Joef Bleifuss
Öncelikle, Amerikan Teşebbüs Enstitüsü’nden Frederick Kagan üzere askeri kasları esnetmek için istekli olan yeni muhafazakar yorumcuları bir kenara bırakalım. Savaşın alevlerini körükleyen Kagan, the Hill isimli mecmuada şunları yazdı: “Rusya’nın Ukrayna’yı ele geçirmesiyle… Polonya ve Romanya sonlarında önemli bir Rus konvansiyonel tehdidinin yine uzunluk göstermesi… NATO devletlerinin yine harekete geçmesini ve bu hudutlara büyük güçlerin yerleştirilmesini gerektirecektir.” Bu adım tam olarak ne işe yarayacak? Lider Joe Biden nükleer güçle savaşa girmeyecek.
UKRAYNA SAVAŞI İÇİNDE BİRÇOK SORUN TAŞIYOR
İkinci olarak, Soğuk Savaş stratejisinden kalma bir dinozor olan NATO’ya takılıp kalmayalım. Merkez soldaki Toplumsal Demokrat Parti’den olan Almanya Başbakanı Olaf Scholz, vazifede olduğu surece Ukrayna’nın NATO’ya katılmayacağını açık biçimde söz etti ve Washington’ın Ukrayna’yı karşılıklı savunma paktına dahil etme konusunda hiçbir biçimde iştahlı olmadığı da ortada. NATO, yalnızca Rusların NATO’nun genişlemesi konusundaki tasalarını alaycı bir formda istismar eden Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in pervasız ve yasadışı savaşını haklı göstermek hedefiyle Rus şovenistlerin öfkesini körüklemesi bağlamında yenilik taşıyor.
Üçüncüsü, hükümran bir devlet olan Ukrayna’nın, daha büyük ve güçlü komşusu tarafından paramparça edilen toprak bütünlüğü üzerinde hakkı olduğunu kabul edelim. Evet, Ukrayna-Rusya hududunun her iki tarafında da Rusça konuşan beşerler mevcut ve Rusya ile Ukrayna derin tarihî bağlar paylaşıyorlar. Bu gerçekler, bu en temel memleketler arası normun açık biçimde ihlal edilmesini haklı çıkarmaz.
Dördüncü olarak, Putin Rusya’sının son sekiz yıldır Ukrayna’nın egemenliğini ihlal ettiğini kabul edelim. 2014 yılında Kırım’ın işgal ve ilhakını ve Rusya’nın Rusça konuşan ayrılıkçılara verdiği askeri takviyesi anımsayın. Putin, “barış gücü” konuşlandırmasıyla birlikte, artık Ukrayna’yı, Rusya’nın 30 bin askerini görevlendirdiği Belarus (Ukrayna sonundaki bir Rus emanetçi devleti) suretinde yine inşa etmeye hazırlanıyor üzere görünüyor.
SOLDA MELANKOLİK SAVRULMALAR
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edişine giden süreçte, solun kimi ögeleri Rusya’nın aksiyonlarını rasyonalize etti ve Washington’ın haline karşı içgüdüsel bir reaksiyon olarak, yaklaşmakta olan rastgele bir askeri operasyon nedeniyle erkenden ABD’yi suçladı. Örnek olarak, Common Dreams mecmuasında, savaş aykırısı bir küme olan CODEPINK’ten Medea Benjamin ve Nicolas J.S. Davies, 17 Şubat’ta bir Rus işgalinin krizin “en az olası sonucu” olacağını tabir ederken, Rusya’nın işgal etmesinin akabinde “Biden, peş peşe gelen ABD hükümetlerinin on yıllardır hazırlamakta olduğu ve bu üretilmiş krizin belirtilmeyen gayesi üzere görünen tam kapsamlı Soğuk Savaşı başlatacaktır” diyordu. 28 Şubat günü, “en az olası olan sonuç” gerçekleştikten sonra, Benjamin ve Davies, Putin’in işgalini kınayarak Common Dreams’te yine kendilerini gösterdiler: “Yüzeyin altında daha sinsi bir gerçeklik mevcut ve ABD ve NATO’nun bu krizin yerini hazırlamadaki rolü de işte bu.”
Onların bu baş karıştırıcı anti-emperyalizm yorumu, yanlışlı bir formda, dünyada yaşanan bütün gelişmelerin ABD hükümetinde yer alan entrikacılar tarafından belirlendiğini varsayıyor; ancak her biri kendi maksatlarına sahip olan başka makus devlet aktörlerinin varlığını inkâr etmeden de ABD imparatorluğunu eleştirebilmeliyiz. Kenya’nın Birleşmiş Milletler büyükelçisi Martin Kimani, Rusya-Ukrayna krizine ait açıklamalarında 20. yüzyıl tarihini aydınlatan bir benzetme yaparak Rusya’yı şöyle eleştirdi:
“Günümüzde, her bir Afrika ülkesinin hududunda, derin tarihi, kültürel ve dilsel bağlar paylaştığımız vatandaşlarımız yaşıyor. Bağımsızlığımızı kazandığımız periyotta şayet etnik, ırksal yahut dini homojenlik temelinde devletler kurmayı tercih etmiş olsaydık, onlarca yıl sonrasında bile hâlâ kanlı savaşlar yaşıyor olurduk… Hudutlarımız bizi tatmin ettiği için değil, barış içinde yaratılmış daha büyük bir şey istediğimiz için Afrika Birliği Örgütü ve Birleşmiş Milletler’in kurallarına uymayı tercih ettik.”
Rusça konuşan Ukraynalıların 21. yüzyıl Ukrayna’sının kültür siyasetleriyle ilgili yasal şikayetleri olduğu üzere, birebir vakitte bu şikayetlerin Ukrayna’nın askeri açıdan üstün bir güç tarafından işgali, ilhakı ve parçalanması dışındaki farklı yollarla ele alınması gerekiyor.
Yazının özgünü In These Times sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
