Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Stratejik Düzenek Toplantısı’nın bakanlar seviyesindeki ikinci toplantısına katılmak ve temaslarda bulunmak üzere ABD’ye gitti. Çavuşoğlu ziyaretine ait toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Türkiye-ABD Stratejik Düzeneği II. Bakanlar Toplantısını gerçekleştirmek, vatandaşlarımızla buluşmak ve temaslarda bulunmak üzere ABD’deyiz” tabirlerini kullandı. Toplantı, Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ve ABD’li mevkidaşı Antony Blinken başkanlığında düzenlenecek.
‘TEMASIN ALTINDA HALKBANK DAVASI YATIYOR’
Çavuşoğlu ile Blinken’in görüşmesinde birçok hususun masaya yatırılması bekleniyor. Türkiye-Suriye bağlantılarında ‘normalleşme’ adımı ve F-16 savaş uçağı alımı başlıklarının görüşüleceği toplantıda, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya tam üyeliği ile Rusya-Ukrayna savaşı da gündemde olacak. Bunların yanı sıra, Ankara-Washington görüşmesinin altında Halkbank ve Sezgin Baran Korkmaz davasının da yattığını söyleyen Memleketler arası Bağlantılar Uzmanı Prof. Dr. İlhan Uzgel, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçimden evvel Beyaz Saray’da kabul istiyor” dedi.
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Suriye’de muhtemel bir kara harekatına karşı çıkan ABD’den, birçok sefer bu adımın ‘Amerikan askerlerine ve IŞİD ile çabaya ziyan vereceği’ tarafında değerlendirmeler geldi. Washington, Beşar Esad idaresinin insan hakları sicili nedeniyle müttefik ülkelerin ‘Suriye ile temas kurmasına sıcak bakmadıklarını’ da duyurmuştu.
Geçtiğimiz günlerde ise Şam idaresinden ‘işgal’ ve ‘muhalif kümelere destek’ vurgusunun yer aldığı açıklamalar yapıldı. Suriye Devlet Başkanlığı, Esad’ın ‘Şam’ın beklediği somut sonuçlar ortasında Suriye topraklarındaki işgalin sona ermesi ve teröre dayanağın kesilmesi olduğunu söylediğini’ aktardı. Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ise “İşgal sona ermeden Türkiye ile olağan bağların kurulmasından kelam edemeyiz” sözlerini kullandı.
‘ERDOĞAN, AÇMAZI ÇÖZEBİLİRSE SEÇİMDEN EVVEL HAREKAT DÜZENLER’
Erdoğan’ın Rusya ve ABD’yi ortak noktada buluşturması durumunda seçimden evvel Suriye’ye kara harekatı düzenleyebileceğini söyleyen Uzgel, şöyle konuştu: “Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, harekat için ‘Beşar Esad ile görüş’ diyor. ABD ise ‘Harekat için Esad’la görüşme’ diyor. Erdoğan şayet bu açmazı çözerse, seçimden evvel harekat gerçekleştirebilir lakin şu an güç gözüküyor.”
‘İSVEÇ VE FİNLANDİYA’NIN NATO ÜYELİĞİ İÇİN BİR KOZ’
Çavuşoğlu’nun ABD ziyaretinde gündeme taşınacak bir öteki husus ise F-16 satışı. Geçtiğimiz günlerde ABD merkezli medya kuruluşu Bloomberg’de yayınlanan bir tahlilde, Washington idaresinin F-16 satışını ‘Ankara’yı hizaya getirmek için yem olarak kullandığı’ yazılmıştı. Joe Biden idaresinin, Türkiye’ye beklenen F-16 savaş uçağı satışına takviye verdiğini hatırlatan Uzgel, kelam konusu sürecin Kongre’de takılı kaldığını belirtti. Biden’ın, F-16 satışını ‘doğrudan Erdoğan idaresiyle ilgili bir mevzu olarak görmediğini’ söyleyen Uzgel, şu sözleri kullandı:
“Biden, F-16 satışı sıkıntısını müttefik bir ülke ile askeri ve stratejik ilgiler çerçevesinde ele alıyor. Diyelim ki Kongre’den onay geldi, bunun Türkiye’nin iç siyasetine ve Erdoğan’ın seçim uğraşlarına sağlayabileceği fayda hudutlu olacaktır. Esasen şu an karar Kongre’den geçse bile, uçakların teslimi 2-3 yıl alacak. F-16 konusu kısa değil, orta vadeli bir proje. Washington ayrıyeten F-16 satışını, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine karşısında bir koz olarak kullanıyor. Kongre’nin iki kanadını da kaybeden Erdoğan’a karşı olan siyasetçilerin direncini kırmak da çok kolay görünmüyor.”
‘SEÇİME VETO TEHDİDİYLE GİRECEK’
Erdoğan’ın seçim sürecine, İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğine karşı veto tehdidiyle girmek istediğine işaret eden Uzgel, “Ankara, iki ülkenin ittifaka üyeliğine onay verme işini seçimden sonraya bırakmak istiyor” dedi ve şöyle devam etti: “Erdoğan, üyelik süreci için şartları ağırlaştırıyor. Geçtiğimiz günlerde ‘130 civarında teröristleri bize vermeniz lazım dedik. Maalesef yapamadılar’ demişti. İsveç Başbakanı Ulf Kristersson da Ankara’nın ülkesinin kabul edemeyeceği taleplerde bulunduğunu lisana getirdi. Erdoğan, işi yokuşa sürüyor zira ‘geri adım attı’ imajı yaratmak istemiyor.”
‘ABD, SAVAŞIN SONA ERMESİNİ İSTEMİYOR’
Rusya-Ukrayna savaşı ve Ankara’nın siyaseti da gündem hususlarından biri olacak. Ukrayna’ya askeri takviye sağlayan Türkiye’nin, Kiev ve Moskova ortasında üstlendiği ‘arabuluculuk’ misyonunun Batı tarafından ‘Erdoğan’ın kendi memleketler arası profilin yükseltme girişimi’ olarak görüldüğünü söyleyen Uzgel, “Erdoğan’ın uzunluğu, Ukrayna meselesini çözmeye yetmez” sözlerini kullandı. “ABD, savaşın sonra ermesini istemiyor” diyen Uzgel, şu açıklamalarda bulundu:
“Erdoğan ve hükümet yetkililerinin Rusya-Ukrayna konusunda yaptığı en küçük görüşme bile iktidara yakın medya tarafından ‘çok büyük bir diplomatik başarı’ olarak sunuluyor. Putin de bunun önünü açıyor ve Erdoğan’ın prim yapmasına itiraz etmiyor.
ABD, savaşın sona ermesini istemiyor. Kalıcı ateşkesin şartları aşikâr fakat Ukrayna, çok ağır şartlar öne sürüyor. ‘Kırım’ı ver’ diyor, ‘Tazminat ödensin’ diyor. Bunlar, Rusya’nın sağlayabileceği şartlar değil. Süreç, Türkiye’nin yansıttığı üzere bir kolaycılıkla çözülemez. Sonuçta bu, ABD ile Rusya ortasında bir vekalet savaşı. Erdoğan’ın uzunluğu, Ukrayna meselesini çözmeye yetmez.”
