Son yıllarda Türkiye ile birlikte Kıbrıs’ın kuzeyini de tesiri altına alan ekonomik kriz derinleşme emareleri gösteriyor. Kuzey Kıbrıs hükümeti krizin ağırlaşması nedeniyle iç borçlanmaya giderken, adanın kuzeyindeki bütçe ve enflasyon dataları gerek siyasetçileri gerekse de toplumun genelini kaygılandırıyor.
EKONOMİK KRİZ HALKIN REAKSİYON NEDENİ
Ekonomik kriz nedeniyle Cuma günü Kıbrıs’ın kuzeyinde genel greve gidilmiş ve siyasi partiler, sendikalar, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlar sokağa çıkarak ekonomik krize ve hükümete karşı sesini yükseltmişlerdi. Cuma günkü genel grevin çabucak öncesinde Kıbrıs’ın kuzeyinde hükümetin iç borçlanma yoluna gittiği fakat bu formülden istenilen sonucun elde edilemediği bilgisi gündeme yansıdı.
BORÇLANMA İHALESİ SONUÇ VERMEDİ
Kıbrıs Türk medyasına yansıyan son bilgilere nazaran, Maliye Bakanlığı’nın Kuzey Kıbrıs Merkez Bankası aracılığıyla gerçekleştirdiği Devlet İç Borçlanma İhalesinin sonucu beklendiği üzere olmadı. Kelam konusu ihale kamudaki maaşların ödenmesi için gerçekleştirilmişti. 150 milyon TL borçlanma talebiyle gerçekleşen ihaleye kamu yahut özel bankalardan sadece 35 milyon TL teklif verildi.
Kıbrıs Türk medyası borçlanmanın talebin altında kalması nedeniyle kamuda TAK, BRTK, belediyelerdeki maaş ödemelerinde problem yaşanacağı bilgisini geçiyor.
Son borç ihalesinin sonuçsuz kalmasından evvel Kuzey Kıbrıs Maliye Bakanlığı son 12 ay içerisinde Merkez Bankası aracılığıyla peş peşe borçlanma ihalesine gitmişti. Bu ihalelerle memleketler arası kamuoyu tarafından, Türkiye haricinde tanınmayan 799 milyon 263 bin TL borçlanmış oldu. Kıbrıs Türk basını ve mevzuyu yakından takip eden uzmanlar Kuzey Kıbrıs’ın borçlarının günden güne arttığına, son periyotta rekor seviyede borçlanmaya gidildiğine işaret ediyor.
BÜTÇE AÇIĞI VE ENFLASYON ARTIYOR
Kuzey Kıbrıs’ın borçlarının kayda bedel artış kaydettiği süreçte adanın kuzeyinde bütçe açığı ve enflasyon da kayda paha bir seyir izliyor. Merkez Bankası’nın son ilgili açıklamasına nazaran, 2021 mali yılının dördüncü çeyreğinde Kıbrıs Türk tarafının bütçe gelirleri 3.487,6 milyon TL olarak kayda geçerken ve bütçe masrafları 3.817,4 milyon TL oldu. Bu halde 2021 yılı dördüncü çeyreğinde kamu maliyesi 329,8 milyon TL açık verdi.
Aynı süreçte, bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yıllık enflasyon oranları Ekim ayında yüzde 23,63, Kasım ayında yüzde 27,39 ve Aralık ayında ise yüzde 46,09 olarak kayda geçti. 2021 yılı Aralık ayı sonunda yıllık fiyat artışının en yüksek olduğu dallar yüzde 77,65 ile ulaştırma, yüzde 60,43 ile mobilya ve konut aletleri ve yüzde 58,21 ile besin ve alkolsüz içecekler kalemleri olurken 2021 yılı Aralık ayı sonu prestijiyle en düşük fiyat artışı ise yüzde 16,07 ile alkollü içecekler ve tütün kaleminde kayda geçti.
Diğer yandan, evvelki günlerde Cumhuriyet Meclisi kürsüsünde konuşan CTP Milletvekili İhtilal Barçın, kurumların beyana dayalı bir biçimde ödemeyi taahhüt edip ödemediği verginin 393 milyon 102 bin TL olduğunu açıklamıştı.