Bitlis’in Ahlat ilçesinde “dur” ihtarına uymadığı gerekçesiyle polisin açtığı ateşle öldürülen Orhan Günbay’ın Bitlis 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davası dün sonuçlandı. Mahkeme sanık 4 polise, müebbet mahpus cezası verdi. Lakin dava bu sonucun ötesinde de manalar taşıyor. Son devirde benzeri davalarda yargılanan polislerin ceza almaması çok tartışılırken, bu karar sonraki davalar için de emsal niteliği taşıyor. Kararı kıymetlendiren Orhan Günbay’ın avukatı Sipan Gökhan, yaklaşık 3 yıldır süren yargılamayla ilgili bilgiler verirken, “Olay manipüle edildi, ‘terörist’ yakıştırması yapıldı. Halbuki maktulün isimli sicil kaydı temizdi, öldürüldüğü gün dahi AK Parti üyesiydi. Bu haberlerdeki maksat, kolluğun hukuka ters aksiyonunu örtbas etmekti” dedi.
VALİLİK ‘KAÇAKÇI’ DEDİ
Ahlat’ta 16 Aralık 2019’da 39 yaşındaki Orhan Günbay polislerin açtığı ateş sonucu öldürüldü. Bitlis Valiliği olayla ilgili yaptığı açıklamada Günbay’ın, ‘kaçakçı’ olduğunu, otomobilinde uyuşturucu bulunduğunu, ruhsatız silah taşıdığını ve dur ihtarına uymadığını öne sürdü. Medyada çıkan haberlerde ise Günbay’ın mevti için ‘kaçakçı etkisiz hale getirildi’ başlıkları atıldı, ‘PKK’lı’ olduğu öne sürülen Günbay’ın “suç kayıtlarının olduğu” sav edildi. Günbay ailesi valiliğin açıklamalarına ve yapılan haberlere reaksiyon gösterdi lakin sesleri duyulmadı.
3 YIL SÜREN DAVADAN CEZA ÇIKTI
Ailesi Günbay’ın vefatıyla ilgili bir hukuk çabası başlattı. Savcılık 4 polis hakkında ‘basit yaralama’, ‘taksirle bir kişinin yaralanmasına neden olma’, ‘kasten öldürme’ hatalarından iddianame hazırladı. Polislerin araca ateş etmesinin ölçülü olmadığını belirterek ceza istedi. Yargılama 3 yıl sürdü… Dün görülen karar duruşmasında mahkeme heyeti, polislerin ‘kasten insan öldürme hatasını direkt kast ile işlediği’ni kıymetlendirerek müebbet mahpus cezası verdi. Mahkeme daha sonra sanığın mahkemedeki hallerini dikkate alarak cezayı 25 yıla indirdi. Öte yandan mahkeme heyeti, sanıklar S.K., D.K., A.K. ve O.O.’nun taammüden öldürme cürmünün vasıf ve mahiyeti, hükmedilen ceza ölçüsü ve bu cezaya göre kaçma, saklanma ihtimali olması nedeniyle tutuklanmalarına karar verdi.
‘HEDEF ALINARAK ÖLDÜRÜLDÜ’
Davanın avukatı Sipan Gökhan yargılama ve olayın başlangıcından itibaren yaşananlar için şunları söyledi: “Maktul Orhan Günbay 16 Aralık 2019 tarihinde Ahlat Selçuklu Mezarlığı bitişiğinde şoförü olduğu ve içinde mültecilerin bulunduğu araçta polisler tarafından direkt maksat alınarak öldürüldü. Olay mahalline gittiğimizde en büyük tasamız kanıtların karartılması ihtimaliydi. Araçta onlarca mermi giriş yeri vardı, ön koltuklar kan gölüne dönmüştü… Aracı etkisiz kılmak için kapan kullanılmadığı üzere lastiklerine de ateş edilmemişti, direkt sürücü ve mültecilerin bulunduğu alan hedeflenmişti.”
‘POLİSLER MİSYONA DEVAM ETTİ’
Sipan karara ait şunları söyledi: “Dosyada kapalılık kararı olduğundan kanıtlara şahsen ulaşma imkanımız yoktu. Fakat kendi imkan ve uğraşlarımızla kanıtların izini sürdük. Ancak olay yerini net gösteren Selçuklu Mezarlığı Müzesi kameralarının olay günü arızalı olduğu bilgisi bize verildi. Mermi kovan ve çekirdeklerinin olaydan çabucak sonra polisler tarafından toplandığını öğrendik. Soruşturma etabında hiçbir türel sebebi yokken enteresan bir biçimde evrakın Adalet Bakanlığı’na gönderildiğini öğrendik. Gerçek dışı eksper raporları belgeye eklendi. İçişleri Bakanlığı müfettişleri tarafından yapılan soruşturmada polisler hakkında hiçbir disiplin cezası uygulanmadı. Misyonlarına devam ettiler, silahlarına el konulmadı ve karar tarihine kadar tüm ısrarlı taleplerimize karşın tutuksuz yargılandılar.”
Sipan, medyada müvekkili hakkında yapılan haberler için de şunları söyledi: “Bazı ulusal medya haberlerinde maktul Orhan Günbay hakkında aslı astarı olmayan mesnetsiz ithamlarda bulunuldu. Olay manipüle edildi, ‘terörist’ yakıştırması yapıldı, maktulün onlarca sabıka kaydının olduğu söylendi. Örneğin Güneş Gazetesi internet sitesinde ‘AK Parti Ahlat ilçe lideri PKK’lı cürüm makinesine rahmet diledi’ başlığı ile haber yapıldı. Bu haberler hakkında tekzip kararı aldık. Temelsiz haber yapan yayın organları hakkında manevi tazminat davası açtık. Maktulün ve ailesinin kişilik haklarına zalimce saldırıldı, olay terörize edilmeye çalışıldı. Maktulün ailesi çok yalnız kaldı ve ötelendi. Halbuki isimli sicil kaydı temizdi, öldürüldüğü gün dahi AK Parti üyesiydi. Bu haberlerdeki hedef, kolluğun hukuka karşıt hareketini örtbas etmekti.”
‘HUKUK DEVLETİ UNSURU KARŞILIĞINI BULDU’
Sipan kelamlarına şöyle devam etti: “Tüm bu konular soruşturmanın selameti ve geleceği açısından kuşkularımızın artmasına yol açmıştı. Soruşturma yaklaşık iki yıl sürdü soruşturma basamağında belge üç savcı değiştirdi. Lakin müşteki vekili olarak sabırla belgenin sıkı ve ısrarlı takipçisi olduk. Talebimiz cihetinde soruşturmanın yürütülmesi için kolluk yetkisi jandarmaya verildi, emniyete verilmedi. Buradan Ahlat Jandarma Komutanlığı’na bilhassa teşekkür etmek istiyorum, hakikaten kanıtların toplanması için çok büyük emek sarf ettiler özverili çalıştılar. Bizim de aralıksız talep ve ısrarlarımız sonucunda nihayet kuşkulu polisler hakkında muhtemel kast ve taammüden yaralama kabahatlerinden iddianame hazırlandı. Bitlis 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki yargılamada sanıkların direkt kast ile cezalandırılması gerektiğini talep ettik ve bu istikamette bilhassa dijital ortamda kanıtları mahkeme huzurunda tartışmaya açtık.”
Verilen karar için değerlendirmelerde bulunan Gökhan kelamlarını şöyle tamamladı: “Bitlis 1. Ağır Ceza Mahkemesi isabetli kanıt değerlendirmesi yaptı ve 4 polis memuruna başka farklı müebbet mahpus cezası verildi. Cezalarında 1/6 takdiri indirim yapıldı. Silahları onlardan alındı, ve kararla birlikte 4 sanık da tutuklandı. Karar alışılmış ki Orhan Günbay’ı geri getirmeyecektir. Fakat adil, tarafsız ve bağımsız bir yargılamanın aile için vatandaşlar için can suyu olduğuna şahit olduk. Anayasa’da düzenlenen hukuk devleti prensibi karşılığını buldu. Bu yargılamada çıkan sonuç, kolluk çalışanına tanınan yetkilerin kanun ve kurallar çerçevesinde ölçülü kullanılması gerektiği, ceza ve infaz yetkisinin lakin ve lakin yargı makamlarına ilişkin olduğudur. Sonuçta öldürülen bir candı, bir evlattı, bir babaydı, bir eşti… Ömür hakkı tüm ulusal ve milletlerarası metinlerde en öncelikli hak olarak düzenlenmiştir. Hayat hakkı ihlali bu kadar kolay olamaz. İçişleri Bakanlığı ve Bitlis Valiliği’ne karşı açmış olduğumuz maddi manevi tazminat davaları devam etmekte.”
GÜNBAY AİLESİ: ADALET YERİNİ BULDU
Günbay’ın annesi Gulşevin Günbay ise kararla ilgili şunları söyledi: “Oğlum haksız bir biçimde katledildi, olay gününden bugüne kadar travmalar yaşadım. Allah’a ve adalete olan inancımız karşılık buldu.”
Günbay’ın eşi Filiz Günbay ise şunları söyledi: “Adalet yerini buldu, bu karar yüreğimize az da olsa su serpti.”
