HDP’nin eski Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş, Edirne Cezaevi’nden gündeme ait değerlendirmelerde bulundu. 6 muhalefet partisinin 28 Şubat’ta bir ortaya geleceğine ait değerlendirmelerde bulunan Demirtaş, “Farklı siyasi partilerin bir masa etrafında buluşup konuşabilmeleri önemlidir” dedi. Demirtaş, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik başlattığı askeri harekat için de, “Türkiye taraf olmamalı” yorumunda bulundu.
Demirtaş’ın T24’ten Sevecen Payzın’ın sorularına verdiği karşılıklar şöyle:
‘NEYİN KONUŞULDUĞUNDA BAKMAK LAZIM’
Altı muhalefet partisinin oluşturduğu yuvarlak masa için ne düşünüyorsunuz?
Uzun müddettir hazırlığı yapılan ve beklenen bir gelişmeydi. Farklı siyasi partilerin bir masa etrafında buluşup konuşabilmeleri kıymetlidir. Siyasette diyalog ve temas olmadan meselelerin tahlili sağlanamaz. Masanın altına, üstüne odaklanmak yerine neyin konuşulduğuna, nasıl konuşulduğuna bakmak lazım.
HDP’nin o masada olmamasına siz nasıl bakıyorsunuz?
HDP Eş Genel liderlerinin da söz ettikleri üzere zati HDP masada oturma konusunda bir arayış içinde değildi. Ahlatlıbel buluşması daha çok Millet İttifakı ekseninde gelişen bir durumdur. HDP daha evvel açıkladığı tavır evrakıyla, mevcut ittifaklarda yer almayacağını duyurmuştu. Münasebetiyle HDP’nin dışlanması üzere bir durum da HDP’nin o masayı şartsız desteklediği üzere bir sonuç da görmüyorum. Altı muhalefet partisi birlikte ittifaka mı evrilirler bilemiyoruz lakin kendi iç tartışmalarını bitirip netleştirdikten sonra HDP ile de görüşecek, müzakere yürüteceklerdir. Aksi durum siyasetin tabiatına da o masanın savına da muhalif olur.
HDP ise üçüncü ittifakın inşasına odaklanmış durumdadır. Yani bu gidişle, o denli anlaşılıyor ki görüşmeler HDP ile başka partiler ortasında değil, ittifaklar ortasında olacaktır. Açıklamalardan da gördüğümüz kadarıyla HDP diyalog için herkese kapıyı açık tutuyor lakin gidip kapalı kapılar önünde bir saniye bile vakit kaybetmeyecek kadar unsurlu, onurlu, önemli bir siyaset yürütüyor.
İktidarın ve ortağı MHP’nin HDP üzerinden ÂLÂ Parti ve CHP üzerinde kurduğu baskı bir ölçü tesirli oluyor. İki parti seçmenine bildiriniz var mı?
Sadece CHP ve DÜZGÜN Parti seçmeni için değil tüm seçmenler ve bütün yurttaşlarımız için şunu söyleyebilirim; iktidarın ayrıştırıcı siyasetlerine kanmayın HDP’yi birtakım tavır ve telaffuzlarından ötürü eleştirebilirsiniz, bunu da anlayışla karşılıyoruz. Lakin HDP tam bir Türkiye partisidir. Birlikten, beraberlikten, demokrasiden yanadır ve katiyen barışı savunmaktadır. Bundan asla kuşkunuz olmasın ve ülkeyi beraberce el ele vererek düzlüğe çıkaracağımıza yürekten inanın. 85 milyon yurttaşın bir teki bile başkasının düşmanı değildir, olmasına da müsaade vermeyeceğiz. Bu nedenle içiniz rahat olsun ve yan yana gelmekten korkmayın. Bizim beraberliğimiz AKP ve MHP seçmenine karşı bir cephe de değildir. Bizim nazarımızda, tüm partilerin seçmenleri eşit ve onurlu yurttaşlardır. Rekabet yalnızca siyasi alandadır ve muhalefetimiz yalnızca halkın canını yakan yanlış siyasetlere karşıdır. Halkın bir kısmına karşı değildir.
‘ORTAK ADAYI DESTEKLEME KONUSUNDA MUHAKKAK KAİDELER OLACAK’
HDP ve TİP’in ortak adayı destekleme ancak seçime başka girme kararını nasıl buluyorsunuz?
Bir HDP’li olarak hem yanlışsız buluyor hem de destekliyorum elbette. Lakin ortak adayı destekleme konusu muhakkak kurallar altında olacaktır. O kaideler da geçen Eylül’de açıklanan HDP tavır dokümanında en açık halde tabir edilmiştir. HDP’nin öbür kaidesi yoktur; HDP ucuz pazarlıklara, koltuk tartışmalarına girecek bir parti de değildir. Biz bütün Türkiye toplumunun daima birlikte kazanmasını istiyoruz.
‘SOL BİTTİ DEMEK FAYDALI BİR TARTIŞMA OLMAZ’
Üçüncü ittifak konusunda umutlu musunuz? Altı parti 28 Şubat’ta ikinci toplantıyı yapacak. Kimi sol partiler “çerçevesi ve içeriği muhakkak olmayan pazarlıklar” diyerek ittifaktan uzak duracaklarını açıkladılar. Üçüncü ittifaka sıcak bakmayanlara ve “sol bitti “diyenlere yanıtınız ne olur?
Arkadaşlarımız dışarıda üçüncü ittifak için ağır bir çalışma yürütüyor. Şimdilik ortak bir çalışma yeri yaratıp birlikte hareket etme kararlılığını güçlendirmeye çalışıyorlar, ki bu çok değerlidir. Ekonomik kriz, yoksulluk, işsizlik halkı perişan edip canından bezdirmişken, her yerde işçi direnişleri gümbür gümbür büyürken yapılması gereken en acil şey alanda işçilerle birlikte gayret etmek olmalıdır. Bundan bir seçim ittifakı ve daha stratejik, kalıcı iş birlikleri de çıkacaktır haliyle.
Adına demokrasi ittifakı denilen üçüncü ittifak çalışması bir koltuk, makam, mevki tartışması değil sol ve demokrasi için unsurlu bir ortak gayret arayışıdır. Aslında bana nazaran üçüncü ittifak kurulursa tüm milletvekili adayları yerellerde kurulacak sandıklarla, ön seçimle belirlenmelidir. İsmi demokrasi ittifakı olan bir yapı, milletvekili adaylarının belirlenmesi dahil her evrede, demokrasinin en hoş pratiklerini sergilemelidir. Lakin bu, sonraki tartışmadır. Artık, ezilen ve direnen işçiyle omuz omuza verme vaktidir.
“Sol bitti” diyenlerle polemiğe girecek değilim. Bu pek manalı ve faydalı bir tartışma olmaz. Ancak biz, 1980 sonrası solun en büyük atılımını, daima birlikte yapmaya hazırlanıyoruz. Yeni devir TBMM’de özgün bir sol, sosyalist Meclis kümesinin olması çok değerlidir. Kim bilir, tahminen bir gün faal siyasete dönersem ben de o kümede yer alırım. Önümüzdeki on yıllarda Türkiye’nin kalbi, tam da olması gereken yerde, solda atacak. Sol hiçbir vakit bitmedi, bitmesi iktisat politiğin ve de bilimin tabiatına ters. Alttan alta, güçlü bir damar olarak verimli bir yer altı suyu üzere daima akıp duruyor. Biz tüm yoldaşlarımızla el ele verip bu yer altı suyunu yüzeye çıkaracağız. Kitleselleştirip iktidara taşımaya uğraşacağız. Halkın, ezilenlerin, işçilerin, tabiatın, bayanın, gençliğin, inançların ve kimliklerin kurtuluşu neo liberalizmde değil, soldadır.
Özellikle eko sosyalizmi ve yeni sol tartışmalarını yakından ve dikkatlice takip ediyorum ve yeni gayret araçlarıyla, taktikleriyle Z neslinin da zekâsı ve gücüyle solu büyütebileceğimize inanıyorum.
‘UMUDUMUZ DEMOKRASİ İTTİFAKI’
28 Şubat’ta altı önderin imzasıyla mutabakat açıklanacak. Mutabakat metninde sizin açınızdan olmazsa olmaz ne olmalı? Kâfi buluyor musunuz varılan mutabakatı?
Söz konusu metin açıklanmadan üstünde yorum yapmam yanlışsız olmaz. Umarım kapsayıcı ve güçlü bir demokrasi bildirisi vermeyi başarırlar. Fakat üstte da izah etmeye çalıştığım üzere, bizim umudumuz Millet İttifakı’nda yahut Cumhur İttifakı’nda değil Demokrasi İttifakı’ndadır.
‘İKTİDAR SEÇİM KAZANMAK İÇİN HER ŞEYİ YAPAR’
İktidarın “yeni bir tahlil süreci” arayışında olduğunu düşünüyor musunuz? Mümkün mü?
İktidar seçim kazanabilmek için her şeyi dener, her şeyi yapar. Bu bahislerde Millet İttifakı’ndan daha esnekler. Tahlil süreçleri dahil her seçeneği masada tuttuklarından eminim. Lakin tahlil süreci ve barış arayışı, seçim hesaplarına feda edilmeyecek kadar ahlaki ve önemli bir mevzudur. Muhalefet dahil herkes tahlilin kesinlikle bir gün olacağına inanarak önemli ve dikkatli olmalıdır.
Kürtleri temsilen yeni parti kurdurma teşebbüsleri olduğunu düşünüyor musunuz? Bilhassa muhafazakâr Kürtlerin oylarını alma arayışı var?
Yeni bir muhafazakâr Kürt partisi mi kurduruyorlar? Bildiğim kadarıyla esasen çok sayıda muhafazakâr Kürt partisi var. Fakat olabilir, yapabilirler. Sayı yedi ise sekiz olur, dokuz ise on olur. Herkesin hakkıdır, parti kurarlar mı kurdururlar mı kendileri bilir. Bizim gündemimizde ve ilgi alanımızda değil. İyi olsun der, geçer, işimize bakarız.
‘YAPTIKLARI AĞIR SUÇTUR’
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi sizin ve 40 HDP’li milletvekilinin 20 Mayıs 2016’da dokunulmazlıklarının kaldırılmasının Anayasa’ya alışılmamış olduğuna karar verdi. Bu kararı HDP’nin kapanma davası bağlamında kıymetlendirir misiniz?
AİHM kararlarıyla birlikte, bizim hakkımızdaki tüm davalar hukuken çökmüş durumda. Yalnızca yargı üzerindeki siyasi tahakkümün kalkması ve bu mahkeme kararını verecek hukuka saygılı yargıçların misyona gelmesi gerekiyor. O da bu tek adam rejiminde mümkün görünmüyor.
Anayasa Mahkemesi dahil hiçbir mahkemeden adalet çıkmayacağını biliyoruz. Bu bir siyasi gayrettir. Yargı, iktidarın aparatı olarak siyasi gayretin tarafı durumunda. Yaptıkları ağır kabahattir ve bir gün kesinlikle bağımsız yargı önünde sanık sandalyesine oturup bunların hesabını verecekler. Şimdilik mühür onlarda, Süleyman onlar. Yarın “Süleyman” da mühür de değişir, adil bir sistem inşa edilir kesinlikle.
‘HDP SEÇMENİNİN GÜNDEMİNDE BOYKOT YOKTUR’
Anayasa Mahkemesi’nin HDP’yi kapatacağı kanaatinde misiniz? Sonucu ne olur?
İktidar isterse Anayasa Mahkemesi’ne talimat verip HDP’yi kapattırabilir alışılmış. Anayasa Mahkemesi’nin en az on üyesi açık açık AKP üyeliğinden oraya atanmış siyasetçiler. HDP’yi kapatmanın siyasi sonuçlarını düzgün hesap etmelerini tavsiye ederim. HDP seçmeninin gündeminde boykot falan yoktur, bunu herkes bu türlü bilsin. HDP seçmeni faal tavrıyla Türkiye’nin demokratik geleceğine damga vuracaktır. Kapatma kararı bu tavrı erkenden netleştirir, seçmenimizin kararlılığını artırır.
Tercih iktidarın. Sıkışıklık yaşayan bir değiliz. Evvelce kimi dükkânlarda bir tablo vardı. Orta sıra toplumsal medyada görürsünüz. Bir tarafta “peşin satan”, öteki tarafta “veresiye satan”. Biz HDP olarak peşin peşin direndik, dik durduk, ayakta kaldık ve motamot o peşin satan üzere ayak ayak üstüne atmış, sandığı bekliyoruz. Gerisini, veresiye satanlar düşünsün.
‘TÜRKİYE TARAF OLMAMALI’
Ukrayna krizine ait görüşleriniz nedir?
Her şeyden evvel, ilkesel olarak savaşa karşı çıkmak ve tüm ulusal, milletlerarası dengelerden bağımsız olarak barışı savunmak gerekir ve Ukrayna halkının iradesine saygıyı temel almak gerekir. Lakin görünen o ki Batı blokunun Rusya ve Çin’i, Asya’dan sıkıştırma hazırlıklarına karşılık Putin, savaşı kendini en rahat ve en güçlü hissettiği yerde, Ukrayna’da başlatarak atak üstünlüğünü elinde tutmaya çalışacak. Bu savaşın Batı blokunu bir oldukça meşgul edeceği ve planlamalarını gözden geçirmelerine yol açacağı anlaşılıyor.
Savaş berbattır, savaş yıkıcıdır fakat emperyal siyasetin de maalesef ki bir aracıdır. Ukrayna krizi global ve ulusal tesirleri bakımından değerli sonuçlar doğuracaktır. Güç ve besin meselelerini büyüteceği üzere NATO, Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, ABD üzere global güçlerin diziliminde, nitelik ve niceliklerinde de sorgulamalara, yeni kararlaşmalara yol açacaktır. İçeride de AKP hükümeti tam bir açmaza sürüklenecek ve şimdiye kadarki prensipsiz istikrar siyasetini ya yürütemeyecek ya da o siyasetinin altında kalacak. Türkiye savaşta asla taraf olmamalı, barış için uğraşmalıdır.
