1974 yılında Bergman ın yazıp yönettiği dünya sinema tarihinde de değerli bir yeri bulunan Bir Maltepe Escort Evlilikten Manzaralar Evlilikten Sahneler ismiyle Versus Tiyatro imzası Kayhan Berkin direktörlüğü ile sahnede Oyunda sahnede Ece Dizdar Kayhan Berkin Naz Buhşem Öner Erkan ve Pınar Göktaş yer alıyor
Seyircisiyle Şiddetli Ümraniye Escort PSM de buluşan Evlilikten Sahneler güzel tenkitlerle yoluna devam ederken biz de Kayhan Berkin le bir röportaj gerçekleştirdik
‘BU BİR EVLİLİK ARAŞTIRMASI’
Evlilikten Sahneler boşanma avukatı Marianne ile akademisyen Johan İstanbul Escort ın 10 evlilik yıldönümlerini kutlamalarıyla başlayan ve kadın erkek alakalarını pek çok taraftan sorgulayan bir oyun Bu oyunu sahnelemeye nasıl karar verdiniz Sizi etkileyen tetikleyen şeyler neydi
Yıllar evvel Elke Petri isminde Alman bir tiyatro direktörü ile çalışırken prova ortalarında uzun uzun sineması senaryoyu konuştuğumuzu hatırlıyorum Bergman ın yönettiği dizi ile sinema uyarlamasının farkları materyalin tiyatroya uyarlanabilme ihtimalleri diyalogların kuvveti vs Yıllarca bu fikir aklımda dönüp durdu Şimdiye kadar okuduğum en âlâ münasebet metinlerinden biri öncelikle Uygundan kastım aşk evlilik kadın erkek münasebetleri çocuk sahibi olma aile kavramlarıyla ilgili çok direkt sorular soran ve seyircileri bu soruların cevaplarını aramaya davet eden bir metin Yeterli metinlerin belirli bir fikri dikte eden değil soru sorup yanıt arayan ve bu yanıt arama sürecine seyirciyi de davet eden metinler olduğunu düşünüyorum
Evlilikten Sahneler bir sinema sineması ve siz direktörlüğün yanında bir de uyarlama yaptınız Pekala uyarlamada sürecinde nelere dikkat ettiniz ne üzere tercihlerde bulundunuz
Yeni bir çeviri yaptık sonra bu çevirinin 2021 22 kodlarıyla işe yarayan ve yaramayan kısımlarını tartıştık Bu metinle ilgili ne cins bir uyarlama yaparsam yapayım karakterlerin uzun uzun konuştuğu tiratlarını atmamak niyetindeydim Birinci okumada sıkıcı üzere görünebilen bu tiratlar oyunun aslında en büyük gücü metni başka alaka metinlerinden ayıran kıymetli özelliklerinden biri Uyarlama yapmaya başladığımdan beri Peter ve Katarina yı da oyunda tutmayı düşünüyordum hem Johan ve Marianne in evlilik biçiminin tam aksisini yaşayan bir öteki çifti göstermek hem de Johan Marianne çiftinin dönüşümünü daha da ayrıntılı incelemek için
Prova ilerledikçe Eva ve Jacobi yi de işin içine katmayı gerçek buldum hem Johan ve Marianne i iş yerlerindeki halleriyle göstermek hem de birbirleriyle olan ilgilerinde onları tetikleyen şeylerden kimilerini daha görünür kılmak için Hatta tek repliği ile çiftin kızlarından birisi de oyunda var Kısım ortası yazıları ve beyaz dekor ile beyaz giyen dekor değiştiricilerle birlikte altını çok çizmeden bir tıp laboratuvar ortamı da yaratmaya çalıştım Bu bir evlilik araştırması ve seyircileri bu araştırmaya yakından şahit olmaya davet ediyoruz En başından beri takım olarak metni tekrar düşünmeye uğraş ettik Klasik bir yapıtı çalarken tıpkı notaları farklı çalıp yine keşfeden müzisyenler üzere biz de birebir notaları sahne üzerinde yine keşfetmeye uğraştık kendi potansiyellerimiz doğrultusunda 6 epizot büsbütün atıldı şu an bu versiyonun 2021 22 dönemi İstanbul seyircisine daha manalı geldiğini düşünüyorum
Evlilikten Sahneler in oyuncuları da birbirinden bedelli Biraz da oyunculardan bahsedelim mi Oyunun hazırlık basamağında neler yaşandı
Johan ve Marianne üzerinden kurulduğu için oyun iki çok güzel oyuncu ile oynanması gerekiyordu öncelikle İki karakter için de birinci düşündüğüm oyuncular Ece ve Öner di Zati her ikisiyle de farklı başka arkadaşlığım olduğundan ve bir müddettir bir arada bir şeyler yapma motivasyonumuz da geliştiğinden bu motivasyonu bu oyuna yöneltmeye karar verdik Peter rolünü çok sevdim ben oynayabilirmişim üzere geldi Katarina ve Jacobi için Pınar ve Naz da sürece dahil oldu her ikisi de iş odaklı yetenekli oyuncular onları tanıdığım için de çok mutluyum
‘İYİ YAZILMIŞ METİNLER YENİLİĞİNİ KORUR’
Film 1974 te yazılmış O günden bugüne başta internet toplumsal medya olmak üzere toplumsal bağları belirleyen pek çok şey değişti lakin insanın tabiatı zihniyeti mi demeli tıpkı boşluklarla birebir çıkışsızlıklarla uğraş etmeyi sürdürüyor Bu husus hakkında neler söylemek istersiniz
Shakespeare i ya da Çehov u okuduğumuz vakit da bu boşluklarla karşı karşıya kalma ihtimalimiz ortaya çıkıyor İnsanı hakikati dürüst bir biçimde birçok farklı açıdan manaya çabası içinde olan bütün güzel yazılmış metinlerde var bu bence Her periyotta o periyodun ruhu içinde bir şeyler yapmaya çalışan beşerler var bu beşerler doğup yaşayıp ölüyor İşin özünde değişen çok bir şey yok
Kabaca değerlendirirsek aslında oyunun temel bir sorusu var İki insan bir ömür bir arada yaşayabilir mi Aşk anne baba olma durumu özel alanlar vs bu beraberliğe takviye yahut köstek olan etmenler lakin soru sabit İstatistikler son vakitlerde boşanma oranlarında önemli bir artış olduğunu söylerken bu soru ve bu oyun giderek daha kıymetli hale geliyor güya ne dersiniz
Oyun boyunca izleyicinin verdiği sesli yansılar oyunun sonunda oyunun ortaya koyduğu sorular üzerinden çıkan evlilik tartışmaları hem toplumsal medyada hem de yüzümüze karşı yapılan yorumlar ve oyuna olan ağır ilgi bahsin hâlâ yeni olduğunun bir çeşit delili olabilir evet
‘YAPILAN YARDIM ÇOK AZ’
Pandemi süreciyle pek çok şey üzere sahneler de bu kısıtlamalardan nasibini aldı Şimdilerde durum nasıl içeriden biri olarak neler söylemek istersiniz
Bildiğim kadarıyla altı bağımsız tiyatro salonu kapandı Bu durum hem salon sahibi tiyatroları hem de bu salonda yer alan ya da yer almak isteyen tiyatro kümelerini etkiledi Belediyeler ve Kültür Bakanlığı tiyatrolara belirli bir ölçüde yardımda bulundu lakin bu ölçü hem salonlu salonsuz tiyatro ayrımının gerçek yapılamadığını hem de yapılan yardımın tiyatroların muhtaçlığı ile kıyaslandığında çok az olduğunu ortaya koyuyor Tiyatro Kooperatifi Tiyatromuz Yaşasın Özel Tiyatrolar Teşebbüsü üzere meslek birliklerinin etkinleşmesi olumlu bir adımken kazanımların çok yavaş ve az olması düşündürücü Salon kapasiteleri yine arttı lakin seyircinin ekonomik kriz ve pandemi ile birlikte konutundan çıkıp tiyatroya ulaşması belirli bir fiyat ödeyip oyunu izlemesi ve geri dönmesi bile dışarıda yiyip içmezse bile epey kıymetli Kapalı gişe olan oyun sayısı az bir yandan da oyuncular ya da teknik işçiden birinin korona olması oyundan üç saat evvel bile oyunun iptal olmasına yol açabiliyor Birçok tiyatrocu İstanbul u terk etti öteki kentler daha ucuz olduğundan iş değiştirenler depresyona girenler ya da ailesi dağılanlar da gayreti Pandeminin makus yönetildiği her ülkede ve bu durumdan etkilenen her iş kümesinde olduğu üzere
Son vakitlerde neler okuyorsunuz Bize bir kitap bir sinema bir de oyun önerir misiniz
Mesleki okumalar haricinde bir şeyler önermeye çalışayım John Cheever çok beğendiğim bir öykücüdür Everest ten toplu hikayeleri yeni çıktı ben de külliyatı baştan yine gözden geçiriyorum onu önerebilirim Murat Mahmutyazıcıoğlu nun yazıp yönettiği Istırap Korosu bu dönemin en uygun oyunlarından gözü kapalı gidin diyebilirim Yeni sinemaları herkes takip ediyordur kendi beğenisine nazaran Ben yer üzerinden sinema tavsiye edeyim Kadıköy Sinematek e bir gidip programı gözden geçirmekte yarar var