Sara Novak
Londra Doğal Tarih Müzesi’nde paleoantropolog olan Chris Stringer öncülüğünde yürütülen yeni bir araştırma, binlerce yıl evvel Dünya yüzeyinden silinen Homo neanderthalensis çeşidiyle bizim çeşidimiz ortasındaki ayrımın ne vakit gerçekleştiği hakkında yeni bilgiler içeriyor.
Neandertaller de tıpkı bizler üzere, tarihin bir noktasında taş aletler, silahlar ve binlerce yıla yayılan bir kültür oluşturmuştu. Bununla birlikte, bilim insanları onlarla tıpkı çeşit olmadığımız konusunda hemfikirler. Bugüne dek, yaklaşık 500 bin yıl evvel ayrıldığımız bu tıpla aramızdaki kayıp halkanın Homo heidelbergensis olduğu düşünülüyordu. Yeni yapılan araştırmalarsa bu fikri geçersiz kılmaya aday.
AYRIŞMA ÇOK DAHA EVVEL YAŞANDI
Londra Tabiat Tarihi Müzesi’nde paleoantropolog olan Chris Stringer, H. heidelbergensis fosillerinin yaşının, birtakım örneklerin ortak ceddimiz olmak için çok genç olduğunu ortaya koyduğunu aktarıyor. Stringer, H. heidelbergensis atalarımızla bir ilişki noktası değil, çağdaş insanların ve Neandertallerin çağdaşıydı, diyor.
Araştırmayı gerçekleştiren grup, hepimizin ortasındaki ortak noktanın, günümüzden en az 600 bin yıl evvel yaşamış olan ve Zambiya’da kalıntıları bulunan ‘Kabwe1’ buluntusundan bile daha eskiye dayandığını düşünüyorlar. Stringer, bu gizemi çözebilmek için fosil kayıtlarına daha da yakından bakmamız gerektiğini ve şimdi orada olmadığımızı söylüyor: “Yaklaşık 500 bin ilâ 800 bin yıl öncesine dair daha uygun bir fosil kaydına ulaştığımız vakit, yanıtı kesin olarak bilmek için daha âlâ bir pozisyonda olacağız.”
Uzmanların, ortak atayı bulmak için, ayrışmanın tam olarak ne vakit gerçekleştiğini ortaya çıkarması gerekiyor. Neandertal fosillerinin bilinen en eski örnekleri yaklaşık 430 bin yıl öncesine dayanırken, en eski Homo sapiens fosilleri 300 bin yıl öncesine dayanıyor; bununla birlikte, Stringer eski çağdaş insan kalıntılarının hâlâ bulunabileceğini lisana getiriyor.
YENİ KALINTILARA GEREKSİNİM VAR
İki tıp ortak bir atadan evrimleştikten sonra, hem görünüşte hem de DNA’da açık biçimde birbirlerinden ayrıldılar. Tıpkı vakitte, Neandertaller 40 bin yıl evvel soyları tükenmeden evvel, beşerlerle birebir şeylerin birçoklarını yaptılar. Tıpkı büyük hayvanları avladılar, mezar ritüelleri yaptılar, benzeri araçlar kullandılar ve hatta bizim çeşidimizle iç içe geçtiler.
Kudüs İbrani Üniversitesi’nden Erella Hovers ise, günümüzde hâlâ Neandertallerin kalıntılarını genlerimizde tuttuğumuzu, dünyanın hangi bölgesine bulunduğumuza bağlı olarak, muhtemelen yüzde iki civarında Neandertal DNA’sı barındırdığımızı belirtiyor.
Araştırmanın ortaya koyduğu üzere, kayıp halka arayışında Homo heidelbergensis’in bizim ve Neandertallerin çağdaşı olduğunu ortaya çıkarmasıyla seçeneklerden birisi elenmiş oldu. Yapılacak yeni araştırmalar karşılığa biraz daha yaklaşmamıza imkân tanıyacak.
Yazının özgünü Discover Magazine sitesinden alınmıştır. (Çeviren/Derleyen: Tarkan Tufan)