Kolombiya uzun yıllardır sağcı iktidarların akabinde birinci sefer bir sol ittifakın zaferine yakın. Ülkede 29 Mayıs’ta yapılacak devlet başkanlığı seçimleri öncesi 13 Mart’ta yapılan ön seçimde adaylar ve parlamento üyeleri belirlendi.
Kesinleşen sonuçlara nazaran, sol ittifak Tarihi Pakt’ın adayı Gustavo Petro en çok oy alan aday oldu. Petro oy sonuçlarının nihaileşmesinin akabinde yaptığı açıklamada, “Bu, Kolombiya’nın tarihinde ilericiler için en güzel sonuç. Birinci cinste Kolombiya başkanlığını kazanmanın eşiğindeyiz” dedi.
DUQUE’NİN DESTEKLEDİĞİ ADAY ÖN SEÇİMLERE KATILMADI
Kolombiya’nın en büyük ikinci kenti Medellin’in eski belediye liderleri Kolombiya Ekibi (Equipo Colombia) koalisyonu adayı sağcı Fico Gutierrez ikinci ve Umut Koalisyonu (Coalición Centro Esperanza) adayı Sergio Fajardo ise ön seçimlerde üçüncü oldu.
Mevcut Lider Ivan Duque’nin sağcı Demokratik Merkez’in lider adayı Oscar Ivan Zuluaga ön seçimlere katılmadı. FARC’ın 20 yıl evvel kaçırdığı eski senatör Ingrid Betancourt ve 76 yaşındaki milyarder Rodolfo Hernández de ön seçimlere katılmayan öteki adaylar oldu. 29 Mayıs’ta adayların yüzde 50 oy oranına ulaşamaması halinde 19 Haziran’da ikinci çeşit seçimler yapılacak.
SAĞCILAR KONGRE VE TEMSİLCİLER MECLİSİ’NDE HEZİMET YAŞADI
13 Mart’ta yapılan seçimlerde Kongre’nin 108 senatörü ve Temsilciler Meclisi’nin 187 milletvekili de belirlendi. Kongre’de çoğunluğu elinde bulunduran sağ partiler uzun yıllar sonra birinci defa Senato ve Temsilciler Meclisi’ndeki sayısal üstünlüğünü yitirdi. İktidardaki sağ parti Demokratik Merkez, 2018 seçimlerinde elde ettiği Senato ve Temsilciler Meclisi’ndeki üstünlüğünü bu seçimlerde kaybetti.
Liberal Parti ve sol ittifak Tarihî Pakt hem Senato’da hem de Kongre’nin ikinci kanadı Temsilciler Meclisi’nde üstünlük elde etti. Kayıtlı seçmenin yaklaşık 28 milyon olduğu ülkede ön seçime iştirak oranı ise yüzde 44,22 oldu.
GUSTAVO PETRO KİMDİR?
Tarihsel Pakt’ın adayı 61 yaşındaki Petro, kamuoyunda “Eski Marksist gerilla” olarak anılırken birebir vakitte başşehir Bogota’nın eski Belediye Lideri ve 2018 seçimlerinde sağcı Ivan Duque’ye karşı yarışan isimlerden biri olarak biliniyor. Tarihî Pakt’ta yer alan Hümanist Kolombiya hareketinin önderi Petro, 2018’de Duque’nin rakibi olarak yarıştığı iki tıp seçimlerde aldığı yüzde 25.1 ve yüzde 42,2 oy takviyesiyle hatırlanıyor.
Ülkede “sol aday” olarak öne çıkan Petro, “Siyaseti sağ ve sol olarak ayırmıyorum. Benim ayrımım vefat siyaseti ve hayat siyaseti” diyerek Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) ile barış muahedesine geri dönülmesini savunuyor. 29 Mayıs seçimlerini kazanması halinde 2016 yılında FARC’la imzalanan muahedeyi uygulamayı hedefleyen Petro, ülkedeki neoliberal iktisadın yarattığı eşitsizliklere karşı da kimi tedbirleri hayata geçirmeyi planlıyor.
Petro, milyarderlerdan daha fazla vergi alınması, tarım ıslahatının uygulanması ve kamu kaynaklarının özelleştirilmesini içeren birtakım kanunların yürürlükten kaldırılması üzere amaçları olduğunu belirtiyor. İklim kriziyle uğraş kapsamında ise fosil yakıtlar yerine yeşil ekonomiyi planlıyor.
Sol ittifak adayı Petro, Güney Amerika ülkeleriyle alakaların geliştirilmesini de savunuyor. Kıtada ABD takviyeli askeri darbe ve müdahalelere karşı çıkan Petro, Venezuela’da Bolivarcı hükümeti ise eleştiren bir isim. Şili’de geçen yıl bir sol ittifakla iktidara gelen Devlet Lideri Gabriel Boric’le yakın münasebetlere sahip Petro en son Boric’in yemin merasimine de katıldı.
TARİHSEL PAKT NEDİR?
Tarihsel Pakt’ta Hümanist Kolombiya, Yurtseverler Birliği-Komünist Parti, Demokratik Alternatif Kutup, Yerli ve Toplumsal Alternatif Hareket, Kolombiya Personel Partisi, Demokratik Birlik, Hepimiz Kolombiya’yız isimli parti ve kümeler yer alıyor. Petro ise Tarihî Pakt’ın toplumsal hareketler, yerliler, feministler, LGBTİ+’ler ve ekolojistlerle geniş bir birliktelik olduğunu belirtiyor.
29 MAYIS SEÇİMLERİ KRİTİK BİR DÖNEMEÇ OLABİLİR
Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Besin ve Tarım Örgütü’nün (FAO) datalarına nazaran, ülkede nüfusun yüzde 42,5’i yoksulluk hududunda yaşıyor, yaklaşık 50 milyon nüfuslu ülkede 21 milyon kişi ayda 84 ABD doları kazanıyor. Ülkede geçen yıl 145 insan hakları savunucusu suikastlar sonucu hayatını kaybederken bu yıl da onlarca yerli başkan silahlı ataklarla gaye alındı. Bu nedenle seçimler ülkedeki işsizlik, yoksulluk ve cinayetlerin seyri açısından da kritik görülüyor. (DIŞ HABERLER)
