“Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanımız Oğuzhan Hasipoğlu bugün öğlenden sonra bakanlıktan istifa ettiğini yazılı olarak bize sunmuştur. İstifa ettikten sonra öğlenden sonra sayın Cumhurbaşkanımız ile görüştük. Daha sonra Hasipoğlu’nun istifası nedeniyle boşalan Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığına Hasan Taçoy’u atadık. Dışişleri Bakanlığından boşalan yere de Tahsin Ertuğruloğlu’nu atadık”.
Yukarıdaki açıklama, KKTC’nin çiçeği burnundaki yeni Başbakanı Faiz Sucuoğlu’ya ilişkin. Olağan kaidelerde Kıbrıs’ın kuzeyinde ‘alışılagelmiş’ olarak tanımlanacak olan bu kelamlar, zamanlaması ve gündeme yansıdığı esnadaki siyasi konjonktür açısından epeyce ilgi cazip.
SON KABİNE DEĞİŞİKLİĞİ
Kıbrıs’ın kuzeyindeki üçlü koalisyon hükümeti kuruluşundan birkaç gün sonra kabine revizyonuna gitmek durumunda kaldı. KKTC basın ve siyaset kulvarlarına nazaran, bu değişikliğin nedeni Ankara’nın Sucuoğlu’na ve partisine dönük baskıları…
Konuyu yakından takip eden kaynaklar, Ankara’nın Sucuoğlu’na yönelik çekincelerinin yanı sıra evvelki günlerde kurulan üçlü koalisyon hükümetinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a yakınlığıyla bilinen Tahsin Ertuğruoğlu’nun yer almamasını tasvip etmediği görüşünde.
Kıbrıs’ın genelinde Turancı çizgisiyle tanınan Ertuğruloğlu’nun evvelki periyotta olduğu üzere tekrardan dışişleri Bakanı olması için geçtiğimiz günlerde Ankara-Lefkoşa sınırında ağır diplomatik ve siyasi trafik yaşandı. Ve bu trafik sonrasında iktidardaki Ulusal Birlik Partisi’nin (UBP) önde gelen isimlerinden Hasipoğlu, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’ndaki koltuğuna hakikat dürüst oturamadan istifa etmek zorunda kaldı. Hasipoğlu’nun istifasıyla Ertuğruloğlu’nun kabineye dönüşünün yolu açılmış oldu. Dışişleri Bakanlığı koltuğunu terk etmek zorunda kalan Taçoy ise Hasipoğlu’nun makamına yerleşti.
YOĞUNLAŞAN SİYASİ BUHRAN
Kıbrıs’ın kuzeyindeki son kabine değişikliğiyle ilgili üstte değindiğimiz sav şu ana kadar doğrulanmış değil ve geçmiş devirde olduğu üzere resmi ağızlardan teyit edilmesi de beklenmiyor. Fakat savın gündeme yansıyış biçimi ve zamanlaması, Kıbrıs Türk siyasetini yakından takip edenler açısından ‘manidar’. Çünkü ‘zoraki’ kabine değişikliği, Kıbrıslı Türklerin iç siyasetine dönük müdahalelere dair savlar zincirinin yeni bir halkası olarak önümüze çıkıyor.
Hatırlatalım: Türkiye 2020 yılında, KKTC Cumhurbaşkanlığı seçimlerine müdahil olarak, Kıbrıs Türk sağının önderinin Cumhurbaşkanlığı makamına seçilmesine ‘yardımcı’ oldu. Kelam konusu teşebbüs için Kıbrıs’ın kuzeyinde, siyasi sindirme operasyonlarının yanı sıra (söz konusu müdahaleler raporlara da husus oldu) siyasi gösterilere da girişildi. Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ramak kala, kapalı kent Maraş’a iş makineleriyle gerçekleştirilen gösteri hâlâ akıllarda…
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra boşalan Başbakanlık makamı ve UBP liderliği sorunu, Ankara’nın müdahaleleri argümanlarının gölgesinde içinden çıkılması güç bir hal aldı. 2020 sonlarında yapılması gereken UBP Kurultayı Ankara-Lefkoşa çizgisindeki ‘komplikasyonlar’ nedeniyle gerçekleştirilemedi. UBP içerisinde parti kurmaylarının açıklamakta zahmet çektiği biçimi de 2021 sonlarına dek misyonda kalacak olan tartışmalı bir isim parti liderliğine ve Başbakanlık koltuğuna getirildi. Kelam konusu isim daha sonra bir ‘video skandalı’ sonucunda misyonundan istifa etme durumunda kaldı.
2022 sonlarında gerçekleştirilen UBP Kurultayı’ndaysa Ankara’nın aralıklı olduğu bir isim, Faiz Sucuoğlu büyük farkla parti liderliğine seçildi ve Başbakanlık koltuğunu devraldı. Sucuoğlu’nun misyona başlamasına dek Lefkoşa’nın kuzeyinde “Ankara kendisine güvenmiyor” savı dillendirildi. Bu gelişmelerden kısa bir mühlet sonra üçlü koalisyon hükümetindeki revizyon gündeme geldi.
‘NEFES ALAMIYORUZ’
Yukarıda özetlemeye çalıştığımız gelişmelerin odağında, Ankara’nın Kıbrıs’a dönük stratejisi göze çarpıyor. Kıbrıs’ta federal tahlil başlığının kapandığının tez edildiği bir süreçte Kıbrıs Türk tarafındaki siyasi buhran ağırlaşma emareleri arz ediyor. Bu gelişme ekonomik krizin derinleştiği ve yakın vakitte Ankara’nın Kıbrıs Türk yargısına yönelik ‘öfkeli’ bir tavır içerisine girdiği bir süreçte gündeme geliyor. Ayrıyeten bu gelişmeler, muhalif Kıbrıslı Türklerin Türkiye’den hudut dışı edildiği bir sürece de denk geliyor.
Geçtiğimiz günlerde Duvar’a konuşan bir kaynak, siyasi istikrarsızlığın sosyoekonomik yıkımla birleşip ‘kusursuz bir fırtınaya’ dönüştüğü Kıbrıs Türk paradigması için “Toplum olarak nefes darlığı çekiyoruz, ne sesimizi yükseltip yardım talep edebiliyor ne de gerçek dürüst nefes alıyoruz” yorumunda bulundu. Bu yorum temelinde de, bu yazının başlığında Kıbrıs’ın kuzeyinde ‘oksijen rezervlerinin’ tükenmeye yüz tuttuğunu vurgulamayı seçtik.
Yanlış anlaşılmasın, doğal güzellikleriyle ünlü, tabiatın türlü nimetlerinden faydalanan Kıbrıs’ta gerçek manada oksijen ezası kelam konusu değil. Kıbrıs’ta tükenen temel ‘oksijen’ Kıbrıslı Türklerin daha yaşanabilir, sürdürülebilir, demokrat ve barışçıl bir yarına dair umudu… Kelam konusu sorunun Kıbrıs Rum liderliğinin yanlışlı stratejisi ve Kıbrıslı Türklerin kendi yanılgılarının yanı sıra Ankara açılımı da kelam konusu. KKTC hükümeti ve Sağındaki gelişmeler olayın Ankara boyutuyla ilgili fikir sahibi olmamızda yardımcı oluyor.