Ukrayna’daki savaş, Ortodoks Kilisesi içerisindeki fikir ayrılıklarına yeni boyutlar kazandırıyor. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik istilâ teşebbüsünü desteklemeyen Ortodoks manevî başkanlar Moskova ile bağlarını gözden geçirmek için harekete geçti. Son bilgilere nazaran, Polonya Ortodoks Kilisesi, Rus Patrik Kiril’den Ukrayna’daki savaşa karşı sesini yükseltmesini talep etti. Vilnius’taki Metropolitlik de Rus Ortodoks Kilisesi’yle restleşirken, Estonya Ortodoks Kilisesi Ukrayna’daki savaşta Batı’nın yanında saf tutarak bağımsızlık seçeneğini gündeme taşıdı.
FENER VE YUNANİSTAN’DAN ORTAK TAVIR
Polonya-Baltık ülkeleri-Rusya sınırındaki gerginlik, Fener Ekumenik Patriği Bartholomeos’un Ukrayna’daki savaşın bir an evvel son bulması gerektiği tarafındaki bildirisinin gölgesinde gündeme yansıdı. Tıpkı halde, Yunanistan Ortodoks Kilisesi de Rusya’yı Ukrayna’ya yönelik istilâ teşebbüsü nedeniyle kınamış durumda.
MOSKOVA’NIN SON MESAJI
Rusya Patriği ise son gelişmeler karşısında kayda paha bir açıklamada bulundu. Patrik Kiril 20 Mart’taki açıklamasında, “Kilisemiz güç bir periyottan geçiyor, yakın vakitte, birçok güç kilisemizi parçalamak için harekete geçti” iletisini verdi. Moskova ayrıyeten, Rusya Ortodoks Kilisesi’nin tarih boyunca Rusya’nın aktiflik gösterdiği tüm coğrafyayla olan bağlarını koruduğu vurgusunda da bulundu.
BALTIK ÜLKELERİNDE ‘İSYAN’
Moskova’dan verilen yeni ileti Vilnius Metropoliti Vasiliev’in Ukrayna’daki savaşa karşı çıktığı ve “Kilise içi işlerimizi bağımsız olarak yönetme kabiliyetine sahip olan biz Litvanya’daki Ortodokslar, Rab’ın vakti geldiğinde bize bu lütfu sunacağına inanarak, kilisemizin bağımsızlığı için gayret göstermeye devam edeceğiz” açıklamasını gerçekleştirdiği bir sürece denk geldi.
Hatırlanacağı üzere, Fener merkezli Ortodoks dünyanın manevî merkezi pozisyonundaki Patrikhane kısa vakit evvel Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin bağımsızlığını tanımıştı.
Litvanya’dan gelen dini bağımsızlık bildirisi, Estonya’da da misal bir durumun yaşandığı bir sürece denk düşüyor. Son bilgilere nazaran, Estonya’da da Ortodoks Kilisesi içerisinde bağımsızlık yanlılarıyla Moskova’nın yanında duran kısımlar ortasında tansiyon yükseliyor. Rus medyası, Fener Patrikhanesi’ni bağımsızlık yanlılarının yanında saf tutmakla itham ediyor.
Bu ortada Polonya Ortodoks Kilisesi’nde de, kilise idaresinden Rusya’ya karşı sesini yükseltmesini isteyenler de duruşlarını sertleştirmeye başlamış durumda.
