimlere nasıl bir münasebet ile verilmekte?
– Her doruğu kalekollarla donatılmış Şırnak kırsal alanlarında ağaçlar nasıl bir güvenlik tehdidi oluşturmakta?
– Köy korucularına orman koruma yahut orman kesiti ile ilgili bir vazife vermiş midir?
– Kanunsuz bir biçimde orman kesiti yapan güvenlik güçleri hakkında bir süreç başlatacak mısınız?
