Yeni yayınlanan bir araştırma, Dünya’da hayatın nasıl başladığıyla ilgili bulmacaya dair kritik bir parçayı açığa çıkardı. Araştırma kapsamında, göktaşları üzerinde yapılan eski araştırmalarda keşfedilemeyen ve DNA’nın yapıtaşlarını oluşturan hususların, gezegenimize meteoritler ile taşınmış olabileceği ortaya kondu.
Yaşamın şifrelerini içinde barındıran DNA, adenin (A), timin (T), sitozin (C) ve guanin (G) ismi verilen nükleobazlardan, yani dört farklı yapı taşından oluşur. RNA da A,C ve G kullanır ancak timinin yerini urasil alır. Bilim insanları, meteorların bu yapı taşlarını taşıyıp taşımadığını öğrenmek için araştırmalar yürütseler de bugüne dek sadece A ve G’yi saptayabildiler.
KAYIP ÖGE TESPİT EDİLDİ
Nükleobazlar ‘pürinler’ ve ‘piramidinler’ ismi verilen iki farklı yapıya sahiptir. Eski araştırmalarda göktaşlarında tespit edilen nükleobazlar, beşgen bir molekülle birleşen altıgen bir molekülün oluşturduğu pürinler iken, bulunamayan öge sadece altıgen bir molekülden oluşan piramidinlerdi.
Son araştırmada, bilim insanları artık bu eksik halkayı da ortaya çıkardı ve DNA ve RNA’yı oluşturan pürinlerin ve piramidinlerin tamamına ulaştı. Japonya’daki Hokkaido Üniversitesinde astrokimyacı olan ve Space.com sitesine demeç veren Yasuhiro Oba, “Meteoritlerde beş birincil nükleobazın var olması, oluşum basamağındaki Dünya’da hayatın ortaya çıkışından evvel genetik fonksiyonların oluşmasına katkı sağlamış olabilir” diyor. Bununla birlikte, piramidinleri tespit edebilmek için kullandıkları yeni usulün daha evvelki araştırmalarda kullanılanlara kıyasla 10 ilâ 100 kat daha hassas olduğunu belirtiyor.
YENİ SİSTEM KEŞFİN ÖNÜNÜ AÇTI
Bilim insanları, daha evvelki araştırmaların nükleobazları meydana getiren kimyasal tepki tiplerine konut sahipliği yapabileceği düşünülen üç adet karbon bakımından güçlü göktaşından (Murchison, Murray ve Tagish Gölü göktaşları) alınan örnekleri incelediler. Sonuç olarak, meteoritlerde milyarda birkaç modül seviyesinde T,C ve U tespit ettiler. Oba, “Ulaştığımız bulgular sonucunda, nükleobazların karbonlu göktaşlarında da çok çeşitli olabileceğini ortaya çıkardığımızı söyleyebilirim” diyor. Öte yandan, bu göktaşlarında piramidinlerin neden pürinlerden çok daha az olduğu problemi hâlâ gizemini koruyor.
Araştırmanın detayları 26 Nisan tarihli Nature Communications mecmuasında çevrimiçi olarak yayınlandı.
Yazının özgünü Space sitesinden alınmıştır. (Çeviren/Derleyen: Tarkan Tufan)
