Seçimlere beş aydan az bir mühletin kaldığı Türkiye’de siyasetin en önemli gündem hususu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üçüncü kere aday olup olamayacağı. Yasalar açık bir biçimde cumhurbaşkanının iki sefer seçilebileceğini söylüyor; lakin muhalefet başkanları, mevzuyu hukukçuların ihtarına karşın “Yirmi yıllık iktidar akabinde yeniden mağduru oynamaya kalkmasın” diye özetlenebilecek bir halla açmak dahi istemiyor. İktidara yakın çevreler ise Erdoğan’ın bir sefer daha aday olabilmesinin önünde hiçbir pürüzün olmadığını sav ediyor.
Cumhuriyet muharriri Barış Terkoğlu, bu tartışmaları ‘Cumhurbaşkanı aday olamaz’ diyen AKP’liler’ başlıklı yazısıyla köşesine taşıdı. Evvelki Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün kanunlar tarihine geçecek formda “Bir daha aday olamaz” unsuruyla sınandığını öne süren Terkoğlu, Ahmet Sever’den alıntılar yaparak perde ardında yaşananları şöyle paylaştı:
“AKP’nin getirdiği, 31 Mayıs 2007 tarihli kanun Cumhurbaşkanlığı’nın kurallarını belirliyordu. Buna nazaran Cumhurbaşkanlığı mühleti 7 yıldan 5 yıla düşmüş, Cumhurbaşkanı 2 sefer seçilebilir hale gelmişti. 31 Ekim 2007’de resmen yürürlüğe girdi. Bu sırada Abdullah Gül, 11. cumhurbaşkanı seçilmişti. Haliyle, Gül için soru, 5 yıl mı 7 yıl mı, 1 kere mi 2 sefer mi halindeydi. İşin ilginci, karşılığını Gül bile bilmiyordu.
Açık kapı bırakmamak için Erdoğan, 19 Ocak 2012’de yasaya bir husus ekletti. Gül’ün misyon müddetinin 7 yıl olduğunu söz ettikten sonra özetle şunu söylüyordu: ‘Değişikliğin yürürlüğe girmesinden evvel seçilmiş olan cumhurbaşkanları ikinci kere seçilemez.’
Kişiye özel bir kanundu. Açıkça ‘Abdullah Gül tekrar aday olamaz’ unsuruydu. Bu kanunu da bir vakitler AKP’nin başında olan Gül’ün arkadaşları hazırlamıştı.
Gül’ün basın müşavirliğini yapan Ahmet Sever, kelam konusu yasanın içerdeki yansımasını, ‘Abdullah Gül ile 12 yıl’ kitabında şöyle anlattı:
‘Bana, Cumhurbaşkanı Gül’ü 7 yıl boyunca en fazla nelerin üzdüğü ve kırdığı sorulsa, vazife müddetinin neredeyse 5 yıl boyunca bilinmeyen bırakılmasını ve gerisinden da bir daha aday olamayacağına dair yasak konulmasını bunların başında sayabilirim. (…) Kendi partisinden ve arkadaşlarından gelen bu tutum, cumhurbaşkanının çok ağırına gitti. Ne olmuştu da kendisine bu türlü bir yasak reva görülmüştü? Buna bir mana veremiyordu. Çok kırılmış ve incinmişti.’
TALİMATI ERDOĞAN VERMİŞ
Düğümü CHP çözdü. 22 Mart 2012’de bireye özel kanunun iptali için AYM’ye gitti. AYM, 16 Haziran 2012’de ‘Gül tekrar aday olamaz’ hususunu iptal etti.
Ahmet Sever’in anlattığına nazaran CHP sayesinde, herkes üzere adaylık hakkına kavuşan Gül, şunu söyledi: ‘Bakar mısın, nereden nereye geldik’.
AYM, AKP’nin seçtirdiği Gül için, ‘yine aday olabilir’ kararı vermişti. AYM’nin ‘Eski yeni olmaz, anayasada yazan hak herkes için geçerlidir’ kararına AKP’den gelen yansılar neydi dersiniz?
En değerlisi, bugün Adalet bakanı olan devrin Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, şunu söylemiş: ‘İkinci kere seçilme kararı anayasaya terstir. (…) Anayasa Mahkemesi seçme ve seçilme hakkını yahut eşitlik prensibini düşünmüş olabilir. Lakin anayasada ikinci sefer seçilememe kararı varken bu kararı görmemezlikten gelmesi de düşünülemez.’
AKP’den Gül kararına yansılar o kadar çoktu ki Abdullah Gül’ün müsaadesiyle, Ahmet Sever, Vatan gazetesine ‘Cumhurbaşkanı pekâlâ tekrar aday olabilir, neden olmasın’ başlıklı bir röportaj verdi. Yansılar daha da büyüdü. Erdoğan ile Gül’ün o röportajdan sonra gerçekleştirdiği diyaloğu Sever, şöyle aktarıyor:
‘Erdoğan: Basın müşaviriniz bu türlü bir açıklamayı nasıl yapar? Bu hiç hakikat olmadı.
Gül: Onun yerine ben konuşsam daha mı güzel olurdu?’
Sever, sonraki kitabı, İçimde Kalmasın’da, sıkıntıyı detaylandırıyor. Devrin Adalet Bakanı Sadullah Ergin ile konuşan Sever, Ergin’in açıklamasını şöyle aktarıyor:
‘Adalet Bakanlığı’nın Bakanlar Kurulu’na sevk ettiği tasarı metninde, ‘görev yapan cumhurbaşkanlarının yine aday olamayacağına dair süreksiz 1’inci madde’ yer almıyordu. Birebir biçimde, Bakanlar Kurulu’ndan TBMM’ye gönderilen hükümet tasarısında da yoktu. Bu husus, TBMM Alt Komisyonu’nda eklendi. Komitede bu unsur görüşülürken bunun direkt Sayın Gül’ü maksat aldığı ve son derece yanlış anlamalara yol açacağı konusunda ihtarda bulundum.’
Erdoğan’ı da bu hususta uyardığını belirten Ergin, devam ediyor:
‘Hiç beklemediğim bir halde, husus son anda yine eklendi. Sonradan öğrendim ki, talimat direkt Sayın Başbakan Erdoğan’dan gelmişti.’
Kısacası Gül’e yasak konulmasını şahsen Erdoğan istemişti.
ADAY OLMASIN DİYE YASA
Peki neden? Neden Erdoğan bu türlü bir şey yaptı?
Sever, Gül’e kadar ulaşan sebebi, İçimde Kalmasın’da anlatıyor:
‘İsmi bende gizli bu gazeteci, Erdoğan’a bir görüşmesinde açıkça, ‘Neden Sayın Gül’e bu türlü bir yasak koyma gereksinimi duydunuz?’ diye sormuş. ‘Son anda çıkıp adaylığını koyabilir. O yüzden koydurdum yasağı’ karşılığını vermiş.’
Erdoğan sayesinde oldu sanıyoruz lakin… Sever’in aktardığına nazaran 367 krizinin akabinde seçimi iptal edilen Gül, aslında Erdoğan’a bir basın toplantısıyla emrivaki yaparak aday olmuş:
‘Abdullah Gül de cumhurbaşkanı seçildikten bir müddet sonra makamında Büyükelçi Gürcan Türkoğlu ve benim yanımda, ‘O gün o basın toplantısını yapıp adaylığımı açıklamasaymışım bugün cumhurbaşkanı ben olmayacakmışım’ diyecekti.”