DİYARBAKIR – Çarşamba günü Diyarbakır’a gelen CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, kentteki temaslarını sürdürüyor.
Kılıçdaroğlu, Diyarbakır seyahatine Yamaç aşiretinden Aziz Elaldı tarafından verilen kahvaltıya katılarak başladı. Kılıçdaroğlu, kahvaltıya katılanları Kürtçe selamlayarak “Ser sera şer çava” (başım, gözüm üstüne) dedi.
‘DİYARBAKIR’A DAHA ÇOK GELECEĞİZ’
Diyarbakırlılarla hoş bir atmosferde buluştuklarını söz eden Kılıçdaroğlu, “Toplumun her bölümü ile buluşmaya, meselelerini dinlemeye, merak ettikleri ‘CHP’nin tahlili nedir?’ sorularına lisanımız döndüğü kadar anlatmaya çalıştık. Daha fazla geleceğiz Diyarbakır’a. Uzun yıllar ihmal ettiğimizi biliyorum. Diyarbakırlılar da bu hususta sitem ettiler. ‘Neden Diyarbakır’a daha fazla gelmiyorsunuz, bizi yalnız bıraktınız’ diye. Diyarbakır’a daha fazla geleceğiz, oturacağız, konuşacağız, dertleşeceğiz.
Devletin dini adalettir. Adaletin olmadığı yerde devlet olmaz. Bizim adalet sağlamamız lazım. Bir formda adaleti sağlayabilirsek soframıza rahmet de gelir. Güçlendirilmiş parlamenter sistemi getirelim derken, temel noktamız adaletti. Adalet olmalı, milletin iradesi olmalı. İrade TBMM’ye olduğu üzere yansıyabilmeli. Şayet milletin iradesiyle belediye liderleri seçildiyse, belediye liderleri vazifeden alınıp yerine kayyım atanmamalı, siyasi partiler kapatılmamalı. Siyasi partiler demokrasinin ögeleridir, diye tekraren tabir ettik. Barışı, huzuru, kardeşliği, dostluğu tekrar inşa edeceğiz”
şeklinde konuştu.
KILIÇDAROĞLU: TOPRAK EKİLMİYOR
Bölgenin çok acılar çektiğini belirten Kılıçdaroğlu, bölgenin ekonomik meselelerine da değinerek şunları söyledi:
“Çok güçlü bir kültürünüz var. Mezopotamya’nın bir manada merkezi burası. Buğdayın birinci elde edildiği yer, rahmetin kaynağı da Mezopotamya. Bu coğrafyada isteriz ki rahmet daha fazla olsun. Toprak suyla buluşsun, hoş meyveler, hoş bitkiler elde edilsin.
Bereketi kaçıran da siyaset kurumu. Siyaset kurumu, rahmetten yana, alınterinden yana hal alırsa bunların tamamı düzelir. Şayet Fırat’ın, Dicle’nin üzerine kurulan barajlarda biriken sular toprağı sularsa, toprakla kucaklaşırsa rahmet de artar. 2 milyon hektar alan Diyarbakır’da ekilmiyor son on yılda. Beşerler toprağı ekmekten, üretmekten vazgeçtiler. Niye? Ekse karşılığını alamıyor, ziyan ediyor. Münasebetiyle bunun gereği de İstanbul’a, İzmir’e gidiyor. Sanki minimum fiyatla bir iş bulabilir miyim arayışına giriyor. Bunları düzeltmek mümkün. Size yalnızca şunu söz edeyim. Türkiye’nin çözülemeyecek hiçbir kaygısı yoktur.
‘TÜRKİYE’NİN MESELELERİ ÇÖZÜLEBİLİR’
Bütün problemler çözülebilir. Akılla, bilgiyle, birikimle çözülebilir. Hepsini çözmek mümkündür, kâfi ki siyasetçinin dürüst olması lazım. Siyasetçi elini beytülmale uzatırsa, siyasetçi ülkesine yarar getirmez. Beytülmale el uzatmayacak. Bizim ödediğimiz, sizin ödediğiniz, yeni doğan çocuğun ödediği vergilerin gerçek yere harcanması lazım, millet için harcanması lazım. O vakit ülkeye rahmet gelir, ancak siyasetçi işi denetim edemezse iş diğer yerlere sarfiyat. Türkiye’nin geldiği nokta da budur.”
‘KÜRTLERİN ANADİLDE EĞİTİM SORUNU VARDIR’
Kılıçdaroğlu, daha sonra Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (DİTAM) düzenlediği “Türkiye’de muhalefet ve CHP’nin tutumu” başlıklı toplantıya katıldı.
Toplantının açılış konuşmasını yapan DİTAM Lideri Mehmet Vural, “Savaşın kazananı yoktur. Bu nedenle STK’lar olarak savaşa hayır diyoruz. Türkiye’nin sahiden geçmişiyle müsamaha ile yüzleşmesi lazım. Kürt halkının varlığıyla yüzleşmesi gerekiyor. Yüzleşme önemlidir” dedi.
Vural, şunları söyledi, “Yüzleşme değerlidir. Diyarbakır Cezaevi, Dersim olayının mağdurları ve 1925’te idam edilen 46 kişinin aileleriyle yüzleşme üzere olaylar kıymetli. Roboski olayı başlı başına bir yüzleşme olayıdır. Umarım bir yüzleşme sayfası açılır. Bu bölgede yaşayan Kürt halkı vardır. Bu halkın anadil sorunu vardır. Anadilde eğitim hakkı olmalıdır diye düşünüyoruz” dedi.
Vural, “Demokrasinin yolu Diyarbakır’dan geçer kelamının artık beden bulması lazım” diye konuştu.
‘HERKESİN KİMLİĞİ ŞEREFİDİR’
Vural’ın akabinde konuşan Kılıçdaroğlu, 6 siyasi parti olarak yaptıkları ittifaka yönelik bilgi verdi. Kılıçdaroğlu, siyasi ahlak kanunu çıkaracaklarını söyledi. Kılıçdaroğlu’nun yaptığı açıklamadan satır başları şöyle:
‘SİYASİ AHLAK KANUNU ÇIKARACAĞIZ’
“Demokrasiyi işletme konusunda karar verdik, en değerli nokta da harcanan her kuruşun hesabını millete verebilmektir. Bu nokta bizim için son derece kıymetlidir. Harcanan her kuruşun hesabını bu millete verebiliyorsanız, o vakit siyaset pak olur. Siyaset pak olur, dürüst olur. Siyasetle ilgili bir şey daha yapıyoruz. Onun da kelamını verdik millete. Siyasi ahlak kanunu çıkaracağız. Ahlaklı insanın Meclis’te olması lazım. Düzgün insanın Meclis’te olması lazım. Şayet parlamentoda misyon yapan milletvekilleri iş takipçiliği, ihale takipçiliği, rüşvet takipçiliği dışında olurlarsa, millete yarar etmek için çalışırlarsa o vakit bu memleket göreceksiniz güllük gülistanlık olur. Kimsenin kimliği ile inancı ile ömür usulü ile aslında uğraşmak gerçek değildir. Herkesin kimliği kendi gururudur. Allah ile kul ortasındaki bağlantıdır. Bizim ona müdahale etmemiz, sorgulamamız haddimiz değildir. Peygambere verilmeyen yetkiyi oburunun kullanması da esasen mümkün değildir. Herkesin hayat şekline bizim hürmet duymamız lazım. Bu çerçevede yola çıktık, bu çerçevede yürüyoruz. İnşallah sizin de dayanağınız ile vaat ettiğimiz kelamları yerine getiririz. O vakit da bu memlekette huzur olur, barış da olur, bu memlekette kucaklaşma da olur. En değerlisi geçmişte haksızlık yapan beşerler, haksızlıkları ile yüzleştiklerinde, bunu tabir ettiklerinde de bu memlekette hoş bir helalleşme olur.”
‘SİYASİ PARTİLER KAPATILMASIN’
6 siyasi partinin programının başka olduğuna dikkat çeken Kılıçdaroğlu, demokrasi konusunda ortak olduklarını vurguladı. “Hepimizin demokrasi beklentisi vardır” diyen Kılıçdaroğlu, “Demokrasi ortak paydadır. Kabul edersek uzaklık alırız. Siyasi partiler demokrasinin vazgeçilmez ögesidir. Siyasi partilerin kapatılmaması lazım. ‘Talimatı verdim, istediğim vakit kapatırım’ demek demokrasi değildir. Anayasa Mahkemesi, birilerinin babalarının çiftliği değildir. Seçimle gelen seçimle masraf. Kayyım unsuruna karşıyız. Siyasi partiler kapatılamaz. OHAL kararnameleriyle hangi mağduriyetler yaşanmadı ki. Daha evvel askeri darbelerin birebiri uygulandı. Deklarasyonumuzda bunlar var. Belediye lideri misyondan alınamaz. Yüzde 10 seçim barajı, 12 Eylül darbesinin eseridir.
Bu adil oran değil, dünyanın hiçbir yerinde uygulanmıyor. 6 parti oturduk yüzde 3 dedik. Yüzde 3 alan Meclis’e gelsin. Yüzde 3 demokrasiyi güçlendirir. AİHM kararları uygulanacak, uygulanmayanlar hakkında ne gerekiyorsa yapılacak. İnsan haklarını kurmuşsunuz, eşitlik uygulanmıyor. Yüzde 1 oy alan siyasi partiye de yardım yapılması gerekir.
‘5’Lİ ÇETE: ERDOĞAN’IN OLİGARKLARI’
5’li çetenin yalnızca Türkiye’de elde ettiği haksız karı değil, kaçırıp Londra’ya götürdüğü parayı da
getireceğiz buraya. Kim kul hakkı yediyse hesabını soracağız. Kimse bir daha tevesül etmesin diye. Bunlar Erdoğan’ın oligarklarıdır. Yüzleşme, helalleşme, siyasette var olan meseleleri çözecektir. Yüzleşme ve helalleşme dediğim vakit, ‘Adam bu kadar devleti soydu. Gel helalleşelim’. Nasıl helalleşeceğiz? Helalleşme, gücü tutup yaptığı haksızlıkla yüzleşmesidir. Yolsuzluk, hırsızlık yapan başka bir şey, hesabını verecektir.
‘DİRBAKIR CEZAEVİ MÜZE OLMALI’
Roboski’de öldürülen gençler varken bu kusurla yüzleşmemiz lazım. En azından ailesinden özür dilenmesi gerekir. Yanılgılarımızı görmemiz, yüzleşmemiz lazım. Yanılgı beşere mahsus bir kavramdır. Diyarbakır’da hapishanelerde azap gören 5 kişi ile görüştüm. Anlatırken gözyaşlarını tutamadılar. Bunlarla nasıl yüzleşeceksiniz. Oturup burada bir yanlış yaptık diyeceksiniz. Bunu yapmazsanız toplumsal barışı sağlayamazsınız. Yüreğimizdeki yara kabuk bağlamaz yoksa. Diyarbakır cezaevi müze olsun. Deniz Gezmiş ve arkadaşları asıldığı o yer nasıl müze olmuşsa, geçmişte yapılan yanılgıların tekrar edilmemesi için Diyarbakır cezaevi de müze olmalıdır. Helalleşme, yüzleşme siyaset kurumunun olgunlaşması demektir. Siyaset kurumu olgunlaşırsa toplumda hengame olmaz. Üretimde, demokraside adalette yarış olur. Yarışın anlayışı da değişmiş olur. Yüzleşmekten korkmamak gerekir. Yapanlar da acı gören de bizim insanlarımız. Lakin yapanların topluma özür borcu var.”
ÇÖZÜM İÇİN 5 ÖNERİ
“Acısıyla tatlısıyla bir yüzyılı bitirdik” diyen Kılıçdaroğlu, “İkinci yüzyıla başlıyoruz. İkinci yüzyıla başlarken tıpkı acıları yaşamamak için var olan bir sorun var. Bunu çözmemiz lazım. Kürt meselesini çözeceğiz. Bunun için sorunu yaşayan kişiyi dinlememiz lazım. Sorunun tahlili konusunda 5 temel prensibimiz var” formunda konuştu.
Kılıçdaroğlu, Kürt sıkıntısını nasıl çözeceklerini şöyle anlattı:
– Sorunun nerede çözüleceğine karar vermeliyiz. Sorunun çözüleceği yer TMBB’dir. Kanun Meclis’ten çıkar. Bu bahiste Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sorunun nasıl çözüleceği konusunda 1.5 sayfa mektup yolladım. Meclis’te uzlaşma komiteleri kurulur. Her partiden eşit sayıda iştirak olur. Parlamento dışından akil beşerler kurula katılır.
– Sorunu çözmek isteyen kişinin samimi ve dürüst olması gerekiyor.
– Kapalı, ferdî ajandası olmayacak.
– Millete açıklamayacağı angajmanlara girmeyecek. Neyi nasıl yaptığını anlatacak.
– Süreç devam ederken parlamento ve millet bilgilendirilecek.
‘KÜRDİSTAN’A NEDEN KARŞI ÇIKALIM?’
Konuşmasında kendisine yönelik tenkitlere de değinen Kılıçdaroğlu, “Kürdistan lafını bölgesel ayrımcılık olarak tanımladığım için kabul etmedim. Fakat Irak’ta Kürdistan Bölgesel İdaresi var. Buraya heyet de gönderdik. Niçin karşı çıkalım ki. Rastgele bir sorun yok, tasam yok. 6 önderin anlaştığı nokta, bölgesel barışın sağlanmasıdır. Arbedenin ne bize, ne o ülkelere yararı yoktur. Hiçbir emperyal güç ateşi eliyle tutmaz, maşa kullanır. Biz, emperyal güçlerin maşası olmayacağız. Bölgedeki tüm devletlerle barış içerisinde olacağız” dedi.
Kılıçdaroğlu’nun katıldığı DİTAM toplantısı daha sonra basına kapalı devam etti. Diyarbakır’daki temaslarını bugün tamamlayacak olan Kılıçdaroğlu, Urfa’nın Siverek ilçesindeki toplantıya katılacak. (DUVAR)
