Hindistan’da çeşitli kesimlerin iştirakiyle organize edilen iki günlük genel grev sona erdi. Pazartesi başlayan grev nedeniyle ulaşım ve güç üzere hizmetler durma noktasına geldi. Uzun bir müddettir geniş çaplı köylü direnişiyle gündeme gelen ülke, tekrar işçilerin taleplerini konuşuyor. Sendikalar ve emek örgütleri hükümetin özelleştirme atılımı ve artırımlar başta olmak üzere taleplerini lisana getirdi.
Hindistan’ın esas emek örgütlerinin bir ortaya gelerek oluşturduğu ortak platform tarafından düzenlenen grevde Hindu milliyetçisi Başbakan Narendra Modi hükümetinin siyasetleri ‘işçi düşmanı, çiftçi düşmanı, halk düşmanı ve millet düşmanı’ olarak kıymetlendirdi. Ulusal çaptaki greve kömür, çelik, petrol, telekomünikasyon, güç, banka ve sigorta bölümü de dahil olmak üzere çeşitli meslek kolları ve bölümlerden iştirak oldu. Son devirde bilhassa petrol ve doğalgaza gelen artırımlar ile devlet şirketlerinin özelleştirilmesi gündemi genel grevin öne çıkan nedenlerinden.
EMEKÇİLER NE TALEP EDİYOR?
Emek örgütlerinin ortaklaştığı geniş çaplı bir talep listesi bulunuyor. 12 unsurluk listede ‘özelleştirmelerin durdurulması ve çalışma saatlerini artıran ya da işten çıkartmayı kolaylaştıran emekçi düşmanı maddelerin önüne geçilmesi’ yer alıyor.
Bununla birlikte platform, sıkıntı durumdaki aileler için yalnızca tahıl takviyesi değil, finansal dayanak de sağlanması gerektiğini söylüyor. Geliri olmayan ve vergi ödeyen aileler için hükümetten aylık 7.500 rupi (yaklaşık 1.450 lira) gelir takviyesi talep ediliyor. Zenginlere yönelik vergilerin artırılmasıyla eğitim, tarım, sıhhat üzere kamu yatırımlarını çoğaltma üzere talepler de işçilerin ajandasında yer alıyor.
ULAŞIM VE BANKACILIK DURDU
The New York Times’ın haberine göre1 işçiler ülkenin dört bir yanında karayolu ve demiryolu kapatma hareketleri düzenledi. Birçok kentte ve kasabada toplu ulaşım grev nedeniyle durma noktasına geldi.
Batı Bengal’de demiryolu emekçileri kimi trenleri durdurarak ulaşımı engelledi. Kerala’da ise grev hasebiyle sokaklar boş kaldı, esnaf kepenk indirdi. Ülkenin ekonomik hayatında büyük ehemmiyete sahip Mumbai kentinin bulunduğu Maharaştra eyaletinde ise hükümet tarafından devlet elektrik şirketlerinde çalışanların protestolara katılmasını yasaklan bir yasa çıkartıldı.
Modi tarafından gündeme getirilen geniş çaplı özelleştirme atağı protestoya çeşitli meslek kümelerinin katılmasıyla kendisini gösterdi. Örneğin kelam konusu yasa tasarısı, kamu banklarında yüzde 51 olarak belirlenen devlet paylarının yüzde 26’ya çekilmesi manasına geliyor. Bu nedenle bilhassa banka çalışanları greve ağır ilgi gösterdi. O denli ki Hindistan Devlet Bankası müşterilerine gönderdiği ikazda süreçlerin genel grevden etkilenebileceğini aktardı.
PANDEMİYLE ARTAN GELİR EŞİTSİZLİĞİ
Pandemiyle birlikte tüm dünyada gelir dağılımında dengesizlikler gözlemleniyor. Yapılan araştırmalar Hindistan’daki gelir dağılımında artan eşitsizliğin çok çarpıcı boyutlarda olduğunu gösteriyor. Hunger Watch bilgileri yüzde 66’lık bir bölümün gelirinde düşüş olduğunu tespit ediyor. Ankete nazaran yüzde 60’ın mevcut gelirlerinde pandemi öncesine kıyasla yarıdan fazla bir düşüş kelam konusu.2
Kayıt dışı çalışılan iş kollarına yönelik toplumsal teminat de Hindistan’daki işçiler için hayati bir kıymet taşıyor. 400 milyonu ziyadesiyle aşkın iş gücüne sahip ülkede bir formda toplumsal teminata sahip işçilerin oranı sırf yüzde 103. Bir öteki bilgi 470 milyonluk personel nüfusun yüzde 80’inin kayıt dışı olduğunu gösteriyor4.
Hindistan’daki eşitsizliği öbür bir halde söz etmek gerekirse Dünya Eşitsizlik Raporu 2022’ye bakabiliriz. Ülkenin gelir dağılımında en üstteki yüzde 10’luk kesitin yıllık ortalama geliri alttaki yüzde 50’nin yıllık gelirinin 20 katından fazla. En üsteki yüzde 50 ülke gelirinin yüzde 57’sine sahip. Daha da üstteki yüzde 1 ise toplam ülke gelirinin yüzde 22’sine sahip. En alttaki yüzde 50’nin ülke gelirinden aldığı hisse ise yüzde 13’e düşmüş görünüyor5.
1 https://www.nytimes.com/2022/03/28/world/asia/india-modi-general-strike.html
2 https://www.bloombergquint.com/business/hunger-watch-survey-66-respondents-report-income-loss-25-severe-food-insecurity
3 https://www.newsclick.in/why-india-going-general-strike-march-28-29
4 https://www.nytimes.com/2020/03/30/world/asia/coronavirus-india-lockdown.html
5 https://economictimes.indiatimes.com/news/economy/indicators/india-amongst-the-most-unequal-countries-in-the-world-report/articleshow/88141807.cms?from=mdr
